DOI issue:
Sztuka nowożytna
DOI article:Zasławski, Władisław Dominik; Kamieniecka, Elena; Strobel, Bartłomiej [Ill.]: W sprawie portretu nieznanego magnata Bartłomieja Strobla
DOI Page / Citation link: https://doi.org/10.11588/diglit.19555#0079
Elena Kamieniecka
W SPRAWIE PORTRETU NIEZNANEGO MAGNATA
BARTŁOMIEJA STROBLA
W
▼ ▼ zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie znajduje się Portret nieznanego magnata
pędzla Bartłomieja Strobla1 (1591—ok. 1650), jednego z najwybitniejszych przedstawicieli sztuki
pierwszej połowy XVII wieku na zachodnich terenach Polski.
W wydanej w 1957 r. obszernej monografii tego artysty, opracowanej na podstawie dokład-
nego zbadania faktów i dokumentów, jej autor E. Iwanoyko2 zwrócił uwagę na szereg niejasności
w twórczości Strobla z pierwszego okresu jego działalności w Polsce, do której przeniósł się
ok. 1633 r. Z tego czasu zachowały się nieliczne dokumenty, brakuje też wielu danych.
Nie wiemy na przykład kogo przedstawił Strobel na wspomnianym wyżej portrecie ze zbiorów
Muzeum Narodowego w Warszawie (il. 1), który namalował wkrótce po przybyciu do Polski.
Osiedliwszy się tutaj dzięki poparciu króla Władysława IV, odwiedzał on różne miejscowości,
zwłaszcza rejony Pomorza, gdzie pracował na zamówienie duchowieństwa i wysoko postawio-
nych zleceniodawców świeckich.
Władysław IV nie przypadkiem ściągnął Strobla na swój dwór. Król-mecenas wywarł bowiem
duży wpływ na rozwój poszczególnych ośrodków kulturalnych na magnackich dworach, za-
szczepiając tam nie tylko modę, obyczaje, etykietę dworską, lecz także i zainteresowanie sztuką
zachodnioeuropejską, szczególnie malarstwem flamandzkim i holenderskim. Wymieniony wyżej
portret, eksponowany obecnie w Galerii Pałacu Wilanowskiego, stanowi jeden z przykładów
portretu reprezentacyjnego, wykonanego w duchu malarstwa holenderskiego, na zamówienie
miejscowej magnaterii. Dzieło to sygnowane i oznaczone datą 1635, jest pierwszym datowanym
portretem, wykonanym przez Strobla w Polsce. W monografii E. Iwanoyki figuruje jako „Portret
nieznanego młodzieńca", zaś w komentarzu do niego została przytoczona uwaga M. Walickiego,
który przypomina o znajdującym się w swoim czasie w galerii Ordynacji Nieświeskiej portrecie
1 Inw. Wil. 165 (d. 1654").
E. Iwanoyko, Bartłomiej Strobel. Poznań 1957, s. 93.
75
W SPRAWIE PORTRETU NIEZNANEGO MAGNATA
BARTŁOMIEJA STROBLA
W
▼ ▼ zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie znajduje się Portret nieznanego magnata
pędzla Bartłomieja Strobla1 (1591—ok. 1650), jednego z najwybitniejszych przedstawicieli sztuki
pierwszej połowy XVII wieku na zachodnich terenach Polski.
W wydanej w 1957 r. obszernej monografii tego artysty, opracowanej na podstawie dokład-
nego zbadania faktów i dokumentów, jej autor E. Iwanoyko2 zwrócił uwagę na szereg niejasności
w twórczości Strobla z pierwszego okresu jego działalności w Polsce, do której przeniósł się
ok. 1633 r. Z tego czasu zachowały się nieliczne dokumenty, brakuje też wielu danych.
Nie wiemy na przykład kogo przedstawił Strobel na wspomnianym wyżej portrecie ze zbiorów
Muzeum Narodowego w Warszawie (il. 1), który namalował wkrótce po przybyciu do Polski.
Osiedliwszy się tutaj dzięki poparciu króla Władysława IV, odwiedzał on różne miejscowości,
zwłaszcza rejony Pomorza, gdzie pracował na zamówienie duchowieństwa i wysoko postawio-
nych zleceniodawców świeckich.
Władysław IV nie przypadkiem ściągnął Strobla na swój dwór. Król-mecenas wywarł bowiem
duży wpływ na rozwój poszczególnych ośrodków kulturalnych na magnackich dworach, za-
szczepiając tam nie tylko modę, obyczaje, etykietę dworską, lecz także i zainteresowanie sztuką
zachodnioeuropejską, szczególnie malarstwem flamandzkim i holenderskim. Wymieniony wyżej
portret, eksponowany obecnie w Galerii Pałacu Wilanowskiego, stanowi jeden z przykładów
portretu reprezentacyjnego, wykonanego w duchu malarstwa holenderskiego, na zamówienie
miejscowej magnaterii. Dzieło to sygnowane i oznaczone datą 1635, jest pierwszym datowanym
portretem, wykonanym przez Strobla w Polsce. W monografii E. Iwanoyki figuruje jako „Portret
nieznanego młodzieńca", zaś w komentarzu do niego została przytoczona uwaga M. Walickiego,
który przypomina o znajdującym się w swoim czasie w galerii Ordynacji Nieświeskiej portrecie
1 Inw. Wil. 165 (d. 1654").
E. Iwanoyko, Bartłomiej Strobel. Poznań 1957, s. 93.
75