Hē En Athēnais Archaiologikē Hetaireia [Hrsg.]: Archaiologikē ephēmeris: periodikon tēs en Athēnais Archaiologikēs Hetaireias (1918)

190 Αναοκαφαι έν Έπιδαύρω υπό Π. Καββαδία

Α Ε 191»

ταύτην στέγην ύποβαστάζοντεςτοΐχοι περιήλθονσύν μίνων έκ τοΰ δαπάδου των"-προπυλαίων τοΟ ΊεροΟ,.

τω χρόνω εις έτοιμόρροπον κατάστασιν, ισχυρά δέ ών δύο βλέπει τις εν είκ. 18, 2 κατά χώραν κει-

και παχέα τείχη έκτίσθησαν τότε ένθεν και ένθεν προς μένας' τρίτην δε, καταπεσοϋσαν έ-κ του άνωτέρω

ύποστήριξιν της έκκλησίας ώς οικοδομική δ' ύλη μέρους του τοιχώματος, βλέπει τις έκεΐ πλησίον

έχρησίμευσαν κοινοί λίθοι και όπταί πλίνθοι και πλαγίως κειμένην. Ούτως άπεχωρίσθη το Καθολι-

τεμάχια πηλίνων κεράμων και λίθοι εξ αρχαίων κόν άπο του ίεροΰ Βήματος ή εις τοΟτο δ' είσοδος,

μνημείων και έπιγραφαι (έν τφ έξωτερικώ τειχώ- έγίνετο δια στενής ίν τω μέσω εισόδου, ενθα ήνωρ-

ματι τφ ύποστηρίζοντι τον βόρειον τοΐχον τήξ θοϋντο πρότερον οί κίονες (καταπεσόντα κίονα βλέ-

έκκλησίας ειχον έντοιχισθή και τά δύο έκεΐνα με- πει τις έν είκ. 18. 4). Λευτέραν άρα έποχήν έ'σχε

γάλα βάθρα τά έν είκ. 17, διά τοΰ 7 και 8 δε- τό έκκλησίδιον οί δέ ε/, της έποχής ταύτης προερ-

δηλωμένα. Προς τΌν αυτόν δέ σκοπόν στερεώ- χόμενοι τάφοι εινε ευδιάκριτοι, διότι ούτοι τό μεν

σεως τοΟ έκκλησιδίου κατεσκευάσθη έν τω έσωτε- ήσαν άνωρυγμένοι έν τοις έκτης έπιχώσεως χώμα-

ρικώ αύτοΰ, παρ' έκατέρω των δύο μακρών τοίχων, σι, τό δέ κατήρχοντο τό πολύ μέχρις αύτου τοΰ μω-

πλατύ μεν άλλά ταπεινόν τείχωμα ύπερέχον τοΰ σαϊκοΰ [ούτω το μωσαϊκόν άπετέλει τό δάπεδον των

δαπέδου τοΰ ναοΰ τοσούτον, ώστε νά δύναται νά τάφων και έμεινε τούτου ένεκα άθικτον), έν ω οί της

χρησιμεύη και ώς θρανίον. Έκ του ετέρου δέ πρώτης περιόδου τοΰ έκκλησιδίου τάφοι άνωρύσσον-·

των έσωτερικών τούτων τειχωμάτων, του παρά το ύπό τό μωσαϊκόν. Άλλ' έ'χομεν μαρτύρια και

τον βόρειον τοΐχον 2, ήχθησαν εις φως αί ώς οί- τρίτης έποχής τοΟ έκκλησιδίου Προϊόντος δηλ. τοΟ-

κοδομικον ύλικόν χρησιμεύσασαι έπιγραφαι αί έν χρόνου, κατέπεσεν ή στέγη τοΰ έκκλησιδίου και πε-

σ. 125 [νομογράφοί Αχαιών) και έν σ. 130 (νό- ριήλθετοΟτο εις έρειπιώδη κατάστασιν Μετά ταΰτα

μος Αχαιών) και προς τούτοις ή έν είκ. 38 υπ δέ, έν χρόνοις άγνώστοις, κατεσκευάσθη προχείρως.

άρ. 10 (πρβ. είκ. 17, 9). — Κτισθείσης δέ της έκ- έν τφ μέσφ της άψίδος, ήν διακρίνει τις έν είκ. 18,

κλησίας, Ό προ αυτής χώρος, Ό έπεστρωμένος διά 1, άγία Τράπεζα, αποτελούμενη ές* άτάκτως έπι-

τοΟ μωσαϊκοΰ, έχρησίμευσεν ώς τόπος ταφής, κειμένων πολλών λίθων έξ αρχαίων μνημείων (έν

πολλοί δέ και βαθεΤς τάφοι άνωρύχθησαν έν αύτώ, τούτοις κατελέγετο και κιονόκρανον έκ τής θόλου·

έξ ου κατεστράφη μέγα μέρος του μωσαϊκοΰ τοο Πολυκλείτου) περιβαλλομένων 6πό ήνωρ-

Σύν τω χρόνφ ομως και άλλαι μεταβολαι έγέ- θωμένων στηλών *. — Ευρήματα δέ προερχόμενα,
νοντο. Ειχε καταπέσει τότε, ώς φαίνεται, τό

βλον κτίσμα τής Βασιλικής και έπεχώσθησαν διά 4 Σημειωτέον δ^ιτηνπερΐ^ς δ λόγος Ιν είκ. 18,1, άγίαν ΤΡά-

Χ , , > , πεζαν βλέπει τις ού/ί επί του δαπέδου, άφ' ου εΤ·/εν αύ'τη κατα-

τών καταπεσόντων λίθων και χωμάτων τα έόαφη. σχευασθί> άλλ' έπί του δαπέδου της παλαιάς εκκλησίας, διότι πρός

Τό έκκλησίδιον έ'μεΐνεν άθίκτον* έπίχωσθέντος ό'μως άποκάλυψιν του τελευταίου τούτου δαπέδου ήναγκάσθην, ώς εν τοις..

ν , „ >>ί , 5> / \ λ~ \ πρόσθεν εΐπον, νά ανασκαφώ τα άνωτέρω έδάφη" έσνεδίασα όαως

του προ αυτού εοαφους έοεησε να έπινωσΰη και Γ,- ■ ' ^ - 1 , „ \ ~ 1 '- , 1 ,

1 Γ 1 . τους λίθους, ως ούτοι ειχον, και ουτω, αποχώρισα; μόνον το κιονο-

τούτου τό δάπεδον" ούτω δέ άπετελέσθη νέον δά- χρανον της θόλου του Πολυκλείτου (ϊδε είκ. 18.6), συνηρμολόγησα

πεδον ύπερέχον τοΰ άρχικοΰ έδάφους κατά 40 αύτοϋς έπί τοΰ παλαιού δαπέδου

, * 1 Α ' ' Περίεργον δ* εΐνε οτι Ιν ταΐς ήνωοθωαέναις στ^λαις υπάρχουσι

περίπου έκατοστα τοΰ μέτρου 1. Οί δυ<> κίονες και δύο στηλαι προερχόμεναι έκ Τουρκικού νεκροταφείου, έξ ων δύνα-

θί ΰποστηρίζοντες τήν στέγην τής άψίόος άντίκα- ταί τις να συμπεράνη ότι ή άγία Τράπεζα θά είχε κατασκευασθη έν

ί λ γ 5> \ > λ/ γρόνοις ούνί άρ/αιοτέοοις τών της Ελληνικής Επαναστάσεως.

τεσταθησαν τοτε όια τοιγισματος κατασκευασθεν- ίί , , , , , , , «

1 ^ ' Ιίερι λατρείας κιόνων και στηλών ιδρυμένων η παρακείμενων ναοις

τθς έ'νθεν καΐ ένθεν έκ μεγάλων πλακών ΤΖρΟεργΟ- τοΰ αγίου Ιωάννου, εις ας άπεδίδετο Οπό τοΰ Ελληνικού λαου ια-
ματική δύναμις, κατά λαϊκήν παράδοση, 1'δε τάς τοΰ καθηγητού

1 Έν τη φωτογραφική εϊκόνι 18, 7 βλέπει τις λίθον κείμενον Ν. Πολίτου Παραδόσεις, τόμ. Β' σ. 764 Πρβ. Αρχ. Εφημερίδα
κατά χώραν, -/ ρησιμεύσαντα ώς ίιλικόν έν τη κατασκευή του περί οΰ 1917, σ. 94 [I. Σβορώνος).

ό λόγος τορ/ώματος. Έν τω έρημοκλησίω τούτω, επί της περί ης ό λόγος αγίας Τρα-

2 Έν είκ 16, 4, οί επί τών καλυπτόντων τό μωσαϊκόν χωμά- πέζης, έτελεΐτο τη 29η Αυγούστου ιερουργία μέχρι προ όλίγων ετών.
των λίθοι, οί σχηματίζοντες άκανόνιστον ελλειψιν, περιβάλλουσι τόν Άλλά καί σήμερον, τη αύτη ημέρα, έπετείω τοΰ Αγίου Ιωάννου,
χώρον, έν ω εινε κατεστραμμένον τό μωσαϊκόν. προσέρ-/ονται εις προσκύνημα οί έκ τών πέριξ χωρίων, κυρίως αί

Β Τό δάπεδον τοΰτο, δι' άκανονίστων μικρών πλακών κατεσκευα- γυναίκες καί πάσαι σχεδόν αί εις ώραν γάμου νεανίδες, αί'τινες άνά-

σμένον, ήναγκάσθην νά ανασκάψω ίνα αποκαλύψω τό της πρώτης πτουσι κηρίον επί της Αγίας Τραπέζης εΰχόμεναι καί έλπίζουσαΐ:-

ίποχης της έκκλησίας δάπεδον, ό βλέπει τις έν τη εϊκόνι 18. νά τύχωσι γαμβροΰ μέχρι τοΰ Ιπιόντος έτους.