Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Iustinianus <Imperium Byzantinum, Imperator, I.>
Corpus Ivris Civilis Ivstinianei (Band 4): Codicis Dn. Ivstiniani Sacratissimi Imp. PP. Avgvsti, Repetitae Praelectionis Libri Duodecim — Lyon, 1627

DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.1979#0293
Überblick
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
481

1
fa cta à minore actio facta eſt.
in re, ſeu de

re, que alie-
nari non po-
teſt ſine de- habeat:
creto, ipſo iure minor eſt locupletior:
nulla eſt, etiaſi vt ffde minorib. l. quo
tutor, vel cu¬ .. ......
rator interue- ſi minor.Sreſtitutio. &
nerit. adde R㬠ff.de actio. empti. l. Iu-
chinum 2.con- lianus. S.ſi quis colluden-
s tetitotine, & arg. s. de tranſ-
ius priſtinum ctio, l. vbi pactum. Si
quis conſequi- verô erat actio, & tune
tur, ſpeciem, reſtituitur ipſo iure ad-
quantitatem, uerſarius minoris, ex
actione,t, quo minor eſt reſtitu-
e Ex perſona .r bahr
alterius imter- tus: & ſic habet ex
dum cõſequi- perſona minoris, quod
mur quod ex ex ſua non poteſt: vte
noſtra non hic, & S. l proxi. & j.
poſſumus. de tempo. in integr. re-
ſtitut. l petenda. in fin. &
ffad Velleia. l. ſi debi-
trix.S. ſi proeo. & ff. eod.
l.fin. & contra alium,
non ſolûm contra mi-
norem: vt ff. de tute. &
ra. diſtra.l. alterius. licèt
aliàs actio extincta, &c.
4 Vt argu contrà, ff.
de ſolut. l. qui res.S. a¬
ream. ſed ſpeciale eſt
hîc in minore ratione
qualitatis: iniquum e¬
nim eſſet, quod minor
reſtitueretur, alter non.
ſeruari d enim debet
æqualitas: vt j. de im-
puber. & al. ſub. l ij. &
l. quamuis. & argu, ſi ex
noxa. cau. aga. l.ij. in fin.
Alij dicunt per officium
reſtituendum, non ipſo
iure: vt hic innuit. &
arg.j de acceptilatio.lfi.
Sed quodcumque di-
cas, eſt contrà, ff. eodl.
cum minor vbi aduerſa-
rio minoris non da-
tur reſtitutio, licêt mi-
nor reſtituatur. Solu.
diſtingue, aut perdidit
a duerſarius actionem
ob reſtitutionem mi-
noris: vt hic, & ſie re-
ſtituitur:aut non, vt ibi.
2. Vel lbi in ſententia,
hie f in tranſactione.
3. Vel verius diſtingue,
an ſint cõiuncte ſpecies,
an non: vr ſfeood l etiam.
S.j-& j. de tempo.& re-
pa. appell. l. per hanc. &
Jde appel. lfin, in princi.
Item quid differt hc l

d Aequalitas
in reſtitutio-
nibus ſeruãda.


e Reſtitui mi-
nor & quando
poſſit, non re-
ſtituto eius ad-
uerſario.
* Soratica.

F Tranſactio-
nis, & ſenten-
tiæ differentia.

gIpſo iure, vel
non perimatur
actio intereſt.
h Minor ad di-
uiſionem pro-
uocari poteſt,
at non prouo-
care.

Tranſactio a Replicatione. eo* caſu, quo per pactum ſimpliciter tranſ-

b Peremptam ſc. per acceptilationem.
cInſtauratione.ita b enim fit reſtitutio, vt vnuſquiſque ſuum
ſiue erat ſpecies, ſiue quantitas: vtnunc, in quantum

tur aduerſus ſolutionem factam eius

ſit ſalua. SALYCET.

diſtinguit, ſit perempta prima actio ipſo iure B, vel non, quâm
prima. Item in prima pupilla agebat ad rem, ſuper qua fuit tranſ-
actum ſecundum primum caſum ibi poſitum, in ſecunda con-
ueniebatur.3. Item in prima de diuiſione etiam dicit, de qua non
dicit in ſecunda: de h qua dic, quod prouocatur minor, & non
prouocat: & valet: tune etiam ſine decreto
de pra mi. l. inter omnes. & ff de rebeo.l. ſi pupillorum. & econtrà
actor ſuæ actioni reſtituitur:vt S.l. l,proxi.

Si aduerſſolut à tut &c. Titxxxij.

tori, aut curatori decreto ſoluit: l.25. j. de admiuiſt.tut. CVIAC.

482

iqLiberantur j. de admin. tut. l. fruſtrà, ij. AcCvRS.

que agenti ex integro, vel re- tionem, ex inſtauratione ne-
plicatione? contra exceptio- gotij tributa tibiJ actione *
nem pacti, vel ſi peremptam conſulendum eſt. Dat. Ralend.

eſſe conſtet priſtinam obliga¬ Decemb. CC. Coss.



SIADVERSVS SOLVTIONEM dA
tutore f, vel à ſee factam f.

t,

TITVLVS XXXII.

s Eſtituitur etiam minor, ſi per errorem iuris ſoluerit indebitum legatumevt
l, hoc tit. putà exiſtimans iure factum teſtamentum, quod ipſo iure
nullum erat:vt l.II.j. de teſt. man qua coniungenda eſt cum d.l. 2. Et recte
SI penult.Stit. t. minoribus conſuli in his, qua ignorauerunt, id eſt, igno-
rantibus ius:vt l. yffad leg. Cornel. de fail.6 de his que vt ind. Restitutus auté
minor aduerſus ſolutionem à ſe factam condicit id, quod ſoluit. Item reſtituitur, ſ ei
pecunia à debitore recte ſoluta ſit, & hanc perdiderit: vtlaI. & restitutus agit cum
debitore priſtina actione, perinde ac ſi debitor non ſoluiſſet, neceſſaria eſt reſtitutio,
quia debitor liberatur, etiamſi curator non interuenerit, & ſi interuenerit, vix minor
reſtituitur: lLait prætor ff de min. maxime ſi per iudicem facta ſit:vt l.25 j de ad-
min. tut. Igitur de ſolutione à minore facta eſt lex ſecunda: de ſolutione à debitore fa-
cta minori, vel curatorieius, lex prima. Nec in veteribus libris, aut in Baſilicis ita
conceptus eſt titulus, vt vulgô Si aduerſus ſolutionem à tutore, &c. ſed goneralius,
Si aduerſus ſolutionem à debitore, vel à ſe factam, dr d d’ivi di
vpà essu va ee n agr ayon éné. Et obſeruandum in eadem lege prima,
minorem reſtitui aduerſus ſolutionem curatori factam, poſſe a liquem stutuere facilli-
m, niſi cohibeatur d. l. ait prtor. ſimûlque animaduertat non præcise legem restitu-
tionem polliceri, ſed an ſit tribuenda per cauſa cognitionem aſtimari poſſe, hoc tantum
edicere.CVIAC.

ſum beneficium implorari , &
an ſit tribuendum, per cauſæ
cognitionem ſtimari poteſt l.
Dat. VI. Id. Februar CC. Coss.

Minor, cauſa cognita, reſtitui-

curatori. BALD. Vel ſic: Tutores
quondam pupillorum ſoluentes cu-
ratoribus eorum liberantur: ſed eis
dabitur reſtitutio, ſi pecuniaeis non Minor reſtituitur contra ſo-
lutionem debiti naturalis, quam
facit lapſus errore iuris. BALD. &

1. Impp. DIOCLETIANVS, & SALYCET.

MAXIMIANVS AA. &

. I... 4 ....P.
CC. Sotericæ *. f1. Iidem AA. &cc. Laurina.

INdebito m* legato, licèt per
erroremP iuris 9 à minore
ſoluto, repetitionem ei decer-
ni: ſi necdum tempusl, quo
reſtitutionis tribuitur auxilium,
exceſſerit, rationis eſt. Dat.XV.
Ralend. April. Sirmij, CC.
Coss.

s emploceterorum de-
Nd, bitorum tutores s et-
l tan qua cx admini-
ſtratione tutel debent, cu
ratoribus ſoluentes liberan-
tur i: ſed ante tempus in in-
tegrum reſtitutionis preſtitu-
tum edicto perpetuo permiſ-

ex à ſuperiori? Reſpond. hæc clarius tum non adhibitis ſeptem teſtibus.

,ſed reſtituitur: vt j.

o Iuris. quo caſu non daretur maiori repetitio, quia natu-
raliter debebatur, ſed minori datur reſtitutio: vt S. de iuris & nore quemad-
fact ignorant. l. cum quis. & j.ad leg. Falcid. l. error. ſed per er- modum repe-
rorem facti ſolutum etiam à maiore repetitur: vt d.l.error. Et tatur.
diſtingue: aut d eſt debitum vtroque iure, ſc.iure naturali, & ci
uili, aut neutro, aut vno tantûm. Primô, ſi eſt tale quid, quod
non poteſt alienari ſine decreto, non poteſt ſolui ſine decreto,
niſi f defunctus permiſerit: vr ſ.de reb. eorum. l. magis. S ſi pupillus. poteſt, niſi de-
aliàs cum tutore faciat:vt Inſtit. de auctor tut. in princip. & ſi ſine

e qImplorari. ſc officiû iudicis:vt ff.de min. l. quod ſi minor.S vlt.
l Poteſt. quia ſic quelibet datur: vt ffde min, l.in cauſa, j.S.cauſa.
Et conſidera hîc, quia debitor a pupilli aut plenam

b, aut a Soluẽdo de-
pleniorem aut pleniſſe- brena pali
man conſequitur ſecu- quemmdmoi
ritatem. 1. Plenam, ſi conſequatur
ſoluit pupillo ſine tu¬ plenam, ple-
tore, vel adulto ſine cu¬ niorem, ple-
râtore, & hanc pecu¬ niſsimam
niam ſaluam habet, vel n ceſt i
tantumdem: vt’ Inſtit. r Leg. tributa
qui ali. lic. S. nune au¬ actione reſtiſſo-
tem admonendi. &ff. de ria concedendii
ſol. Lin pupillo. 2. Ple- et. reſciſſa
..... . .., enim accepti-
niorem, quando cum jatione datur.
auctoritate tutoris, vel Cvrac.
curatoris:nam tûc ipſo * debitore. in
iure liberatur. ſed reſti- omnibus, recte-
tuitur minor, ſi non ha¬ P Securiras
bet pecuniam ſaluam, plena plenior,
et pecuniam lalua, pleniſsima quã
vel tantumdem: vt In¬ do adquiratur
ſtitin dS. & hîc. uiſi in debitori pu-
tribus caſibus: vt j. de pilli de ſecu-
admin. tut. lſancimus, prte o nl?
j& leonſtitutionenm & ait prmaé
j. ad Treb. l penult. in promittitur. in
princip. 3. Pleniſſimam, verbo, imputã-
quando cum iudice: ve dum. ff. de mi-
d l ſancimus. rl ane
... .. prehẽdit Mau-
S. & ffeod l. ait prator. ricius tract. de
Sj. & ij. restitutionibus.
ADDITIO. Similem cap-177his ad
habes gloſſam in S. fin. de que extant
nſtit. quibalie. i, vel nſie, ſ
nen. Item aliam ſimi- i ſr nndat.
lé in l.ait prator. S. per- vbi diſputatur,
mittuntur. in verbo, im¬ ſecuritate (vti
putandum iide mino. à ſapiente d¬
NdebitoI CAsVS. miſa quid de-
Si minor ex minus beatur. adde
ſolemni teſtamento per Corſetum ſin-
ignorantiam iuris le- gul ſecurus, vbi
gata ſoluit indebita ci¬ notat, ſecurita-
iliter, licét naturali¬ te alicui pro-
uiliter, licet naturall miſſa, intelligi
ter debita: an per be- que iuris fit,
neficium reſtirutionis non facti. Ea-
ſibi detur reſtitutio, dem defenſio-
queritur? Et reſpond. e dicuntur in
c. aI . gloſdLexpulſos.
uod ſic. 2. Vel dic, ryainfr. deact.
quod detrahere potuit empri.
Falcidiam, & non de-
traxit, ſed legata ſolida p al. Laurona.
ſoluit, & reſtituerunt. al. Larinæ.
m Indebito. ſc. iure * le23.ff de
ciuili, ſed naturaliter minor. Cviac,
debitovt quia poterat
per legem Falcidiam
retineri, vel quia non
erat ſolenne teſtamen-
tum.
n Licet per errorem. c Naturaliter

quia fecit pater lega¬ debita non
repetuntur.
d Indebitum
ſolutum à mi-

e Decreto o¬
miſſo quod a¬
lienari nõ po-
teſt, ſolui non

creti neceſsi-
tas à defunct

d SI ADVERSVS SOLVTIONEM, &c.
De hoc tractat lex prima. ACCVRs.
eVel à ſe de hoc tractat lex ſecunda. AcCvRS.
f Factam. ſubaudi, velit minor reſtitui.
Xemplo. JCASVS. Si tutor pupilloex adminiſtratione te-
neatur in centum, & ei facto adulto, vel eius curatori ſoluit:
an liberetur, quaritur? Et reſpond. quod ſic. ſi autem pecunia
conſumpta fuerit, vel aliàs lœſus per ſolutionem ſibi factam, ne-
que tempus reſtitutionis in integrum exceſſit, putà vigintino-
uem annorum, aduerſus ſolutionem reſtitui poteſt.
ADDIT. Cõiunge l.ij. j ſi ma fact & ex hac, illa eſt emẽdãda. CVr.
E Trtores quaſi dicatnoonſoounm débitores aljj
Adminiſtratione. ce mala.
a ICuratoribus ſoluentes. Caterum is omninô ſecurus eſt, qui tu-
Codex.



eo faciat, liberatur per conſumptionem creditoris, non aliàs: Vt faerit remiſſa.
ff. ſi cert. peta. l. non omnis. S. ſi pupillus. In ſecundo repetit iure f ecreti ne-
communi per conditionem indebiti h. In tertio, ſi eſt naturaliter ceſsitas à de-
tantum debitum legitimè ſolutum, id eſt, cum tutore, vel cura¬ functo poteſt
tore, vel decreto, non repetitur niſi per reſtitutionem, extet, vel ndebitum
non: vt hic. ſed non legitimé ſolutum ſi extat, vindicatur: ſi eſt paauuali,
conſumptum, cedit in ſolutum:& ex communi iure patitur com¬ ciuili, con-
penſationem: ſed ratione tatis compenſationem euitat, & repe¬ dictione inde-
tit: vt ff de neg geſt li Salterius, & ff ſi cert peta l n omnie Sfin. biti re pttur-
hie ſad Trebelian l ſi eius. Sed quidam dixerunt pupillû l Indeoitunm
ſuo nomine repetere etiam ſine reſtitutione:vt diximus ffde con aturali ſolu-
dict indeb. linterdum.

tu an, & quan-
p Tempus. ſc. vſque ad annum vtilem olim: hodie vſque ad do ,.
poſsitpupillus.

do repetere
quadr iennium:vt j de temp. in integr reſtit. lſuperuacuute
 
Annotationen