DOI Heft:
Część pierwsza
DOI Artikel:Birkenmajer, Ewa; Muzeum Narodowe w Warszawie [Mitarb.]: Nowożytna ceramika europejska w Muzeum Narodowym w Warszawie
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.19634#0083
Ewa Birkenmajer
NOWOŻYTNA CERAMIKA EUROPEJSKA
W MUZEUM NARODOWYM W WARSZAWIE
ry
JL-Jbiór ceramiki europejskiej należący do Muzeum Narodowego w Warszawie był już wielo-
krotnie charakteryzowany — m.in. przez prof. dra St. Lorentza w rocznikach muzealnych1
i informatorach o muzeach w Polsce2. W okresie międzywojennym był omówiony w „Przewodniku
po dziale sztuki zdobniczej" prof. dra T. Mańkowskiego i ówczesnego kustosza St. Gebethnera3.
Powtórnie przez doc. Gebethnera — wieloletniego zasłużonego i niezapomnianego opiekuna
sztuki zdobniczej w Muzeum—-wnikliwie oceniony został dwadzieścia lat temu w katalogu darów
i nabytków (nb do rozdziału o ceramice wkradł się tam błąd, wg którego w przedwojennych
zbiorach miało być około 200 przedmiotów ceramicznych4; niech przeczy temu m.in. choćby
przedwojenny zakup kolekcji Ryszarda5, zawierającej ponad 300 obiektów). Niektóre zespoły
i poszczególne obiekty omawiano w tych pozycjach; pewne przedmioty uwzględniała w swych
opracowaniach i katalogach kustosz H. Chojnacka — do 1980 kierownik Działu Ceramiki
i Szkła.
Wobec tego, że charakter zbioru i jego wewnętrzne proporcje, a także dzieje nie uległy zmia-
nom, nam — w jubileusz Muzeum Narodowego i działu — pozostaje zastanowienie się nad
obecną sytuacją tego zespołu zabytków, jego użytecznością i perspektywami. Należało by dać
chociaż powierzchowną ocenę miejsca ceramiki w kulturze i jej kształtowaniu i dodać do po-
przednich opracowań garść danych o kolekcji. Jubileusz zobowiązuje też do przypomnienia,
1 St. Lorentz, Dzieje Muzeum Narodowego w Warszawie. Rocznik Muzeum Narodowego w Warszawie,
VI, 1962, s. 84.
2 St. Lorentz, Przewodnik po muzeach i zbiorach w Polsce. Warszawa 1971, s. 245, 246; wyd. II, 1973,
s. 298, 299; wyd. III, 1982, s. 370—373.
3 T. Mańkowski, St. Gebethner, Przewodnik po dziale sztuki zdobniczej. Warszawa 1936;
wyd. II, 1938.
4 Sztuka zdobnicza, dary i nabytki 1945—1964, katalog. Warszawa 1964. Wstęp St. Gebethner, s. 26.
5 Zakup od R. St. Ryszarda obejmuje nry inwentarza muzealiów od poz. 124201 do poz. 124524.
79
NOWOŻYTNA CERAMIKA EUROPEJSKA
W MUZEUM NARODOWYM W WARSZAWIE
ry
JL-Jbiór ceramiki europejskiej należący do Muzeum Narodowego w Warszawie był już wielo-
krotnie charakteryzowany — m.in. przez prof. dra St. Lorentza w rocznikach muzealnych1
i informatorach o muzeach w Polsce2. W okresie międzywojennym był omówiony w „Przewodniku
po dziale sztuki zdobniczej" prof. dra T. Mańkowskiego i ówczesnego kustosza St. Gebethnera3.
Powtórnie przez doc. Gebethnera — wieloletniego zasłużonego i niezapomnianego opiekuna
sztuki zdobniczej w Muzeum—-wnikliwie oceniony został dwadzieścia lat temu w katalogu darów
i nabytków (nb do rozdziału o ceramice wkradł się tam błąd, wg którego w przedwojennych
zbiorach miało być około 200 przedmiotów ceramicznych4; niech przeczy temu m.in. choćby
przedwojenny zakup kolekcji Ryszarda5, zawierającej ponad 300 obiektów). Niektóre zespoły
i poszczególne obiekty omawiano w tych pozycjach; pewne przedmioty uwzględniała w swych
opracowaniach i katalogach kustosz H. Chojnacka — do 1980 kierownik Działu Ceramiki
i Szkła.
Wobec tego, że charakter zbioru i jego wewnętrzne proporcje, a także dzieje nie uległy zmia-
nom, nam — w jubileusz Muzeum Narodowego i działu — pozostaje zastanowienie się nad
obecną sytuacją tego zespołu zabytków, jego użytecznością i perspektywami. Należało by dać
chociaż powierzchowną ocenę miejsca ceramiki w kulturze i jej kształtowaniu i dodać do po-
przednich opracowań garść danych o kolekcji. Jubileusz zobowiązuje też do przypomnienia,
1 St. Lorentz, Dzieje Muzeum Narodowego w Warszawie. Rocznik Muzeum Narodowego w Warszawie,
VI, 1962, s. 84.
2 St. Lorentz, Przewodnik po muzeach i zbiorach w Polsce. Warszawa 1971, s. 245, 246; wyd. II, 1973,
s. 298, 299; wyd. III, 1982, s. 370—373.
3 T. Mańkowski, St. Gebethner, Przewodnik po dziale sztuki zdobniczej. Warszawa 1936;
wyd. II, 1938.
4 Sztuka zdobnicza, dary i nabytki 1945—1964, katalog. Warszawa 1964. Wstęp St. Gebethner, s. 26.
5 Zakup od R. St. Ryszarda obejmuje nry inwentarza muzealiów od poz. 124201 do poz. 124524.
79