11. Ferdynand Ruszczyć, Ziemia, 1898, Muzeum Narodowe w Warszawie
moralna alegoria pracy na roli, a przedstawionego przez Ruszczyca oracza z wołami nazwano
„odwiecznym zaprzęgiem ludzkości"19. Wydaje się, że Ziemia sugeruje i inne sensy. Ruszczyć
wyeliminował z obrazu wszelki detal i zredukował pejzaż do elementarnej opozycji ziemia —
niebo. Jego ziemia jest nagą, twardą, stałą i nieruchomą materią. Jeden z krytyków w 1900 roku
porównywał ją do ogromnej bestii20, co pozwala nam dodać jeszcze jeden przymiotnik: materią
19 S. Popowski, Krajobrazy Ruszczyca na wystawie Tow. Sztuk Pięknych. Strumień, 1900, nr 1. Cyt.
za: Teksty o malarzach. Antologia polskiej krytyki artystycznej 1890—1918. Wybrał ... W. Juszczak. Wrocław—
Warszawa... 1976, s. 219—221.
20 Tamże.
484
moralna alegoria pracy na roli, a przedstawionego przez Ruszczyca oracza z wołami nazwano
„odwiecznym zaprzęgiem ludzkości"19. Wydaje się, że Ziemia sugeruje i inne sensy. Ruszczyć
wyeliminował z obrazu wszelki detal i zredukował pejzaż do elementarnej opozycji ziemia —
niebo. Jego ziemia jest nagą, twardą, stałą i nieruchomą materią. Jeden z krytyków w 1900 roku
porównywał ją do ogromnej bestii20, co pozwala nam dodać jeszcze jeden przymiotnik: materią
19 S. Popowski, Krajobrazy Ruszczyca na wystawie Tow. Sztuk Pięknych. Strumień, 1900, nr 1. Cyt.
za: Teksty o malarzach. Antologia polskiej krytyki artystycznej 1890—1918. Wybrał ... W. Juszczak. Wrocław—
Warszawa... 1976, s. 219—221.
20 Tamże.
484