DOI Heft:
Część pierwsza
DOI Artikel:Reiche, Andrzej: Wykopaliska na wyspie Bidżan w Iraku
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.19634#0205
Andrzej Reiche
WYKOPALISKA NA WYSPIE B1DŻAN W IRAKU
W
T T związku z budową tamy na rzece Eufrat w zachodnim Iraku, w pobliżu miejscowości
Haditha, podjęto pod koniec lat siedemdziesiątych, na obszarach mających ulec zatopieniu,
międzynarodową akcję wykopalisk ratunkowych. Zostały one zorganizowane i były w dużej
mierze finansowane przez Iracką Służbę Starożytności (State Organization of Antiquities and
Héritage, Baghdad). Badania objęły żyzny odcinek doliny środkowego Eufratu między miejsco-
wościami Ana i Haditha1, który w starożytności wchodził w skład „kraju Suhi". Określenie to
spotykamy po raz pierwszy w źródłach starobabilońskich, a następnie w źródłach neoasyryjskich2.
Centrum administracyjnym tego kraju było Ana — „miasto" leżące na wyspie (dosłownie:
„pośrodku rzeki"). Również w późniejszych przekazach autorów antycznych oraz w relacjach
podróżników arabskich i europejskich znajdujemy opisy tych okolic3.
Polska Stacja Archeologii Śródziemnomorskiej została zaproszona do udziału w wyko-
paliskach obok kilkunastu misji irackich, oraz misji japońskiej, francuskiej, brytyjskiej, włoskiej,
kanadyjskiej i niemieckiej z NRD. Stanowisko dla polskich badań zostało wybrane w 1978 roku.
Była to wyspa Bidżan leżąca na Eufracie, w połowie drogi między miejscowościami Ana i Haditha.
We wspomnianych wyżej przekazach i opisach dotyczących tego regionu, nazwa Bidżan nie
1 Poza tym obszarem znajduje się jedynie kilka stanowisk. Najważniejszym z nich jest, badane przez misję
francuską, Chirbet Diniyeh leżące ok. 30 km na zachód od Ana. Została tam odsłonięta twierdza starobabiJońska
wykorzystywana również w okresie neoasyryjskim. Znalezione dokumenty klinowe z okresu starobabilońskiego
pozwoliły na identyfikację tego stanowiska ze starożytnym Haradum.
2 Źródła klinowe dotyczące Kraju Suhi zebrał A. M u s i 1, The Middle Euphrates. New York 1927, s. 260-
280. Patrz również: В. К. I s m a i 1, M. D. R o a f, J. A. Black, 'Ana in the Cuneiform Sources, [w:] Excava-
tions at Qal'at-'Ana 1981—1982. Baghdad 1983 (Maszynopis udostępniony nam przez Brytyjską Misję Arche-
ologiczną)
3 Źródła antyczne i islamskie zebrał M u s i 1, jw., s. 281—350. Patrz również: A. N o r t h e g e, 'Ana in
the Classical Sources, oraz tenże, 'Ana in the sources of the Islamie Period, [w:] Excavations at Qal'at-'Ana,
jw.
201
WYKOPALISKA NA WYSPIE B1DŻAN W IRAKU
W
T T związku z budową tamy na rzece Eufrat w zachodnim Iraku, w pobliżu miejscowości
Haditha, podjęto pod koniec lat siedemdziesiątych, na obszarach mających ulec zatopieniu,
międzynarodową akcję wykopalisk ratunkowych. Zostały one zorganizowane i były w dużej
mierze finansowane przez Iracką Służbę Starożytności (State Organization of Antiquities and
Héritage, Baghdad). Badania objęły żyzny odcinek doliny środkowego Eufratu między miejsco-
wościami Ana i Haditha1, który w starożytności wchodził w skład „kraju Suhi". Określenie to
spotykamy po raz pierwszy w źródłach starobabilońskich, a następnie w źródłach neoasyryjskich2.
Centrum administracyjnym tego kraju było Ana — „miasto" leżące na wyspie (dosłownie:
„pośrodku rzeki"). Również w późniejszych przekazach autorów antycznych oraz w relacjach
podróżników arabskich i europejskich znajdujemy opisy tych okolic3.
Polska Stacja Archeologii Śródziemnomorskiej została zaproszona do udziału w wyko-
paliskach obok kilkunastu misji irackich, oraz misji japońskiej, francuskiej, brytyjskiej, włoskiej,
kanadyjskiej i niemieckiej z NRD. Stanowisko dla polskich badań zostało wybrane w 1978 roku.
Była to wyspa Bidżan leżąca na Eufracie, w połowie drogi między miejscowościami Ana i Haditha.
We wspomnianych wyżej przekazach i opisach dotyczących tego regionu, nazwa Bidżan nie
1 Poza tym obszarem znajduje się jedynie kilka stanowisk. Najważniejszym z nich jest, badane przez misję
francuską, Chirbet Diniyeh leżące ok. 30 km na zachód od Ana. Została tam odsłonięta twierdza starobabiJońska
wykorzystywana również w okresie neoasyryjskim. Znalezione dokumenty klinowe z okresu starobabilońskiego
pozwoliły na identyfikację tego stanowiska ze starożytnym Haradum.
2 Źródła klinowe dotyczące Kraju Suhi zebrał A. M u s i 1, The Middle Euphrates. New York 1927, s. 260-
280. Patrz również: В. К. I s m a i 1, M. D. R o a f, J. A. Black, 'Ana in the Cuneiform Sources, [w:] Excava-
tions at Qal'at-'Ana 1981—1982. Baghdad 1983 (Maszynopis udostępniony nam przez Brytyjską Misję Arche-
ologiczną)
3 Źródła antyczne i islamskie zebrał M u s i 1, jw., s. 281—350. Patrz również: A. N o r t h e g e, 'Ana in
the Classical Sources, oraz tenże, 'Ana in the sources of the Islamie Period, [w:] Excavations at Qal'at-'Ana,
jw.
201