DOI Heft:
Konserwacja
DOI Artikel:Penkala, Barbara; Paczek, Kazimierz: Kamieniarka Pałacu w Łazienkach: obecny stan zachowania i problemy związane z jej zabezpieczeniem
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.19555#0434
30. Pas kostek biegnących pod konsolkami
Kostki
Kostki w kształcie prostopadłościanów, biegnące wąskim pasmem pod konsolkami (il. 30)
wykazują w niektórych partiach znaczny stopień zniszczenia. Charakterystycznym objawem
jest łuszczenie się dolnej części kostek, na skutek ługującego działania wody przenikającej z gór-
nych partii gzymsu i wyparowującej na dolnych powierzchniach kostek. Na powierzchniach
tych obserwuje się obecność wykwitów i nalotów drobnokrystalicznych soli barwy białej.
Zachodzące procesy krystalizacji wywołują łuszczenie się i odpadanie płatami kamienia z dol-
nej części kostek (il. 31). Niektóre kostki wykazują zaokrąglenia krawędzi i naroży, jak również
spękanie, odkruszanie i odłamywanie części kostek (il. 32, 33 i 34). Odpadnięcie kostki pod
konsolką nr 27, o której wspomniano wyżej, zostało spowodowane obecnością głębokiej szczeliny
ułatwiającej silne przecieki wody. W wielu przypadkach zaobserwowano, że kostki zostały wy-
konane z kamienia uwarstwionego w ten sposób, że warstwy biegną ukośnie w stosunku do ele-
mentu. Powoduje to przy silnym nawilgoceniu pękanie kostek. Kostki, podobnie jak inne ele-
menty elewacji, są wykonane z piaskowców kunowskiego i szydłowieckiego, a wytrzymałość
ich zawiera się w granicach 350 do 650 kG/cm2 z tym jednakże, że dolne części kostek złuszczo-
nych mają wytrzymałość od 30 do 50 kG/cm2, co świadczy o daleko posuniętym procesie ni-
szczenia. Duże różnice między wytrzymałością dolnych części zniszczonych kostek (30 kG/cm2)
w porównaniu z górnymi (380 kG/cm2) są wynikiem ługującego działania wody. W dolnych
częściach kostek występuje często zabarwienie żółte, różowawe, a nawet brunatne, co wskazuje
430
Kostki
Kostki w kształcie prostopadłościanów, biegnące wąskim pasmem pod konsolkami (il. 30)
wykazują w niektórych partiach znaczny stopień zniszczenia. Charakterystycznym objawem
jest łuszczenie się dolnej części kostek, na skutek ługującego działania wody przenikającej z gór-
nych partii gzymsu i wyparowującej na dolnych powierzchniach kostek. Na powierzchniach
tych obserwuje się obecność wykwitów i nalotów drobnokrystalicznych soli barwy białej.
Zachodzące procesy krystalizacji wywołują łuszczenie się i odpadanie płatami kamienia z dol-
nej części kostek (il. 31). Niektóre kostki wykazują zaokrąglenia krawędzi i naroży, jak również
spękanie, odkruszanie i odłamywanie części kostek (il. 32, 33 i 34). Odpadnięcie kostki pod
konsolką nr 27, o której wspomniano wyżej, zostało spowodowane obecnością głębokiej szczeliny
ułatwiającej silne przecieki wody. W wielu przypadkach zaobserwowano, że kostki zostały wy-
konane z kamienia uwarstwionego w ten sposób, że warstwy biegną ukośnie w stosunku do ele-
mentu. Powoduje to przy silnym nawilgoceniu pękanie kostek. Kostki, podobnie jak inne ele-
menty elewacji, są wykonane z piaskowców kunowskiego i szydłowieckiego, a wytrzymałość
ich zawiera się w granicach 350 do 650 kG/cm2 z tym jednakże, że dolne części kostek złuszczo-
nych mają wytrzymałość od 30 do 50 kG/cm2, co świadczy o daleko posuniętym procesie ni-
szczenia. Duże różnice między wytrzymałością dolnych części zniszczonych kostek (30 kG/cm2)
w porównaniu z górnymi (380 kG/cm2) są wynikiem ługującego działania wody. W dolnych
częściach kostek występuje często zabarwienie żółte, różowawe, a nawet brunatne, co wskazuje
430