DOI Artikel:
Małkiewicz, Adam: Nieznana kwatera Poliptyku Augustian̄skiego
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.24581#0320
Adam Małkiewicz
NIEZNANA KWATERA POLIPTYKU AUGUSTIAŃSKIEGO
W zbiorach krakowskiego Muzeum Narodowego znajduje się fragment
obrazu (sygn. MNK 1512), przedstawiającego Prezentację Marii w świą-
tyni, ofiarowany w r. 1885 przez krakowskich augustianów i. Wspomniany
(bez reprodukcji) przez Koperę i Kwiatkowskiego 2, nie wzbudził dotych-
czas zainteresowania polskich historyków sztuki. Jedynie Csanky, publi-
kując po raz pierwszy jego reprodukcję, zwrócił uwagę na jego podobień-
:two do kwater znanego poliptyku augustiańskiego, pozwalające przypusz-
czać, że obraz mógł wchodzić pierwotnie w skład tego zespołu 3. Celem
niniejszego komunikatu jest potwierdzenie tej hipotezy i próba rekon-
strukcji pierwotnego układu ołtarza augustiańskiego.
I
Zachowany fragment obrazu4 przedstawia zwartą grupę czterech
osób zwróconych w trzech czwartych w lewo, znajdujących się w gotyc-
kim wnętrzu architektonicznym (fig. 1). W lewym dolnym narożniku
przedstawiona jest Maria jako mała dziewczynka ze złożonymi rękami
i twarzą zwróconą ku górze. Poza nią znajdują się dwie postacie: usytuo-
wana niemal centralnie św. Anna prawą dłonią błogosławi Marię, którą
zdaje się lekko popychać lewą ręką; z prawej, nieco w głębi, stoi brodaty
mężczyzna 5. Na dalszym planie, widoczny niemal do pasa ponad głowami
1 Za udzielone mi podczas opracowywania niniejszego komunikatu wskazówki
dziękuję p. dr Marii Kopffowej, kierowniczce Działu Polskiej Sztuki Cechowej
w Muzeum Narodowym w Krakowie.
2F. Kopera i J. Kwiatkowski, Obrazy polskiego pochodzenia w Mu-
zeum Narodowym w Krakowie, wiek XIV—XVI, Kraków 1929, s. 74, nr 46. Autorzy
nie określają czasu powstania obrazu, którego opis podany jest w rozdziale obej-
mującym zabytki epoki odrodzenia.
3 M. Csanky, Das Bartfelder Madonnen-Bild. Entwicklungsgeschichtliche
Studie (Az Orszagos Magyar Szepmiiveszeti Muzeum Evkonyvei X, 1940, Budapest
1941, s. 66 i fig. 45).
4 Tempera na płótnie naklejonym na nową deskę sosnową, wym. 83,5X38,5 cm.
0 Kopera i Kwiatkowski, l. c., bezpodstawnie identyfikują tę postać ze
św. Józefem, który w Prezentacji Marii w świątyni nie uczestniczył.
315
NIEZNANA KWATERA POLIPTYKU AUGUSTIAŃSKIEGO
W zbiorach krakowskiego Muzeum Narodowego znajduje się fragment
obrazu (sygn. MNK 1512), przedstawiającego Prezentację Marii w świą-
tyni, ofiarowany w r. 1885 przez krakowskich augustianów i. Wspomniany
(bez reprodukcji) przez Koperę i Kwiatkowskiego 2, nie wzbudził dotych-
czas zainteresowania polskich historyków sztuki. Jedynie Csanky, publi-
kując po raz pierwszy jego reprodukcję, zwrócił uwagę na jego podobień-
:two do kwater znanego poliptyku augustiańskiego, pozwalające przypusz-
czać, że obraz mógł wchodzić pierwotnie w skład tego zespołu 3. Celem
niniejszego komunikatu jest potwierdzenie tej hipotezy i próba rekon-
strukcji pierwotnego układu ołtarza augustiańskiego.
I
Zachowany fragment obrazu4 przedstawia zwartą grupę czterech
osób zwróconych w trzech czwartych w lewo, znajdujących się w gotyc-
kim wnętrzu architektonicznym (fig. 1). W lewym dolnym narożniku
przedstawiona jest Maria jako mała dziewczynka ze złożonymi rękami
i twarzą zwróconą ku górze. Poza nią znajdują się dwie postacie: usytuo-
wana niemal centralnie św. Anna prawą dłonią błogosławi Marię, którą
zdaje się lekko popychać lewą ręką; z prawej, nieco w głębi, stoi brodaty
mężczyzna 5. Na dalszym planie, widoczny niemal do pasa ponad głowami
1 Za udzielone mi podczas opracowywania niniejszego komunikatu wskazówki
dziękuję p. dr Marii Kopffowej, kierowniczce Działu Polskiej Sztuki Cechowej
w Muzeum Narodowym w Krakowie.
2F. Kopera i J. Kwiatkowski, Obrazy polskiego pochodzenia w Mu-
zeum Narodowym w Krakowie, wiek XIV—XVI, Kraków 1929, s. 74, nr 46. Autorzy
nie określają czasu powstania obrazu, którego opis podany jest w rozdziale obej-
mującym zabytki epoki odrodzenia.
3 M. Csanky, Das Bartfelder Madonnen-Bild. Entwicklungsgeschichtliche
Studie (Az Orszagos Magyar Szepmiiveszeti Muzeum Evkonyvei X, 1940, Budapest
1941, s. 66 i fig. 45).
4 Tempera na płótnie naklejonym na nową deskę sosnową, wym. 83,5X38,5 cm.
0 Kopera i Kwiatkowski, l. c., bezpodstawnie identyfikują tę postać ze
św. Józefem, który w Prezentacji Marii w świątyni nie uczestniczył.
315