DOI Artikel:
Bura, Marta Jaroslavivna: Fragmenty marmurowych naczyń z "Willi z widokiem"w Ptolemais w Libii
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.51310#0007
Marta Bura
Fragmenty marmurowych naczyń
z „Willi z widokiem”w Ptolemais w Libii
Celem niniejszego artykułu jest analiza marmurowych naczyń znalezionych
w „Willi z widokiem” (fig. 1) odkrytej na terenie Ptolemais (MlKOCKl 2001: 101-115)
leżącego w północnej Libii (Wolski 1994). Prace wykopaliskowe polskiej ekspedycji
na tym stanowisku zostały podjęte w 2001 roku i trwają do dnia dzisiejszego.
Omawiane naczynia, zachowane fragmentarycznie, stanowią zbiór pochodzący
z całego okresu prowadzenia badań w willi (fig. 2). Nie były one dotąd publikowane* 1.
Baza źródłowa obejmuje w sumie 25 fragmentów naczyń marmurowych. W obrębie
analizowanych materiałów wyróżniono cztery grupy: miski (oznaczone jako grupa A)
- 4 fragmenty, talerze (oznaczone jako grupa B) - 11 fragmentów, 3 pokrywy
(oznaczone jako grupa C); 7 fragmentów trudnych do określenia ze względu na stan
ich zachowania zostało zaliczonych do grupy varia (oznaczonej jako grupa D).
Kontekst stratygraficzny, w jakim zostały znalezione fragmenty naczyń, pozwala
precyzyjnie określić chronologię znaleziska. Jak dotąd wiadomo, willa funkcjonowała
do roku 262 n.e. (Kraeling 1962: 5-39), kiedy to duże trzęsienie ziemi zniszczyło jej
zabudowania2 3. Znajdujące się od strony ulicy pomieszczenia zostały w późniejszym
okresie odgruzowane i ponownie zagospodarowane jako warsztaty oraz niewielkie
mieszkania. Ten stan trwał do kolejnego trzęsienia ziemi, które nawiedziło Cyrenajkę
(GOODCHILD 1952: 142-152), czyli krainę we wschodniej Libii, w 365 roku n.e.,
niszcząc willę niemal zupełnie.
Aktualnie materiał znajduje się w Ptolemais, w bazie misji Instytutu Archeologii
Uniwersytetu Warszawskiego oraz w miejscowym muzeum. Dwie próbki surowca
(B2 i B3), z którego wykonano naczynia, poddano analizie petrograficznej razem
Artykuł powstał na podstawie pracy licencjackiej napisanej pod kierunkiem prof. dr. hab. Tadeusza
Sarnowskiego i przedstawionej w Instytucie Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego w 2007 roku.
1 Jedynie 9 fragmentów, pochodzących z pierwszego roku prowadzenia badań, zostało uwzględnionych
w raporcie T. Mikockiego (MlKOCKl 2001: 116-118, PI. 53).
3 Raporty Polskiej Misji Archeologicznej w Ptolemais z lat 2001-2006; dostępne na stronie internetowej
Misji (www.ptolemais.pl).
Fragmenty marmurowych naczyń
z „Willi z widokiem”w Ptolemais w Libii
Celem niniejszego artykułu jest analiza marmurowych naczyń znalezionych
w „Willi z widokiem” (fig. 1) odkrytej na terenie Ptolemais (MlKOCKl 2001: 101-115)
leżącego w północnej Libii (Wolski 1994). Prace wykopaliskowe polskiej ekspedycji
na tym stanowisku zostały podjęte w 2001 roku i trwają do dnia dzisiejszego.
Omawiane naczynia, zachowane fragmentarycznie, stanowią zbiór pochodzący
z całego okresu prowadzenia badań w willi (fig. 2). Nie były one dotąd publikowane* 1.
Baza źródłowa obejmuje w sumie 25 fragmentów naczyń marmurowych. W obrębie
analizowanych materiałów wyróżniono cztery grupy: miski (oznaczone jako grupa A)
- 4 fragmenty, talerze (oznaczone jako grupa B) - 11 fragmentów, 3 pokrywy
(oznaczone jako grupa C); 7 fragmentów trudnych do określenia ze względu na stan
ich zachowania zostało zaliczonych do grupy varia (oznaczonej jako grupa D).
Kontekst stratygraficzny, w jakim zostały znalezione fragmenty naczyń, pozwala
precyzyjnie określić chronologię znaleziska. Jak dotąd wiadomo, willa funkcjonowała
do roku 262 n.e. (Kraeling 1962: 5-39), kiedy to duże trzęsienie ziemi zniszczyło jej
zabudowania2 3. Znajdujące się od strony ulicy pomieszczenia zostały w późniejszym
okresie odgruzowane i ponownie zagospodarowane jako warsztaty oraz niewielkie
mieszkania. Ten stan trwał do kolejnego trzęsienia ziemi, które nawiedziło Cyrenajkę
(GOODCHILD 1952: 142-152), czyli krainę we wschodniej Libii, w 365 roku n.e.,
niszcząc willę niemal zupełnie.
Aktualnie materiał znajduje się w Ptolemais, w bazie misji Instytutu Archeologii
Uniwersytetu Warszawskiego oraz w miejscowym muzeum. Dwie próbki surowca
(B2 i B3), z którego wykonano naczynia, poddano analizie petrograficznej razem
Artykuł powstał na podstawie pracy licencjackiej napisanej pod kierunkiem prof. dr. hab. Tadeusza
Sarnowskiego i przedstawionej w Instytucie Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego w 2007 roku.
1 Jedynie 9 fragmentów, pochodzących z pierwszego roku prowadzenia badań, zostało uwzględnionych
w raporcie T. Mikockiego (MlKOCKl 2001: 116-118, PI. 53).
3 Raporty Polskiej Misji Archeologicznej w Ptolemais z lat 2001-2006; dostępne na stronie internetowej
Misji (www.ptolemais.pl).