DOI Heft:
Sztuka starożytna
DOI Artikel:Pawlicki, Franciszek: Egipskie sistra
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.19580#0015
2. Sistrum sumeryjskie. Wg Sachs, The History, jw.
3. Model sistrum naosowego faraona Teti. Alabaster. Wg H i ckm a nn,
Musikgeschichte, jw.
III. POCHODZNIE, PRZEZNACZENIE I ROLA SISTRUM
Sistrum to jeden z najprostszych, a zarazem jeden z najbardziej popularnych typów instru-
mentu muzycznego w starożytności. Różne typy sistrum nie posiadające diametralnych różnic,
a które mają identyczną zasadę działania, znaleziono m.in. w Egipcie, Mezopotamii, na Krecie,
w Palestynie, Grecji, Rzymie, Etiopii, a także na wyspach Melanezji oraz w Północnej i Połud-
niowej Ameryce. Krajem, z którym Egipt od zarania swych dziejów utrzymywał ścisłe kontakty,
była niewątpliwie Mezopotamia. Kontakty te widoczne są również w dziedzinie muzyki. Naj-
starszym przykładem sistrum, znanym z terenów Mezopotamii, jest przedstawienie na pieczęci
sumeryjskiej datowanej na ok. 2500r.p.n.e. (il. 2). Chociaż jego zasada działania była niewątpliwie
taka sama jak egipskich, to jednak kształt jest zdecydowanie odmienny. Kształtem sumeryjskie
sistrum przypomina rodzaj ostrogi, a przykłady o podobnych formach znaleziono w Etiopii,
a także niespodziewanie w Yaqui w Północnej Ameryce i Kadiuves w Południowej Ameryce.
Z terenu Egiptu znany jest tylko jeden przykład sistrum, o kształcie podobnym do sumeryjskie-
go24. Sachs rozwikłując problem pochodzenia skłania się do stwierdzenia, iż sistrum przybyło
raczej z Egiptu do Mezopotamii niż odwrotnie25. Zagadnienie to nie jest jednak definitywnie
24 C. Sachs, The History of Musical Instruments. New York 1940, s. 91 ; to sistrum datowane jest na
ok. 2000 r.p.n.e.
25 Jw., s. 87.
11
3. Model sistrum naosowego faraona Teti. Alabaster. Wg H i ckm a nn,
Musikgeschichte, jw.
III. POCHODZNIE, PRZEZNACZENIE I ROLA SISTRUM
Sistrum to jeden z najprostszych, a zarazem jeden z najbardziej popularnych typów instru-
mentu muzycznego w starożytności. Różne typy sistrum nie posiadające diametralnych różnic,
a które mają identyczną zasadę działania, znaleziono m.in. w Egipcie, Mezopotamii, na Krecie,
w Palestynie, Grecji, Rzymie, Etiopii, a także na wyspach Melanezji oraz w Północnej i Połud-
niowej Ameryce. Krajem, z którym Egipt od zarania swych dziejów utrzymywał ścisłe kontakty,
była niewątpliwie Mezopotamia. Kontakty te widoczne są również w dziedzinie muzyki. Naj-
starszym przykładem sistrum, znanym z terenów Mezopotamii, jest przedstawienie na pieczęci
sumeryjskiej datowanej na ok. 2500r.p.n.e. (il. 2). Chociaż jego zasada działania była niewątpliwie
taka sama jak egipskich, to jednak kształt jest zdecydowanie odmienny. Kształtem sumeryjskie
sistrum przypomina rodzaj ostrogi, a przykłady o podobnych formach znaleziono w Etiopii,
a także niespodziewanie w Yaqui w Północnej Ameryce i Kadiuves w Południowej Ameryce.
Z terenu Egiptu znany jest tylko jeden przykład sistrum, o kształcie podobnym do sumeryjskie-
go24. Sachs rozwikłując problem pochodzenia skłania się do stwierdzenia, iż sistrum przybyło
raczej z Egiptu do Mezopotamii niż odwrotnie25. Zagadnienie to nie jest jednak definitywnie
24 C. Sachs, The History of Musical Instruments. New York 1940, s. 91 ; to sistrum datowane jest na
ok. 2000 r.p.n.e.
25 Jw., s. 87.
11