Muzeum Narodowe <Krakau> [Hrsg.]: Rozprawy i Sprawozdania Muzeum Narodowego w Krakowie (4.1954-55(1956))

własnością artystów re-
nesansu europejskiego,
mogłyby być poczyty-
wane za wytwór różnych
drzeworytników działa-
jących w Krakowie.
Konsekwentna zależność
treściowa i formalna
przytoczonych ilustracji
graficznych od dzieł ma-
larskich Michała Lancza
przemawia jednak prze-
konywująco za jednolitą
ich atrybucją. I tak ro-
dzajowe przedstawienie
Autora w pracowni, dy-
namiczna scena Bitwy,
monumentalna figura ś.
Stanisława jak i liryczne
w swym wyrazie Ukrzy-
żowania znajdują naj-
bliższe analogie w wawel-
skim ołtarzu i zaginio-
nych obecnie obrazach
tegoż malarza. Również
eklektyzm twórcy zazna-
czony zarówno w ramce
z r. 1518, opartej na
diirerowskich motywach
nawiązujących do dzieł

Ryc. 34. Ukrzyżowanie, drzeworyt z druku H. Wietora
z r. 1545. Kraków, Muzeum Narodowe (Bibl. Czart.).

wcześniejszym schemacie druków Hallera oraz
zdobniczych, jak i w pozostałych drzeworytach,
graficznych norymberskiego mistrza, odpowiada
postawie twórczej Michała Lancza.

Głęboka znajomość grafiki Albrechta Dtirera, budowanie samodzielnych
przestrzeni architektonicznych i pejzażowych oraz wprowadzenie treści ro-
dzajowych i dramatycznych —- było w tym czasie zjawiskiem odosobnionym
na terenie krakowskiego malarstwa cechowego. Pełna swoboda w operowaniu
powyżej wymienionymi zdobyczami renesansowej sztuki Zachodu znamio-
nowało jedynie zagranicznych przybyszów, jakimi byli wówczas Jan Kulm-
bach i Lancz z Kitzingen. Czasowa rozpiętość powstania ilustracji książko-
wych wyklucza jednak autorstwo pierwszego artysty, pozostawiając osobie
Michała Lancza rolę inicjatora nowatorskich rozwiązań w grafice krakowskiej.

Wysunięta ostatnio hipoteza znajdzie dodatkowe umotywowanie w za-
rysie biograficznym artysty. Pomijając podanie bardziej szczegółowego prze-

55