Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
Rafaela ,,Portret młodzieńca” ze zbiorów Czartoryskich

49

30. F. Aąuila, D. de Rossi, rycina wg fresku Dysputa o Najświętszym Sakramencie
Rafaela (Watykan, Stanza della Segnatura), akwaforta/miedzioryt.
Kraków, Muzeum Czartoryskich (fot. S. Michta)

dzącej w owym czasie za doskonałą88. Ułożenie ramion, bieg rąk, zaokrąglenie
fałdów płaszcza - wszystko to podkreśla wyraźną tendencję do wkomponowa-
nia postaci w pole koliste. Wskazuje też na to układ dłoni, wytyczających zdecy-
dowane łuki sugerujące zamykanie się w okręgu. Wpisywanie postaci - nawet

88 Przekonanie artystów renesansowych o doskonałości figury kolistej, wyrażone
m.in. przez Albertiego {De re aedificatoria) i Francesca Colonnę (Hipnerotomachia Po-
liphyli), znalazło także wyraz w słynnym raporcie o zabytkach starożytnego Rzymu spo-
rządzonym w kręgu Donata Bramantego, Rafaela i Baltazara Castiglione dla papieża Le-
ona X. Autorzy tego tekstu - być może sam Rafael, Rafael wraz z Castiglionem lub Casti-
glione formułujący myśl Rafaela - dokonali przeciwstawienia luku ostrego (typowego dla
architektury niemieckiej, czyli gotyckiej) i luku pełnego, który stanowił jedną z właściwo-
ści „pięknej maniery Rzymian i starożytnych. Ostroluk nie ma tego wdzięku, którym do-
skonałość koła [la perfectione del circulo] raduje nasze oko. Zdaje się, że natura prawie
nigdy nie zmierza do innych form niż ta najdoskonalsza” (Tatarkiewicz, o.c., s.
146). Szersze omówienie tego zagadnienia w podstawowej pracy na ten temat: R.Witt-
k o w e r, Architectural Principles in the Age of Humanism, London 1949; na temat autor-
 
Annotationen