DOI Artikel:
Kabbadias, Panagiōtēs: Hē Archaïkē Sympoliteia: kat´ epigraphas ek tōn anaskaphōn Epidaurou
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14365#0159
ΑΕ 1918
Ή Αχαϊκή Συμπολιτεία κατ επιγραφάς έξ Έπιδανρον ύπδ Π. Καββαδία. 1 49
130 και 131) Ιπ'ιγραφαί, δύο εισέτι έπιγραφαί,
σχετιζόμεναι και αύται προς την Άχαϊκήν Συμ-
πολιτείαν και άνάγουσαι ήμάς ωσαύτως εις τους
χρόνους του δευτέρου ήμίσεος της 3Τ|; π. Χ. έκα-
τονταετη'ρίδος, τους μετά την έν ετει 243/2 προσ-
γώρησιν της Επιδαύρου εις την Συμπολιτείαν
ταύτην, ώς και εκ του σχήματος των γραμμάτων
και έκ του σημείου στίξεως και έκ του περιεχο-
μένου των επιγραφών εξάγεται. Ευρέθησαν δ αύ-
ται ούχί έντετειχισμέναι, ώς αί προμνημονευθεϊ-
σαι, άλλ' εντός του χωμάτων της έπιχώσεως.
Τάς έπιγραφάς ταύτας δημοσιεύω ενταύθα υπό
τους αριθμούς 4 και ο (και Οα).
Επιγραφή άρ. 4 (είκ. 7). —Στήλη έκ τιτα-
νόλιθου σωζομένη εν τεμαχίω έ'χοντι μείζον ύψος
0,2ο και μείζον πλάτος 0,31 πάχος δέ 0,12. Ευ-
ρέθη εν τω αύτώ μετά τών μωσαϊκών άψιοωτώ
κτίσματι, έν ω ευρέθησαν και αί υπ άρ. 1 (σ.
117), 2 (σ. 12ο) και 3 (σ. 130) έπιγραφαί· δεν
ήτο δέ έντετειχισμένη, άλλ' εκείτο παρά το έκ-
κλησι'διον του άγιου Ιωάννου, έντος τών χωμάτων
της έπιχώσεως.
Ή επιγραφή είνε γεγραμμένη στοιχηδον και
διατηρείται κακώς, όλίγαι δέ λέξεις, σημαντικα'ι
ομως προς κατανόησιν τών έν αύτη, είνε ευκρι-
νείς.* 'Εκ τών σωζομένων δηλ. και άναγινωσκομέ-
νων λέξεων και φράσεων «γενεά (στ. 4), αγαμή-
οας» (στ. 6), «τώνέν ΆχαιΙΐμι συναλλ[αγών?» [στ.
/ , «τους τάς πόλιος νόμο υς» (στ. 8), «συναλλα-
γμάτων» (στ. 9), ω\κησε εν Έπιδαύρωι» (στ. 10),
«ει> τάι βουλάι τών Επιδα[υρίων» (στ. 11), «συμ-
πολίτευσιν» ^στ. 12), «πολιτεύεται» (στ. 13),
δύναται νά έξαχθη ή εικασία οτι έχομεν ενταύθα
κείμενον της συναφθείσης συνθήκης κατά την
προσχώρησιν της Επιδαύρου εις την Συμπο-
λιτείαν τών Αχαιών, οτι δηλ. ή προκειμένη
επιγραφή είνε ψήφισμα της βουλής τών Έπιδαυ-
ρίων άναγράφον το κείμενον της συνθήκης της
προσχωρήσεως της Επιδαύρου εις τήν Άχαϊκήν
. 1 "Ενεκα τη; κακής ποιότητος του λίθου, καθ' όν -/ρόνον έ/α-
■ράσσοντο τα γράμματα άπετρίβετο ή επιφάνεια αυτού ούτως ώστε
■ολίγα τίνα γράμματα δύναται τις νυν ασφαλώς νά όιακρίνη. Διά
τούτο δημοσιεύω ού-/ί πανομοιότυπον, ώς συνήθως, άλνλά φωτογραφι-
κήν εικόνα της επιγραφής ί'να δύναται πάς τις νά κρίνη περί της άνα-
γνώσεως και νά έπι/ειρήση αύτός πληρεστέραν η ορθοτε'ραν άνά-
γνωσιν.
συμπολιτείαν και κυρουν αυτό 2. Τοιαύτης δ'ερμη-
νείας δεκτής γενομένης, προκύπτει το συμπέρασμα
οτι ή προκειμένη επιγραφή προέρχεται έκ του έτους
243/2 π.Χ., καθ' 6 ετος ή Επίδαυρος προσεχώ-
ρησεν εις τήν Συμπολιτείαν, άνάγεται δηλ. ή επι-
γραφή εις το δεύτερον ήμισυ της 3^ εκατονταετή ρ ί-
δος, εις ους χρόνους άνήκει και ή ύπ'άρ. 3 επιγραφή
(σ. 130), η ομοιάζει ή προκειμένη επιγραφή κατά
τε το σχήμα τών γραμμάτων και κατά το σημεΐον
στίξεως (Γδε τήν έν στ. ο, μετά τά ΚΑ, μικράν
όριζοντίαν γραμμήν. Πρβ.σ.124).—Γνωστόν δ'εινε
ότι όταν πόλις τις προσεχώρει εις τήν Άχαϊκήν
συμπολιτείαν, οί πολΐται αυτής έγίνοντο και πο-
λΐται Αχαιοί (σ. 116 σημ. 1)" διετηρει δέ ή πόλις,
λ.χ. ή Επίδαυρος, το οικαίωμα του ποιεΐν τινα
πολίτην αυτής, δηλ. Έπιδαύριον, όστις, γινόμενος
ούτως 'Επιδαύριος, έγίνετο αυτοδικαίως και πολί-
της Αχαιός. Ούτως έχοντος του πράγματος, ή
Συμπολιτεία δεν είχε βεβαίως συμφέρον νά κατα-
λείπη τή ~οοσγωρούσ"Γΐ πόλει άπεριόριστον το δι-
καίωμα τής πολιτογραφήσεως, άφ' ού ό πολιτο-
γραφούμενος θά έγίνετο και Αχαιός πολίτης.
Ευλόγως άρα δυνάμεθα νά δεχθώμεν οτι έν τή
συναπτομένη συνθήκη τής προσχωρήσεως τής πό-
λεως καθωοί'^οντο συν τοις άλλοις και οί δοοι,
ύφ ούς ή πόλις έούνατο νά ποιήται χρήσιν του
δικαιώματος του ποιε'ίν τινα εαυτής πολίτην.
Τοιαυταί τίνες διατάξεις ύπήρχον ί'σως έν τω περι-
σωθέντι τεμαχίω τής επιγραφής.
Ταύτα κατά τήν άνωτέρω έρμηνείαν. Άλλ' έκ
τών έν τη έπιγραφη λέξεων και οοάσεων δύναται
νά πρόκυψη και άλλη τις ερμηνεία. Ισως δηλ. έν
τή επιγραφή άνεγράφοντο άπλώς οί λόγοι, ες ων
ορμώμενη ή βουλή τών 'Επιδαυρίων έψήφιζέ τινα
πολίτην Έπιδαύριον, όστις, κατά τά άνωτέρω εκ-
τεθέντα, έγίνετο και πολίτης Αχαιός. Τοιαύτης δ'
ερμηνείας δεκτής γενομένης, δεν δύναται νά όρισθή
άκριβώς χρονολογία τής επιγραφής τό 243/2
άλλά γενικώς το δεύτερον ήμισυ τής 3γΐξ έκατον-
ταετηρίδος το άπο του 243 κ. έ.—Περί τών κα-
θέκαστα σημειωτέον τά εφεξής:
2 Πο(ί. τά εΐρημένα έν σ. 127 περί προσ-/ωρούσης εις τήν Συμ-
πολατείαν πο'λεως: Έν τη συνθη'κη (όμολ,ογία) καΟωρίζοντο οί όροι
της προσ/ωρη'σεο_>ς της πόλε(ος, οίτινες ένεκρίνοντο υπό τών συμβαλ-
λομένων μερών (υπό του κοινού τών Ά^/αιών και υπό τής προσ/ω-
ρούσης πόλ.εως) δι' εκδόσεως ψηφισμάτων, ά άνεγράφοντο έπί στήλης.
Ή Αχαϊκή Συμπολιτεία κατ επιγραφάς έξ Έπιδανρον ύπδ Π. Καββαδία. 1 49
130 και 131) Ιπ'ιγραφαί, δύο εισέτι έπιγραφαί,
σχετιζόμεναι και αύται προς την Άχαϊκήν Συμ-
πολιτείαν και άνάγουσαι ήμάς ωσαύτως εις τους
χρόνους του δευτέρου ήμίσεος της 3Τ|; π. Χ. έκα-
τονταετη'ρίδος, τους μετά την έν ετει 243/2 προσ-
γώρησιν της Επιδαύρου εις την Συμπολιτείαν
ταύτην, ώς και εκ του σχήματος των γραμμάτων
και έκ του σημείου στίξεως και έκ του περιεχο-
μένου των επιγραφών εξάγεται. Ευρέθησαν δ αύ-
ται ούχί έντετειχισμέναι, ώς αί προμνημονευθεϊ-
σαι, άλλ' εντός του χωμάτων της έπιχώσεως.
Τάς έπιγραφάς ταύτας δημοσιεύω ενταύθα υπό
τους αριθμούς 4 και ο (και Οα).
Επιγραφή άρ. 4 (είκ. 7). —Στήλη έκ τιτα-
νόλιθου σωζομένη εν τεμαχίω έ'χοντι μείζον ύψος
0,2ο και μείζον πλάτος 0,31 πάχος δέ 0,12. Ευ-
ρέθη εν τω αύτώ μετά τών μωσαϊκών άψιοωτώ
κτίσματι, έν ω ευρέθησαν και αί υπ άρ. 1 (σ.
117), 2 (σ. 12ο) και 3 (σ. 130) έπιγραφαί· δεν
ήτο δέ έντετειχισμένη, άλλ' εκείτο παρά το έκ-
κλησι'διον του άγιου Ιωάννου, έντος τών χωμάτων
της έπιχώσεως.
Ή επιγραφή είνε γεγραμμένη στοιχηδον και
διατηρείται κακώς, όλίγαι δέ λέξεις, σημαντικα'ι
ομως προς κατανόησιν τών έν αύτη, είνε ευκρι-
νείς.* 'Εκ τών σωζομένων δηλ. και άναγινωσκομέ-
νων λέξεων και φράσεων «γενεά (στ. 4), αγαμή-
οας» (στ. 6), «τώνέν ΆχαιΙΐμι συναλλ[αγών?» [στ.
/ , «τους τάς πόλιος νόμο υς» (στ. 8), «συναλλα-
γμάτων» (στ. 9), ω\κησε εν Έπιδαύρωι» (στ. 10),
«ει> τάι βουλάι τών Επιδα[υρίων» (στ. 11), «συμ-
πολίτευσιν» ^στ. 12), «πολιτεύεται» (στ. 13),
δύναται νά έξαχθη ή εικασία οτι έχομεν ενταύθα
κείμενον της συναφθείσης συνθήκης κατά την
προσχώρησιν της Επιδαύρου εις την Συμπο-
λιτείαν τών Αχαιών, οτι δηλ. ή προκειμένη
επιγραφή είνε ψήφισμα της βουλής τών Έπιδαυ-
ρίων άναγράφον το κείμενον της συνθήκης της
προσχωρήσεως της Επιδαύρου εις τήν Άχαϊκήν
. 1 "Ενεκα τη; κακής ποιότητος του λίθου, καθ' όν -/ρόνον έ/α-
■ράσσοντο τα γράμματα άπετρίβετο ή επιφάνεια αυτού ούτως ώστε
■ολίγα τίνα γράμματα δύναται τις νυν ασφαλώς νά όιακρίνη. Διά
τούτο δημοσιεύω ού-/ί πανομοιότυπον, ώς συνήθως, άλνλά φωτογραφι-
κήν εικόνα της επιγραφής ί'να δύναται πάς τις νά κρίνη περί της άνα-
γνώσεως και νά έπι/ειρήση αύτός πληρεστέραν η ορθοτε'ραν άνά-
γνωσιν.
συμπολιτείαν και κυρουν αυτό 2. Τοιαύτης δ'ερμη-
νείας δεκτής γενομένης, προκύπτει το συμπέρασμα
οτι ή προκειμένη επιγραφή προέρχεται έκ του έτους
243/2 π.Χ., καθ' 6 ετος ή Επίδαυρος προσεχώ-
ρησεν εις τήν Συμπολιτείαν, άνάγεται δηλ. ή επι-
γραφή εις το δεύτερον ήμισυ της 3^ εκατονταετή ρ ί-
δος, εις ους χρόνους άνήκει και ή ύπ'άρ. 3 επιγραφή
(σ. 130), η ομοιάζει ή προκειμένη επιγραφή κατά
τε το σχήμα τών γραμμάτων και κατά το σημεΐον
στίξεως (Γδε τήν έν στ. ο, μετά τά ΚΑ, μικράν
όριζοντίαν γραμμήν. Πρβ.σ.124).—Γνωστόν δ'εινε
ότι όταν πόλις τις προσεχώρει εις τήν Άχαϊκήν
συμπολιτείαν, οί πολΐται αυτής έγίνοντο και πο-
λΐται Αχαιοί (σ. 116 σημ. 1)" διετηρει δέ ή πόλις,
λ.χ. ή Επίδαυρος, το οικαίωμα του ποιεΐν τινα
πολίτην αυτής, δηλ. Έπιδαύριον, όστις, γινόμενος
ούτως 'Επιδαύριος, έγίνετο αυτοδικαίως και πολί-
της Αχαιός. Ούτως έχοντος του πράγματος, ή
Συμπολιτεία δεν είχε βεβαίως συμφέρον νά κατα-
λείπη τή ~οοσγωρούσ"Γΐ πόλει άπεριόριστον το δι-
καίωμα τής πολιτογραφήσεως, άφ' ού ό πολιτο-
γραφούμενος θά έγίνετο και Αχαιός πολίτης.
Ευλόγως άρα δυνάμεθα νά δεχθώμεν οτι έν τή
συναπτομένη συνθήκη τής προσχωρήσεως τής πό-
λεως καθωοί'^οντο συν τοις άλλοις και οί δοοι,
ύφ ούς ή πόλις έούνατο νά ποιήται χρήσιν του
δικαιώματος του ποιε'ίν τινα εαυτής πολίτην.
Τοιαυταί τίνες διατάξεις ύπήρχον ί'σως έν τω περι-
σωθέντι τεμαχίω τής επιγραφής.
Ταύτα κατά τήν άνωτέρω έρμηνείαν. Άλλ' έκ
τών έν τη έπιγραφη λέξεων και οοάσεων δύναται
νά πρόκυψη και άλλη τις ερμηνεία. Ισως δηλ. έν
τή επιγραφή άνεγράφοντο άπλώς οί λόγοι, ες ων
ορμώμενη ή βουλή τών 'Επιδαυρίων έψήφιζέ τινα
πολίτην Έπιδαύριον, όστις, κατά τά άνωτέρω εκ-
τεθέντα, έγίνετο και πολίτης Αχαιός. Τοιαύτης δ'
ερμηνείας δεκτής γενομένης, δεν δύναται νά όρισθή
άκριβώς χρονολογία τής επιγραφής τό 243/2
άλλά γενικώς το δεύτερον ήμισυ τής 3γΐξ έκατον-
ταετηρίδος το άπο του 243 κ. έ.—Περί τών κα-
θέκαστα σημειωτέον τά εφεξής:
2 Πο(ί. τά εΐρημένα έν σ. 127 περί προσ-/ωρούσης εις τήν Συμ-
πολατείαν πο'λεως: Έν τη συνθη'κη (όμολ,ογία) καΟωρίζοντο οί όροι
της προσ/ωρη'σεο_>ς της πόλε(ος, οίτινες ένεκρίνοντο υπό τών συμβαλ-
λομένων μερών (υπό του κοινού τών Ά^/αιών και υπό τής προσ/ω-
ρούσης πόλ.εως) δι' εκδόσεως ψηφισμάτων, ά άνεγράφοντο έπί στήλης.