Rocznik Muzeum Narodowego w Warszawie (18.1974)

Wanda Zdrojewska

MINA ATTYCKA Z THURIUM

JL m^olekcja odważników antycznych, znajdująca się w Galerii Sztuki Starożytnej Muzeum
Narodowego w Warszawie, obejmuje wiele obiektów zasługujących na uwagę. Jednym z nich
jest ołowiany ciężarek z wyobrażeniem delfina, stanowiący przedmiot niniejszych rozważań1.

Powierzchnię ciężarka pokrywa warstwa korozji o barwie jasnobrunatnej, częściowo szarawej.
Jedno naroże płytki ścięte ukośnie. Na górnej płaszczyźnie, krawędziach i odwrociu widoczne
są wyżłobienia, drobne rysy i obtarcia.

Odważnik wykonany jest w formie czworobocznej płytki o prosto ściętych krawędziach
i lekko zaokrąglonych narożach. Górną powierzchnię zdobi przedstawienie delfina ułożonego
po przekątnej, oddane w dość płaskim reliefie. Ryba, o szczupłym tułowiu wygiętym nieznacznie
łukowato, ma płetwy: brzuszną i grzbietową opracowane w formie rozchylonych, zwężających
się stopniowo wyrostków. Rozwidlony ogon zagięty jest ku górze. Nad i pod delfinem znajdują
się duże, plastyczne litery ЛЕ oraz MO, odwrócone w stosunku do siebie. W tułowiu ryby, od
strony łba odciśnięty jest okrągły stempel. Widnieje na nim głowa Ateny w hełmie zwrócona
w prawo, okolona w dolnej połowie stempla częściowo zatartym, słabo czytelnym napisem.

Opisany odważnik, który znajdował się niegdyś w zbiorach Czartoryskich w Gołuchowie,
z ocaloną kolekcją gołuchowską przekazany został po wojnie w 1956 r. Muzeum Narodowemu
w Warszawie. Wraz z całym zespołem gołuchowskim jest on wymieniony w katalogu Froehnera2.

1 Odważnik opatrzony nr inw. 142763 MN ma Wys. 0,061 m, szer. 0,058 m, grab. 0,01 m. Waga jego
wynosi 441 g. Na odwrociu nalepka różowa z nadrukiem: 427, biała z napisem Nr 32 oraz napis czarnym tu-
szem:

Na górnej powierzchni nalepka biała z nadrukiem: 32.

2 W. Froehner, Collections du Château de Gołuchów, Antiquités. Paris 1899, s. 189, nr kat. 32.

440 Grm.
140 Spax-

Л Е1РАШЦ
1870

4*

51