Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Muzeum Narodowe <Breslau> [Editor]; Muzeum Śla̜skie <Breslau> [Editor]
Roczniki Sztuki Śląskiej — 3.1965

DOI issue:
Rozprawy
DOI article:
Karłowska-Kamzowa, Alicja: Gotyckie malarstwo ścienne na Śląsku
DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.13792#0086
Overview
Facsimile
0.5
1 cm
facsimile
Scroll
OCR fulltext
80

ALICJA KARŁOWSKA-KAMZOWA

Faza II. Na ścianie wschodniej, po prawej stro- saille (np. św. Józef). Kompozycja budowana szeroką

nie zamurowanego okna, widoczny fragment natural- swobodną linią, która jednak nie dominuje nad bar-

nej wielkości przedstawienia Chrystusa Boleściwego wami przedstawienia. W lepiej zachowanej partii, po

z narzędziami Pasji. Po lewej częściowo tylko odsło- lewej stronie okna widoczne wyraźne modelowanie

nięta kompozycja: popiersie Boga Ojca w obramowa- przez rozjaśnienie i natężenie tego samego koloru,

niu chmurek, anioł trzymający kratę i stojący obok Przedstawienia utrzymane w barwach ciepłych z wy-

mały aniołek z książką. W dolnej partii ściany frag- raźną dominantą czerni i bieli zestawianych z ochrą

ment ochrą malowanej postaci świętego w koronie. i ugrem, ożywionych niewielkimi partiami zieleni.

Na całej południowej ścianie prezbiterium przed- Poszerzenie kompozycji przestrzennej z dodaniem wie-

stawiono Pokłon Trzech Króli i w górnej części Zwia- lu szczegółów realistycznych przy miękkości fałdo-

stowanie pasterzom. Na tle draperii przykrywającej wania draperii pozwala datować te malowidła na lata

wejście do stajenki siedzi Maria z Dzieciątkiem na pięćdziesiąte lub sześćdziesiąte XV stulecia. Kształt

Pokłon

trzech króli

Scena p«sy//?a(U

f Św.Jtnzy I

empom drewniana

Chrystus
uHepoda

Jragml

Powalenie
oprawców

Zmartwyęh-
wstanie

A 8

5. Strzelniki, kościół, schemat rozmieszczenia malowideł na ścianie południowej, stan z 1962 r.

A — prezbiterium, B — nawa

kolanach. Przed nią klęczy stary król podający
skrzynkę ze złotem, obok stoi aniołek z książką i słu-
ga w pokłonie, trzymający koronę monarchy. Po le-
wej stronie widoczny częściowo fragment „obejścia"
szopki, otoczonego płotem, z bydlętami i św. Józe-
fem rozpalającym ogień. Po drugiej stronie okna kon-
ny orszak: widoczny (po lewej stronie okna) osiodłany
koń klęczącego maga1, pozostali dwaj królowie
oraz czterech konnych towarzyszących rycerzy przed-
stawieni z proporcami. W górnej partii ściany, w
zmniejszonych wymiarach dalszy ciąg kompozycji:
zamek z basztami otoczony murem, z bramy wyjeż-
dża dalsza grupa rycerzy z rozwiniętym proporcem.
W tle zarysy pagórków. Bardzo dobre odtworzenie
grupy konnych — wierzchowce przedstawione w
świetnie zaobserwowanym ruchu, o prawidłowych
proporcjach. Scena scharakteryzowana dokładnie przez
dodanie wielu szczegółów uzbrojenia, zamku, pejzażu
oraz szopki i jej otoczenia. Postacie w szatach obfi-
tych, miękko fałdowanych w dekoracyjne układy
draperii. Ożywione poruszenie grupy rycerzy dodaje
scenie sugestywności wyrazu. Głowy, o twarzach nie-
co idealizowanych, modelowane są plastycznie en gri-

1 Szczegół ten wskazuje, że autorzy katalogu za-
bytków (o.c, s. 81) mylnie określili tę kompozycję
jako dwie odrębne sceny.

perizonium Chrystusa — wąskiego i luźno fałdowa-
nego — potwierdza możliwość takiego określenia cza-
su powstania tego zabytku.

Na ścianie południowej nawy, w dolnej kondy-
gnacji, zachowane sceny pasyjne: Chrystus u Heroda,
Powalenie oprawców, Zmartwychwstanie. Na ścianie
zachodniej w przedłużeniu tego cyklu widoczne przed-
stawienie wprowadzenia przez św. Piotra do bram
niebios przedstawicieli 3 stanów: duchownego, króla
i możnego. Na emporze po stronie północnej zachowa-
ny fragment sceny cyklu pasyjnego: Chrystus między
oprawcami, oraz dwumetrowej wysokości przedsta-
wienie Chrystusa Boleściwego z tłumem przypatru-
jącym się u stóp. Dalej (ku zachodowi), widoczna
scena walki św. Jerzego ze smokiem — czytelny frag-
ment postaci świętego oraz dama. Na ścianie północ-
nej odsłonięto zarysy scen górnej kondygnacji: Stwo-
rzenie świata (z kwatery ?), Grzech pierworodny,
fragment Wygnania z Raju, szczątki dużego przedsta-
wienia św. Krzysztofa (ku wschodowi). Widoczne
Dzieciątko i głowa świętego w zarysach. Na ścianie
tęczowej od strony nawy, w górnej kondygnacji, po
lewej stronie: Mater Misericordiae i nad nią po bo-
kach dwa muzykujące aniołki. W partii centralne]
nad łukiem tęczowym nikłe zarysy anioła i postaci
kobiecej oraz wstęga z napisem, w którym czytelne
 
Annotationen