DOI Artikel:
Schaaf, Ulrich: Kościoły Pokoju w Jaworze i Świdnicy w drugiej połowie lat 50. XVII wieku. Rekonstrukcja dziejów budowy i formy architektonicznej
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.39128#0130
130
ULRICH SCHAAF
13. Świdnica, kościół Pokoju, elewacja wschodnia, rekonstrukcja U. Schaaf
Na dolną i górną emporę prowadziło sześć wewnętrznych schodów dwubiegowych łamanych, roz-
mieszczonych pojedynczo w narożnikach południowo-zachodnim i północno-zachodnim korpusu nawowego
oraz we wszystkich czterech narożnikach transeptu90.
Oświetlenie wnętrza zapewnione było przez bazylikowy układ kościoła oraz okna na trzech poziomach
(ił. 13-15): w przyziemiu, na poziomie pierwszej empory, na poziomie drugiej empory w elewacjach
szczytowych, względnie w strefach górnych okien. Okna były zlokalizowane głównie w środkowych seg-
mentach przęseł. W dwóch skrajnych przęsłach elewacji naw bocznych oraz strefach górnych od strony
wschodniej i zachodniej korpusu nie było pierwotnie okien. Również pozbawione okien były elewacje
naw bocznych i górna strefa transeptu91.
Korpus kościoła ma ok. 44,75 m długości i ok. 20,50 m szerokości, a południowy i północny tran-
sept - ok. 5,50 m długości i ok. 20,50 m szerokości. Wysokość do stropu wynosi w korpusie i transepcie
w nawach bocznych ok. 9,25 m, w nawie środkowej ok. 15,00 m.
Główna konstrukcja nośna pierwotnego kościoła jest czytelna do dziś (il. 11). W korpusie nawowym
składała się ona w kierunku podłużnym z czterech ram sięgających przez długość całego kościoła (C, D,
90 W zachodnich narożnikach korpusu głównego do dziś zachowały się schody dwubiegowe łamane na dolną i górną emporę.
Również z dolnej empory na górną zachowały się schody dwubiegowe łamane w zewnętrznych narożnikach transeptu. O istnieniu
takich samych schodów w przyziemiu świadczą ślady po policzkach w belkach stropowych oraz ryglach międzykondygnacyjnych ścian
zewnętrznych; por. Schaaf, Kościół Pokoju..., t. II, podrozdz. II.C.2.C.
91 Okna w tych elewacjach wykonano wtórnie, po wbudowaniu zewnętrznych i wewnętrznych lóż w obrębie przyziemia i bal-
koników między pierwszą i drugą emporą, które spowodowały pogorszenie się warunków oświetleniowych we wnętrzu kościoła;
por. Schaaf, Kościół Pokoju..., t. II, podrozdz. II.B.2.a.l, II.B.2.C.1, II.B.2.b.l, II.B.2.d.l.
ULRICH SCHAAF
13. Świdnica, kościół Pokoju, elewacja wschodnia, rekonstrukcja U. Schaaf
Na dolną i górną emporę prowadziło sześć wewnętrznych schodów dwubiegowych łamanych, roz-
mieszczonych pojedynczo w narożnikach południowo-zachodnim i północno-zachodnim korpusu nawowego
oraz we wszystkich czterech narożnikach transeptu90.
Oświetlenie wnętrza zapewnione było przez bazylikowy układ kościoła oraz okna na trzech poziomach
(ił. 13-15): w przyziemiu, na poziomie pierwszej empory, na poziomie drugiej empory w elewacjach
szczytowych, względnie w strefach górnych okien. Okna były zlokalizowane głównie w środkowych seg-
mentach przęseł. W dwóch skrajnych przęsłach elewacji naw bocznych oraz strefach górnych od strony
wschodniej i zachodniej korpusu nie było pierwotnie okien. Również pozbawione okien były elewacje
naw bocznych i górna strefa transeptu91.
Korpus kościoła ma ok. 44,75 m długości i ok. 20,50 m szerokości, a południowy i północny tran-
sept - ok. 5,50 m długości i ok. 20,50 m szerokości. Wysokość do stropu wynosi w korpusie i transepcie
w nawach bocznych ok. 9,25 m, w nawie środkowej ok. 15,00 m.
Główna konstrukcja nośna pierwotnego kościoła jest czytelna do dziś (il. 11). W korpusie nawowym
składała się ona w kierunku podłużnym z czterech ram sięgających przez długość całego kościoła (C, D,
90 W zachodnich narożnikach korpusu głównego do dziś zachowały się schody dwubiegowe łamane na dolną i górną emporę.
Również z dolnej empory na górną zachowały się schody dwubiegowe łamane w zewnętrznych narożnikach transeptu. O istnieniu
takich samych schodów w przyziemiu świadczą ślady po policzkach w belkach stropowych oraz ryglach międzykondygnacyjnych ścian
zewnętrznych; por. Schaaf, Kościół Pokoju..., t. II, podrozdz. II.C.2.C.
91 Okna w tych elewacjach wykonano wtórnie, po wbudowaniu zewnętrznych i wewnętrznych lóż w obrębie przyziemia i bal-
koników między pierwszą i drugą emporą, które spowodowały pogorszenie się warunków oświetleniowych we wnętrzu kościoła;
por. Schaaf, Kościół Pokoju..., t. II, podrozdz. II.B.2.a.l, II.B.2.C.1, II.B.2.b.l, II.B.2.d.l.