Rocznik Muzeum Narodowego w Warszawie (15,2.1971)

o spadek po Krzysztofie i Klarze brat Klary, Jacąues de Mailly-Lascaris. A przecież nie ulega wątpliwości, że to
właśnie inny synowiec, ten wymieniony przez Krzysztofa Mikołaj Konstanty (u Dworzaczka — W. Dworza-
c z e k, Genealogia. Warszawa 1959, tabl. 172 — Mikołaj Andrzej) został dziedzicem Jezna. K. Estreicher
(Bibliografia polska, t. XXIV, Kraków 1912, s. 8) notuje panegiryk na jego cześć pt. Hortus illustrissimae familiae
Pacianae gentilitiis floribus liliis perpetuo vernans. Illmo Dno Dno Nicolao Andreae Pac Comiti in Kniażyce,
in Jezno haereditario Dno, Caunensi, Vilaiensi, Varecensi etc. Kowno 1690. Zmarły prawdopodobnie między 1710
(Dworzaczek, jw.) a 1720 (T. Żychliński, Złota księga szlachty polskiej, t. V, Poznań 1883, s. 209)
Mikołaj Konstanty zostawił po sobie córkę i syna; ten właśnie syn, Krzysztof Konstanty, był pradziadem ge-
nerała Ludwika Paca, którego córka wniosła w dom Sapiehów w Biarritz pamiątki po swej rodzinie. Natomiast
Kazimierz Michał Pac zmarł bezdzietnie. Za wskazanie mi testamentu Klary Pacowej dziękuję serdecznie pani
kustosz Janinie Ruszczycównie.

HEH3BECTHLIE nOPTPETLI ETALIEB
K EHOEPAOIMECKO — HKOHOEPAOEMECKHM MATEPHAJIAM XVII BEKA

PE3IOME

GraTbH nocsninena npe>i<Ae Bcero flByM nonbCKHM nopTpeTaM, H3 KOTopbix nepBbiii H3o6pa>i<aeT Bnne-
KaHijjiepa ottobckoto CrecpaHa liana (1587—1640), BTopon — Bejinrcoro jiiitobckoi-o Kamyiepa KinnniTocpa
Elana (1621—1684). B Hacrosmiee Bpe.vm stu nopTpeTbi HaxoflHTCH bo <J>paHqHH. Kpo/vie SToro, 3flecb pacc.waT-
piiBaeTCH nopTpeT H3 HannoHajibHoro MV3en b BapmaBe, cnnTaBiiiHHCn flo chx nop nopTpeTOM KoponeBbi 3jieo-
Hopfai, KOTopbiii no mhchhio aBTopa HacTomnen CTaTbn H3o6pa>KaeT Knapy Elan, >i<eny ynoiuflHyToro Bbiuie
KmniriTOfpa Elana.

IlopTpeTw CTechaHa u KninuiTocba IlaneB nponcxoAHT H3 KOJUiercnnii JIioflBHKa Canern b Ehflpnne u naxo-
AHTch bo Opaunnii no Bceii BepoHTiiocTn c 1863 rofla, Kor^a OTen JIiojtBHKa, KcaBepnił Canera SMiirpnpoBaji
H3 Iionbinn. YnoMHHyTbie nopTpeTbi nepeuinn b pyKii CaneroB no Hacne/icTBy — >i<eHOH KcaBepnH Canern
6bma JIroflBHKa, eflHHCTBeHHaH aohb reHepana bohck nonbci<nx JIio/;BHKa Elana. Hmchho OHa i<ai< nacjiefliinna
MnKOJian KoHCTaimina Elana, HacnefliniKa KaHnuepa KuiiiinTOrba, CTajia oSjiaflaTejibHnnen MnoronncJienHbix
npeA-MeTOB, CBH3aHHbix c ceMbeil ETaneB. Hbme nopTpeT CTerbaHa HaxoflHTCH y BHynrcn JIio/iBHKa Canern,
Mapnn-Tepe3bi JTaSapp fle PannKyp b Elapiiwce. Mto KacaeTca nopTpcra KiunuiTocba, KOTopnin eme ao 1963
rofla 6uji b Ebnpnne, r-H<a Jlaoapp fle PannKyp pacnojiaraeT TOJibKO ero cboTorpacpneit.

nopTpeTbi CTechaHa n KninniTOcpa ETaneB, OTna n cbma, 6mjih HanncaHM b oaho h to >i<e BpeMH. 06 3tom
CBiiAeTejibCTByeT xapaKTepHbifi SaponHbin Tnn sthx H3o6paH<eHHn, OBajibHbie SaponHbie pambi, o6paMjiHiomne
nojiyrbnrypbi o-5onx caHOBHiiKOB, nx no3bi, o6maH i<oivmo3HHHH n HeKOTopbie fleiajin koctiomob, i<ai< Hanpn.wep,
(pacoH MaH>KeTOB >KynaHOB, oflHHaKOBbiił Ha o6onx nopTpeTax, Tan xapaKTepnbin j\nn BTopoii nojioBHiibi XVII
Bei<a. ETocKOJibKy H3o6paH<eHHbiii na nopTpeTe pacnojineBuinń n cTaperoninn KuniniTOtb BbirmiAHT ropa3/io
CTapme, ne.\i ero OTen (o^eHb noxo>KHH nopTpeT CTecpaHa niweeTCfi 3 HannoHanbHOM My3ee b BapmaBe —
BepoHTHo o6a 5buin nanncanbi Ha ocHOBe oSinero, 5ojiee pannero o6pa3na, cm. hjiji. 2), nopTpeTbi OTna n cbma
6biJin co3flaHM no Bcen BepoHTHOCTH cnycTH MHoro neT nocne ciwepTn OTna, b nocjieflHne roflbi >kh3hh arna.
H3 3Toro cjieAyeT, <jto ohh 6bura Hanncanbi no 3aKa3y Kinmirrorba liana. Ha o6enx KapTnnax nmeroTCH Haflnncn,
noMemeHHbie cnycra MHoro jieT nocjie co3saHHH nopTpeTOB, o ^eiw CBHfleiejibciByeT Sojiee CBeuibiii nBeT

176