Rocznik Muzeum Narodowego w Warszawie (31.1987)

przez Michała Walickiego, rozpoczął niemal natychmiast pokazy obcej sztuki współczesnej.
Społeczeństwo polskie było, jak się wydaje, spragnione kontaktu z wielką współczesną sztuką
europejską (w 1937 r. eksponowano jedynie sztukę francuską od Maneta po dzień dzisiejszy
z towarzyszącym jej przewodnikiem, pióra Starzyńskiego). Pokazano więc, sprowadzone z za-
granicy: współczesne malarstwo angielskie, francuskie, sztukę artystów Związku Radzieckiego,
rysunki francuskie — wszystko w jednym 1946 roku. W tym samym roku również Pokaz zbio-
rów Potockich zabezpieczonych przed wywozem za granicę. W latach 1947—1950 przyszły
następne wystawy: Goya, współczesna grafika angielska, czechosłowacka, belgijska, sztuka
jugosłowiańska, znowu francuska, meksykańska, fińska. Wszystkim wystawom towarzyszyły
niewielkie katalogi. W pierwszej połowie lat pięćdziesiątych, do 1956 r. przedstawione zostały
tylko dwie wystawy: Wystawa obrazów wywiezionych przez hitlerowców z galerii wilanowskiej,
uratowanych przez Armię Czerwoną i zwróconych Polsce, oraz starannie przygotowana, ale
bez katalogu, wystawa ku czci Leonarda, z okazji 500 rocznicy jego urodzin (1952), omówiona
następnie przez J. Białostockiego w „Roczniku Muzeum Narodowego w Warszawie" (1957)2.
Zgrupowano na niej dzieła wokół krakowskiej Damy z łasiczką, jedynego dzieła mistrza w zbio-
rach polskich.

Za to od roku 1956 nastąpiła prawdziwa lawina wielkich wystaw zagranicznych: Malarstwo
francuskie od Davida do Cézanne'a (swego rodzaju uzupełnieniem wystawy był pokaz fran-
cuskich rysunków, grafiki, miniatur ze zbiorów Muzeum Narodowego), Portret wenecki od
Tycjana do Tiepola ze zbiorów włoskich i towarzysząca jej Wystawa malarstwa włoskiego
w zbiorach polskich i wreszcie wystawa Rembrandt i jego krąg, zorganizowana we współpracy
z muzeami zagranicznymi. W tym samym roku miała również miejsce wystawa dzieł zabezpie-
czonych przez ZSRR.

Każdy następny rok przynosił co najmniej jedną wystawę sztuki obcej; każdej z nich towa-
rzyszył katalog. Były to wystawy następujące: Malarstwo rosyjskie XIV—XX w. (1957); Kraj-
obraz holenderski XVII w. — do obrazów przysłanych przez muzea holenderskie dołączono
również krajobrazy ze zbiorów polskich oraz dwie niewielkie wystawy ilustrujące badania techno-
logiczne nad Rembrandtem (1958); Malarstwo francuskie od Gauguina do dnia dzisiejszego
oraz Edvard Munch (1959); Malarstwo niderlandzkie w zbiorach polskich 1450—1550 (1960);
Portret niemiecki 1500—1800 (wystawę uzupełnił pokaz dzieł niemieckich tego okresu ze zbio-
rów własnych, 1961); Francuskie rysunki i tkaniny; Wystawa obrazów zakupionych w roku
1862 przez pierwszego dyrektora Muzeum Justyniana Karnickiego oraz Vincent van Gogh
(1962); Sztuka na ziemi bułgarskiej (1963); Sztuka czasów Michała Anioła (1963/4); Sztuka

2 J. Białostocki, Wystawa leonardowska w Muzeum Narodowym w Warszawie w roku 1952. Rocznik
Muzeum Narodowego w Warszawie, II, 1957, s. 741—751.

64