DOI Heft:
Sprawozdania
DOI Artikel:Zaborowski, Andrzej: Muzea podopieczne rys historyczny Zibiory
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.25233#0487
ANDRZEJ ZABOROWSKI
XVII znalezione w piwnicy domu nr 16 w Rynku. Te ostatnie są obecnie wmu-
rowane w odrzwia jednej z sal muzealnych.
Interesujący zespół tworzą pamiątki po cechach żywieckich — obesłania
z wieków XVII—XIX (m.in. cechu garncarzy z r. 1693, szewców z r. 1696,
kuśnierzy z r. 1699, rzeźników z r. 1738 i 1750), skrzynie, czyli lady,
z XVIII—XIX w. (np. cechu kowalskiego z r. 1708, tkackiego z r. 1859).
Oprócz wymienionych obiektów Muzeum posiada liczny zbiór strojów
mieszczan żywieckich, wśród których wyróżniają się ubiory kobiece, m.in.
bogato haftowane na tiulu krezy, chusty, fartuchy oraz czepce wykonane
ze złotogłowiu. Kolekcję tę uzupełniają klocki do drukowania tkanin i wzornik
motywów z farbiarni Chałacińskiego, czynnej w Żywcu w końcu XIX wieku
i pracującej dla potrzeb ludności miejskiej i wiejskiej.
Dział etnograficzny Na zbiory działu składają się eksponaty z zakresu
kultury ludowej górali żywieckich.
Z pomiędzy obiektów kultury materialnej należy wymienić m.in. przyrządy
i naczynia do zbierania jagód, samołówki łowieckie, przedmioty związane
z gospodarką pasterską i hodowlą zwierząt (wyposażenie szałasu w naczynia
używane do przechowywania i przerobu mleka na sery), narzędzia rolnicze, przy-
rządy i naczynia do przygotowywania pożywienia, narzędzia do obróbki włókna
i tkactwa, narzędzia używane w rzemiosłach drzewnych (ciesielstwo, stolar-
stwo, bednarstwo, wyrób gontów), ceramika (naczynia użytkowe z warsztatu
Michała Jeleśniańskiego z Milówki), ubiory górali żywieckich, instrumenty
muzyczne (piszczałki, dudy, trąbity i rogi używane przez pasterzy).
W dziale sztuki na wyróżnienie zasługują obrazy na szkle z XIX wieku, akwa-
rele Franciszka Janeczki ze Sporysza pod Żywcem powstałe w latach trzydzie-
stych bieżącego stulecia (przedstawienia o treści religijnej i sceny z życia zbój-
ników),dawna rzeźba sakralna w drewnie i kamieniu oraz przykłady współczes-
nej twórczości ludowej z Żywiecczyzny, m. in. prace Karola Englerta z Przyłę-
kowa, Jana Ficonia z Wieprza, Michała Boczka i Jana Kowalczyka z Rajczy,
Franciszka Szczotki z Kamesznicy, Józefa Kupczaka z Żabnicy, zarówno
0 tematyce religijnej jak i świeckiej (typy wiejskie, ludzie przy pracy).
Licznie reprezentowane są wyroby ludowego przemysłu zabawkarskiego
z ośrodków w Koszarawie, Lachowicach, Stryszawie i Hucisku (rzeźbione
w drewnie i malowane wózki z konikami, taczki, karuzele, kołyski, żołnierze,
ptaszki itp.).
Wśród obiektów związanych z obrzędami i zwyczajami znajdują się
kostiumy i maski noworocznych przebierańców („jukace” i „dziady”), szopki
kukiełkowe, turonie, gwiazdy kolędnicze, podłaźniki, wieńce imieninowe
1 bukiety kwiatów wykonane z barwnych bibułek.
W ekspozycji działu etnograficznego zostało zrekonstruowane wnętrze
izby góralskiej z 2. połowy XIX wieku, z charakterystycznym oryginalnym
wyposażeniem (sprzęty, narzędzia, naczynia, obrazy, ozdoby itp.).
listopad 1971
Andrzej ZABOROWSKI
XVII znalezione w piwnicy domu nr 16 w Rynku. Te ostatnie są obecnie wmu-
rowane w odrzwia jednej z sal muzealnych.
Interesujący zespół tworzą pamiątki po cechach żywieckich — obesłania
z wieków XVII—XIX (m.in. cechu garncarzy z r. 1693, szewców z r. 1696,
kuśnierzy z r. 1699, rzeźników z r. 1738 i 1750), skrzynie, czyli lady,
z XVIII—XIX w. (np. cechu kowalskiego z r. 1708, tkackiego z r. 1859).
Oprócz wymienionych obiektów Muzeum posiada liczny zbiór strojów
mieszczan żywieckich, wśród których wyróżniają się ubiory kobiece, m.in.
bogato haftowane na tiulu krezy, chusty, fartuchy oraz czepce wykonane
ze złotogłowiu. Kolekcję tę uzupełniają klocki do drukowania tkanin i wzornik
motywów z farbiarni Chałacińskiego, czynnej w Żywcu w końcu XIX wieku
i pracującej dla potrzeb ludności miejskiej i wiejskiej.
Dział etnograficzny Na zbiory działu składają się eksponaty z zakresu
kultury ludowej górali żywieckich.
Z pomiędzy obiektów kultury materialnej należy wymienić m.in. przyrządy
i naczynia do zbierania jagód, samołówki łowieckie, przedmioty związane
z gospodarką pasterską i hodowlą zwierząt (wyposażenie szałasu w naczynia
używane do przechowywania i przerobu mleka na sery), narzędzia rolnicze, przy-
rządy i naczynia do przygotowywania pożywienia, narzędzia do obróbki włókna
i tkactwa, narzędzia używane w rzemiosłach drzewnych (ciesielstwo, stolar-
stwo, bednarstwo, wyrób gontów), ceramika (naczynia użytkowe z warsztatu
Michała Jeleśniańskiego z Milówki), ubiory górali żywieckich, instrumenty
muzyczne (piszczałki, dudy, trąbity i rogi używane przez pasterzy).
W dziale sztuki na wyróżnienie zasługują obrazy na szkle z XIX wieku, akwa-
rele Franciszka Janeczki ze Sporysza pod Żywcem powstałe w latach trzydzie-
stych bieżącego stulecia (przedstawienia o treści religijnej i sceny z życia zbój-
ników),dawna rzeźba sakralna w drewnie i kamieniu oraz przykłady współczes-
nej twórczości ludowej z Żywiecczyzny, m. in. prace Karola Englerta z Przyłę-
kowa, Jana Ficonia z Wieprza, Michała Boczka i Jana Kowalczyka z Rajczy,
Franciszka Szczotki z Kamesznicy, Józefa Kupczaka z Żabnicy, zarówno
0 tematyce religijnej jak i świeckiej (typy wiejskie, ludzie przy pracy).
Licznie reprezentowane są wyroby ludowego przemysłu zabawkarskiego
z ośrodków w Koszarawie, Lachowicach, Stryszawie i Hucisku (rzeźbione
w drewnie i malowane wózki z konikami, taczki, karuzele, kołyski, żołnierze,
ptaszki itp.).
Wśród obiektów związanych z obrzędami i zwyczajami znajdują się
kostiumy i maski noworocznych przebierańców („jukace” i „dziady”), szopki
kukiełkowe, turonie, gwiazdy kolędnicze, podłaźniki, wieńce imieninowe
1 bukiety kwiatów wykonane z barwnych bibułek.
W ekspozycji działu etnograficznego zostało zrekonstruowane wnętrze
izby góralskiej z 2. połowy XIX wieku, z charakterystycznym oryginalnym
wyposażeniem (sprzęty, narzędzia, naczynia, obrazy, ozdoby itp.).
listopad 1971
Andrzej ZABOROWSKI