DOI article:
Gołaszewski, Tadeusz: Zsada Atrakcyjnos̄ci w Andragogice
DOI Page / Citation link: https://doi.org/10.11588/diglit.24581#0208
b) Zasada działania
Ogólne wskazanie praktyczne, zmierzające do zapewnienia działaniu
skuteczności i ekonomiczności, nazywa się zasadą działania; dotyczyć ona
może np. budownictwa, hodowli, wychowania. Zasady opierają się na po-
znanych praktycznie, w toku pracy, oraz badawczo, więc teoretycznie
opracowanych prawidłowościach, dotyczących zarówno przedmiotu, ma-
teriału jak i podmiotu pracy, tj. sprawcy działania. System zasad działania
w określonym zakresie jest to syntetyczny opis prawidłowych kroków wy-
konawczych, zapewniających wykonanie zamierzonego działania w sposób
skuteczny i ekonomiczny.
W pedagogice, ściślej mówiąc w dydaktyce, znane są próby stworzenia
systemu zasad nauczania, istnieją tzw. klasyczne zasady nauczania: 1) po-
glądowości, 2) aktywnego i świadomego udziału ucznia w procesie naucza-
nia, 3) systematyczności i logicznej kolejności, 4) trwałości, 5) dostoso-
wania nauczania do sił i możliwości ucznia. Podobnie istnieje próba stwo-
rzenia zasad wychowania moralnego, rozumianego jako kształtowanie oso-
bowości wychowywanego. Taką próbę stanowi rozprawa M. Krawczyka
Zasady wychowania moralnego 5, w której autor wymienia następujące
zasady: 1) wychowującego nauczania, 2) zgodności oraz konsekwencji od-
działywań wychowawczych, 3) powiązania celu wychowania z celami spo-
łecznymi, 4) łączności teorii z praktyką, 5) świadomej aktywności wycho-
wywanych w procesie wychowania moralnego, 6) stawiania wysokich wy-
magań dostosowanych do aktualnych możliwości wychowywanego, 7) wy-
chowania w zespole, 8) dostosowania treści norm moralnych oraz metod
wychowania do poziomu umysłowego i moralnego wychowanka.
Na terenie upowszechniania kultury próbę stworzenia systemu zasad
pracy kulturalnej podjął W. Ostrowski6, podając następujące zasady:
1) zespołowości, 2) dobrowolności, 3) zgodności z potrzebami uczestników,
4) ukazywania wyższych możliwości, 5) potęgowania aktywności i samo-
dzielności uczestników, 6) wiązania praktyki z teorią.
c) Atrakcyjność
Etymologicznie wyraz atrakcyjny wywodzi się od łacińskiego
attractio — przyciąganie. Atrakcyjne jest więc to, co przyciąga uwagę,
budzi zainteresowanie 7.
5 M. Krawczyk, Zasady wychowania moralnego, Warszawa 1960.
6 W. Ostrowski, Zasady pracy kulturalno-oświatowej wśród dorosłych,
Warszawa 1958.
7 Słownik wyrazów obcych, Warszawa 1959, s. 78.
203
Ogólne wskazanie praktyczne, zmierzające do zapewnienia działaniu
skuteczności i ekonomiczności, nazywa się zasadą działania; dotyczyć ona
może np. budownictwa, hodowli, wychowania. Zasady opierają się na po-
znanych praktycznie, w toku pracy, oraz badawczo, więc teoretycznie
opracowanych prawidłowościach, dotyczących zarówno przedmiotu, ma-
teriału jak i podmiotu pracy, tj. sprawcy działania. System zasad działania
w określonym zakresie jest to syntetyczny opis prawidłowych kroków wy-
konawczych, zapewniających wykonanie zamierzonego działania w sposób
skuteczny i ekonomiczny.
W pedagogice, ściślej mówiąc w dydaktyce, znane są próby stworzenia
systemu zasad nauczania, istnieją tzw. klasyczne zasady nauczania: 1) po-
glądowości, 2) aktywnego i świadomego udziału ucznia w procesie naucza-
nia, 3) systematyczności i logicznej kolejności, 4) trwałości, 5) dostoso-
wania nauczania do sił i możliwości ucznia. Podobnie istnieje próba stwo-
rzenia zasad wychowania moralnego, rozumianego jako kształtowanie oso-
bowości wychowywanego. Taką próbę stanowi rozprawa M. Krawczyka
Zasady wychowania moralnego 5, w której autor wymienia następujące
zasady: 1) wychowującego nauczania, 2) zgodności oraz konsekwencji od-
działywań wychowawczych, 3) powiązania celu wychowania z celami spo-
łecznymi, 4) łączności teorii z praktyką, 5) świadomej aktywności wycho-
wywanych w procesie wychowania moralnego, 6) stawiania wysokich wy-
magań dostosowanych do aktualnych możliwości wychowywanego, 7) wy-
chowania w zespole, 8) dostosowania treści norm moralnych oraz metod
wychowania do poziomu umysłowego i moralnego wychowanka.
Na terenie upowszechniania kultury próbę stworzenia systemu zasad
pracy kulturalnej podjął W. Ostrowski6, podając następujące zasady:
1) zespołowości, 2) dobrowolności, 3) zgodności z potrzebami uczestników,
4) ukazywania wyższych możliwości, 5) potęgowania aktywności i samo-
dzielności uczestników, 6) wiązania praktyki z teorią.
c) Atrakcyjność
Etymologicznie wyraz atrakcyjny wywodzi się od łacińskiego
attractio — przyciąganie. Atrakcyjne jest więc to, co przyciąga uwagę,
budzi zainteresowanie 7.
5 M. Krawczyk, Zasady wychowania moralnego, Warszawa 1960.
6 W. Ostrowski, Zasady pracy kulturalno-oświatowej wśród dorosłych,
Warszawa 1958.
7 Słownik wyrazów obcych, Warszawa 1959, s. 78.
203