DOI article:
Seidel-Grzesinska, Agnieszka: Kościół Pokoju w Świdnicy w okresie habsburskim: wystrój i wyposażenie
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.39128#0160
160
AGNIESZKA SEIDEL-GRZES INSKA
^ nji
tjk - imigmì^
^ ST-1'1 gro, >
- (ni'xritObtoo
‘4±$ffipisssrc-
i ^ fonimi iWtff * <
r/^L^oké '6fzt)hm:0oma > 4
' M,i®SÄ'-v
‘•w * »°r aj-p fuKjfùirofOft^rfiiirijrrms'ii*^
:ir (MiWMnrß mR (often
. - oorf Ini nuiSaiiMvjamir
-Ui Uinfi Orbimi( frm
’Vib 3£5i»3 nur offrili
d/ * »u .'Tnjfi lyf>n?fou jrću_
W?' ‘ ZrUtH— >v . -_T
9. Świdnica, kościół Pokoju,
nagrobek Martina Dobrauscliky (zm. 1721),
stan po konserwacji w 2017 r. Fot. P. Wanat
10. Świdnica, kościół Pokoju,
nagrobek wydobyty z posadzki kościoła,
stan po konserwacji, 2017. Fot. P. Wanat
ze śmiercią cesarza Leopolda I. Podobnie jak w wypadku wielu innych świdnickich fundacji (dekoracji
empor, epitafiów, nagrobków) on również został rozpisany na cykl emblematów155.
Nagrobki powstałe w pierwszym stuleciu istnienia kościoła zachowały się zasadniczo w dwóch zespo-
łach. Jeden to pomniki umieszczone przy elewacji kościoła, dokąd zostały w większości przeniesione
w 1852 r. podczas prac porządkowych prowadzonych na cmentarzu w ramach przygotowań do kolejnego
jubileuszu fundacji świątyni156. Większość z nich poświęcona jest pamięci zmarłych mieszczan, tylko
jeden związany jest z pochówkiem szlacheckim157. Według opinii Worthmanna podczas porządkowania
cmentarza wybierano nagrobki godne zabezpieczenia, kierowano się przede wszystkim względami este-
tycznymi oraz godnością osób, dla których były przeznaczone, niemniej zachowany obecnie zbiór należy
uznać za dosyć przypadkowy i traktować poszczególne dzieła indywidualnie, jako przykłady pewnych
rozwiązań, z dużą ostrożnością formułując wnioski ogólne. W XIX w. usuwane z cmentarza nagrobki były
w większości likwidowane lub wykorzystywane jako materiał brukowy. Na wiosnę 2016 r. w trakcie prac
konserwatorskich w zachodnim ramieniu kościoła, podczas demontażu posadzki, odkryty został zespół
21 płyt. Wśród nich znalazły się się między innymi bogato rzeźbione pomniki, jak Georga Vice, pisarza
w służbie Hochbergów (zm. 1709), oraz Martina (zm. 1721) i Heleny (zm. 1732) Dobrauschky (il. 9),
a także nagrobek z przedstawieniem krucyfiksu w sercu, odpowiadającym dewizie pastora S. Ebersbacha
155 Grafika Hanemanna mogła być zarówno wzorem dla castrum, jak i jego dokumentacją. Ona sama i jej opis zachowały się
w Bibliotece Uniwersyteckiej we Wrocławiu, por. P. Oszczanowski, Śląskie castra doloris cesarza Leopolda I. Przyczynek do ikono-
grafii władcy i gloryfikacji panującego, [w:] O sztuce sepulkralnej na Śląsku..., s. 141.
156 Worthmann, Die Friedenskirche..., s. 53.
157 Nagrobki wymienia Worthmann, Die Friedenskirche..., s. 53-55.
AGNIESZKA SEIDEL-GRZES INSKA
^ nji
tjk - imigmì^
^ ST-1'1 gro, >
- (ni'xritObtoo
‘4±$ffipisssrc-
i ^ fonimi iWtff * <
r/^L^oké '6fzt)hm:0oma > 4
' M,i®SÄ'-v
‘•w * »°r aj-p fuKjfùirofOft^rfiiirijrrms'ii*^
:ir (MiWMnrß mR (often
. - oorf Ini nuiSaiiMvjamir
-Ui Uinfi Orbimi( frm
’Vib 3£5i»3 nur offrili
d/ * »u .'Tnjfi lyf>n?fou jrću_
W?' ‘ ZrUtH— >v . -_T
9. Świdnica, kościół Pokoju,
nagrobek Martina Dobrauscliky (zm. 1721),
stan po konserwacji w 2017 r. Fot. P. Wanat
10. Świdnica, kościół Pokoju,
nagrobek wydobyty z posadzki kościoła,
stan po konserwacji, 2017. Fot. P. Wanat
ze śmiercią cesarza Leopolda I. Podobnie jak w wypadku wielu innych świdnickich fundacji (dekoracji
empor, epitafiów, nagrobków) on również został rozpisany na cykl emblematów155.
Nagrobki powstałe w pierwszym stuleciu istnienia kościoła zachowały się zasadniczo w dwóch zespo-
łach. Jeden to pomniki umieszczone przy elewacji kościoła, dokąd zostały w większości przeniesione
w 1852 r. podczas prac porządkowych prowadzonych na cmentarzu w ramach przygotowań do kolejnego
jubileuszu fundacji świątyni156. Większość z nich poświęcona jest pamięci zmarłych mieszczan, tylko
jeden związany jest z pochówkiem szlacheckim157. Według opinii Worthmanna podczas porządkowania
cmentarza wybierano nagrobki godne zabezpieczenia, kierowano się przede wszystkim względami este-
tycznymi oraz godnością osób, dla których były przeznaczone, niemniej zachowany obecnie zbiór należy
uznać za dosyć przypadkowy i traktować poszczególne dzieła indywidualnie, jako przykłady pewnych
rozwiązań, z dużą ostrożnością formułując wnioski ogólne. W XIX w. usuwane z cmentarza nagrobki były
w większości likwidowane lub wykorzystywane jako materiał brukowy. Na wiosnę 2016 r. w trakcie prac
konserwatorskich w zachodnim ramieniu kościoła, podczas demontażu posadzki, odkryty został zespół
21 płyt. Wśród nich znalazły się się między innymi bogato rzeźbione pomniki, jak Georga Vice, pisarza
w służbie Hochbergów (zm. 1709), oraz Martina (zm. 1721) i Heleny (zm. 1732) Dobrauschky (il. 9),
a także nagrobek z przedstawieniem krucyfiksu w sercu, odpowiadającym dewizie pastora S. Ebersbacha
155 Grafika Hanemanna mogła być zarówno wzorem dla castrum, jak i jego dokumentacją. Ona sama i jej opis zachowały się
w Bibliotece Uniwersyteckiej we Wrocławiu, por. P. Oszczanowski, Śląskie castra doloris cesarza Leopolda I. Przyczynek do ikono-
grafii władcy i gloryfikacji panującego, [w:] O sztuce sepulkralnej na Śląsku..., s. 141.
156 Worthmann, Die Friedenskirche..., s. 53.
157 Nagrobki wymienia Worthmann, Die Friedenskirche..., s. 53-55.