DOI Heft:
Wspomienia o Muzeum Narodowym w Warszawie
DOI Artikel:Marconi, Bohdan: Wspomnienia z lat 1939 - 1945
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.19549#0274
Lastmana, Gabriela Metsu, Salomona van Rombouts, Jana Storck, Simona Jacobsz van Vlieger,
Wouwermana, Zeemana, Makarta i Antona Paulsena Portret Handla. Wśród obrazów polskich
były dzieła Bacciarelliego, Kucharskiego, Plerscha, nieznanych artystów, piękny Portret króla
Jana III-ego oraz Adoracja Matki Boskiej przez św. Piotra i Św. Agnieszkę datowany A. D. 1654,
Brandta, Józefa Brodowskiego, Chełmońskiego, Aleksandra Gierymskiego, A. Kędzierskiego,
Antoniego Kolberga Portret brata Oskara, Kostrzewskiego, Malczewskiego, Piotra Micha-
łowskiego, Pankiewicza, Slewińskiego, Wojtkiewicza, Wyczółkowskiego oraz Marcina Za-
leskiego.
Wiele z tych obrazów nie było znanych, a opisanie i sfotografowanie ich dokonane było
z okazji konserwacji przeprowadzonej w mojej prywatnej pracowni. Niektóre ważniejsze obrazy
przynosiłem do Pracowni Muzeum, dla sfotografowania w większym formacie, a nieraz dla
wspólnego obejrzenia z kolegami, historykami sztuki — Michałem Walickim, Jerzym Sienkie-
wiczem i Stefanem Kozakiewiczem. W związku z prywatną działalnością konserwatorską byliśmy
zmuszeni do rejestracji w Abteilung Kultur Distriktu. Pierwszy wezwany był Józef Grein. Za-
pytany, jak to się odbyło, opowiedział krótko i powoli: „pytali mnie, czy jestem z niemieckiej
rodziny; odpowiedziałem, że rodzina moja pochodzi z Anglii." Ze względu na moje nazwisko
byłem przygotowany na tego rodzaju pytania. Gdy zgłosiłem się w wyznaczonym czasie, pierw-
szym pytaniem (rozmowa odbywała się w języku niemieckim) było: czy jestem Polakiem? Od-
powiedziałem oczywiście twierdząco. „A pańskie nazwisko ?" Włoskie, odpowiedziałem, ale dziadek
mój przybył do Polski już w r. 1822."1 „Ale pańska matka jest z domu Kolberg, z rodziny niemiec-
kiej?" „Nie, Kolbergowie są rodziną szwedzką, choć przyszli w końcu w. XVIII z Niemiec".
„Pańska żona jest z domu Szyller, Niemka?" „Jest Polką, rodzina Szyllerów już w końcu w. XVIII
pisała się według pisowni polskiej, na co mam dokumenty, zaświadczenie dla Walętego [!] Szyllera,
jako inwalidy z Insurekcji Kościuszkowskiej, wydane w r. 1807."2 „Więc Pan nie ma krwi pols-
1 Fragment testamentu: ...tutti addio — Italia, brava ed ospitale Pologna seconda Patria mia vi saluto.
In fine chiado perdono a Dio dei falli ... suplicandolo -di ricevere beningnamente 1'anima mia. Varsovia 28
Gennajo 1862.
Di proprio pugno conferme tutto cio che sopra e scritto e mi sottoscrivo Enrico Marconi-
2 Woysko Polskie Legia lwsza
Batalion Artylleryi
Ludwik Dobrski Pułkownik Artyr(!)leryi
Kawaler Krzyża Woyskowego.
Przychylając się do żądania Walętego Szyllera, zaświadczam, iż tenże daWniey służy} w Korpusie / Artyl-
leryi, W Kompanii Kapitana Baczenkiewicza Kapralem, w ciągu Rewolucyi Roku 1794 s°, az do / odebrania
ran, dla Których daley służbie WoyskoWey zadosyć uczynić niebył w stanie, Co dla lepszey / Wiary przy
wyciśnieniu Artylleryczney Pieczęci ręki wlasney podpisem ztwierdzam Dattę w Pradze, dnia 5. Maja 1807 Rku
Dobrski, Pułkownik Artylleryi mp
PIECZĘĆ KORPUSU ARTIRLERYI
270
Wouwermana, Zeemana, Makarta i Antona Paulsena Portret Handla. Wśród obrazów polskich
były dzieła Bacciarelliego, Kucharskiego, Plerscha, nieznanych artystów, piękny Portret króla
Jana III-ego oraz Adoracja Matki Boskiej przez św. Piotra i Św. Agnieszkę datowany A. D. 1654,
Brandta, Józefa Brodowskiego, Chełmońskiego, Aleksandra Gierymskiego, A. Kędzierskiego,
Antoniego Kolberga Portret brata Oskara, Kostrzewskiego, Malczewskiego, Piotra Micha-
łowskiego, Pankiewicza, Slewińskiego, Wojtkiewicza, Wyczółkowskiego oraz Marcina Za-
leskiego.
Wiele z tych obrazów nie było znanych, a opisanie i sfotografowanie ich dokonane było
z okazji konserwacji przeprowadzonej w mojej prywatnej pracowni. Niektóre ważniejsze obrazy
przynosiłem do Pracowni Muzeum, dla sfotografowania w większym formacie, a nieraz dla
wspólnego obejrzenia z kolegami, historykami sztuki — Michałem Walickim, Jerzym Sienkie-
wiczem i Stefanem Kozakiewiczem. W związku z prywatną działalnością konserwatorską byliśmy
zmuszeni do rejestracji w Abteilung Kultur Distriktu. Pierwszy wezwany był Józef Grein. Za-
pytany, jak to się odbyło, opowiedział krótko i powoli: „pytali mnie, czy jestem z niemieckiej
rodziny; odpowiedziałem, że rodzina moja pochodzi z Anglii." Ze względu na moje nazwisko
byłem przygotowany na tego rodzaju pytania. Gdy zgłosiłem się w wyznaczonym czasie, pierw-
szym pytaniem (rozmowa odbywała się w języku niemieckim) było: czy jestem Polakiem? Od-
powiedziałem oczywiście twierdząco. „A pańskie nazwisko ?" Włoskie, odpowiedziałem, ale dziadek
mój przybył do Polski już w r. 1822."1 „Ale pańska matka jest z domu Kolberg, z rodziny niemiec-
kiej?" „Nie, Kolbergowie są rodziną szwedzką, choć przyszli w końcu w. XVIII z Niemiec".
„Pańska żona jest z domu Szyller, Niemka?" „Jest Polką, rodzina Szyllerów już w końcu w. XVIII
pisała się według pisowni polskiej, na co mam dokumenty, zaświadczenie dla Walętego [!] Szyllera,
jako inwalidy z Insurekcji Kościuszkowskiej, wydane w r. 1807."2 „Więc Pan nie ma krwi pols-
1 Fragment testamentu: ...tutti addio — Italia, brava ed ospitale Pologna seconda Patria mia vi saluto.
In fine chiado perdono a Dio dei falli ... suplicandolo -di ricevere beningnamente 1'anima mia. Varsovia 28
Gennajo 1862.
Di proprio pugno conferme tutto cio che sopra e scritto e mi sottoscrivo Enrico Marconi-
2 Woysko Polskie Legia lwsza
Batalion Artylleryi
Ludwik Dobrski Pułkownik Artyr(!)leryi
Kawaler Krzyża Woyskowego.
Przychylając się do żądania Walętego Szyllera, zaświadczam, iż tenże daWniey służy} w Korpusie / Artyl-
leryi, W Kompanii Kapitana Baczenkiewicza Kapralem, w ciągu Rewolucyi Roku 1794 s°, az do / odebrania
ran, dla Których daley służbie WoyskoWey zadosyć uczynić niebył w stanie, Co dla lepszey / Wiary przy
wyciśnieniu Artylleryczney Pieczęci ręki wlasney podpisem ztwierdzam Dattę w Pradze, dnia 5. Maja 1807 Rku
Dobrski, Pułkownik Artylleryi mp
PIECZĘĆ KORPUSU ARTIRLERYI
270