Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Iustinianus <Imperium Byzantinum, Imperator, I.>
Corpus Ivris Civilis Ivstinianei (Band 4): Codicis Dn. Ivstiniani Sacratissimi Imp. PP. Avgvsti, Repetitae Praelectionis Libri Duodecim — Lyon, 1627

DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.1979#1258
Überblick
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
a Abſolutio
tantum valet
quantum con-
demnatio cum
ſolutione.

24I1
inſtrumenti:vt ffaad leg.
Corneliam de falſis. l.
Paulus.
JConſtitutio. Sub hoc
tit. poſita propriè per-
tiner ad falſi crimen:vt
apparet ex C. Theo. in
uo ponitur inter tit.ad
leg. Cornel de falſis, & ti.
de falſa moneta. id etiã
conſtat ex l. penult. S. de
probat, que cum hac eſt
coniungendavt docent
inſcriptiones, & ſubſcri-
ptiones ezdem. Vide ibi
not. CvrAc.
aNon poſſunt. com-
modé: ſed da exempla
in delictis ordinariis, &
extraordinariis, in qui-
bus ciuiliter actione in
factum & criminaliter
agitur:vt S. de condict. ob
turpem cau. l. quod eui-
tandi. & ffad legem A¬
uiliam. l. inde Nera-
tius. S. dolo.
b Retractari, id eſt ite-
rum tractarinon in eü-
dem, ſed alterum modû:
ſie s de his quibus vt in-
dig.l. Polla.
Crimen. Fini huius
l.coniunge l pen ſup. Vi-
de ſcripta ibi. CVIA c.
ce 5 Crimen. generale:
quia ſuprà dixit ſpecia-
liter circa teſtamentum
ſubtractum. AccvRS.
d Ciuiliter. actione in
factum:vt ffade fal. l. qui
nomine. & S. ad legem
Corneliam de fal. l. da-
mus. & l. fi. & de de. l.
pen.
e Ropetendum. ſi in
ciuili cauſa in predictis
caſibus obtineat actor,
planum eſt. Si vero
ſuccumbat, quid tunc?
Reſpond. idem, quaſi
tantum valeat abſolu-
tio, quantum condem-
natio cum ſolutione:vt
ff de except. rei iudi. l. ſi
quis cum totum. . pla-
ne.
Sed arg. contra,s. ad
leg. Fa. de pagia. l. j. Sed
expone vt ibi. Sed Pla.
contra. vt hoc dixi ple-
ne S.ad leg. Aquil. l. ex
morte. Ité & in publicis
criminibus conſtat ha-
bere locum legem iſtã,
ſecundum omnes.
4 Sed quid in priuatis
delictis? P.dicit, quod

non habet locum. & pro

eo ff. vt bonor. raptor.l.
15. Sj. ſed illa intelligi-
tur interim.Item pro eo
S.ne tu vel cur. vec. con.
l. j. Sed ibi publicum
crimen falſi erat, &
etiam ante accuſationẽ
ſatisfecit, nec expe-
ctauit accuſari: quod
ctiam in publico licet:
vt ff.ad legem Iuliam de
adulter. l. ſi adulterum.
S. iidem Pollioni. ſie &
J. de crim. ſtellion. l. j.
quod priuatum eſt deli-
ctum: vt cod. titu, de
erim. ſtellion. l. iij. Item
pro co. ff.de condi cauſa

dqta, l ponultim Sed ibi

Codicis Liber nonus.

tutio a: & plurima alia ſunt,
que numerari non poſſunta:
vt cum altera prius actio inten-
tata ſit, per alteram, que ſuper-
erit, iudicatu liceat retractariP.
Qua iuris definitione non am-

bigitur, etiam falſi crimen,
de quo ciuiliter d iam actum
eſt, etiam criminaliter eſſe re-
petendum e. Dar. Prid. Ral.
Ianuar. Treu. Valente VI. &
Valentiniano II. AA. Coss.

DE CRIMINE EXPILATE
hereditatis.

TITVLVS

As inle neipit traetare de priuatis iudicis, que ex maleſicis oriumtur.
ex quibus alia ſunt forenſia, & ciuilia: alia criminalia: & hac autem, &
illa pœnalia. Et priuata quia non patent omnious vt publica criminalia, de qui-
bus ante dictum eſt:vel vt publica ciuilia, que popularia dicuntur: de quibus nihil
hoc in libro: ſed patent his tantum, quorum intereſt. Hoc vero inter ſe diſtant quod
ciuilia ſint ordinaria: criminalia extraordinaria: quod ciuilia pœnam, & legem
certam habeant: vt furti, nec manifeſti legem XII. tabularum habet, qua furto
ec manifeſto dupli pœna conſtituttur: furti manifeſti, & vi bonori raptorum edi-
ctum pratoris: iniuriarum legem Corneliam, partim edictum pratoris: damni iniu-
ria legem Aquiliam: quibus delictis priuatu pœna imponitur certa perinde, atque
publicis, aque legibus certis. Criminalia autem priuata iudicia pœnam non habent
certam, ſed arbitrariam: hoc eſt Conſtitutionibus, aut S. C relictam in arbitrie iu-
dicantium. l. 1.f.de effrac. Quamobrem & crimina, qua perſequuntur, dicimus non
eſſe legitima, l. 3. S. penult. ff. de crim. ſtell. nimirum quia non eſt eis conſtituta
certa, & legitima pœna. Item quod ciuilibus exercendis additur ſpecialu iudex
more iudiciorum caterorum: Criminalia extra ordinem exercentur apud prafect.
vrbi, aut praſidem prouincia, l.3. ff. expil her. quod in ciuilibus non eſt neceſſaria
inſcriptio actoris: in criminalibus eſt neceſſaria, l. vltimff. de priuil. del. quod le-
uiora ſunt ciuilia, quam criminalia, l. penulti. in fin ſuprà ad leg. Corn. de fal.
vel, vt Iuſtinianus ait in conſtitutione Graca, de vet, iu. enuclean. ciuilia
perea dvp, criminalia odpon g&, quod quo ex ma leficio eſt ciuilis actio, deficiẽte
publica, nn erat olim etiam priuata criminalis extra crdinem: vt l. vlt. ff. de fur.
oſtendit, dum ait, de furto nunc plerumque eſſe. Erat, & eſt ſapè publica. exem-
pli gratia, de vi lege Iulia, de iniurius, aut damno iniuria, aut teſtamento ſuppreſſo
lege Cornelia: quia ſcilicet alia de re eſt publica, alia ciuilis:hac de re aut vin-
dicta priuata, illa de vindicta publica. At extraordinaria, & ciuilis eandem
cauſam, & rem ſpectant, nempe priuatam, nec vtraque experiri licet. Contra
verà qua de re eſt accuſatio extraordinaria, non ſemper etiam eſt ciuilis actio: quæ
ſcilicet penam inferat reo, vt de expilata hereditate, & de ſtellionatu, qua cri-
mina vindicantur extra ordinem, nulla prodita eſt ciuilis actio, qua pœnam per-
ſequatur. Quamuis autem tot ſint differentiæ inter ciuilia, & extraordinaria iudi-
cia: tamen quia omnia ſunt priuata, conditori huius libri magis placuit ea colloca-
re alternato, quam diſtincto ordine, propoſito primum crimine, & iudicio extraor-
dinario expilata hereditatis, deinde ciuili actione Vi bonorum raptorum, tum tri-
mine extraordinario ſtellionatus: poſt ciuili actione iniuriarum, mox crimine ex-
traordinario abigeatus, omiſſis ciuilibus actionibus furti, & legis Aquilia:
quoniam de eis iam à re natn anteuerterat dicere lib. 3. & 6. Primum igitur
proponit crimen expilata hereditatis, cui locus eſt, ſi poſt mortem deſunsti
ante aditam hereditatem, vel etiam poſt aditam, & ante apprehenſam peſ-
ſeſſionem rerum hereditariarum res quadam hereditariæ mobiles ſubrepta ſint.
Quod proprie furtum non eſt. Nam rerum, que à nemine poſſidentur, furtum
non fit, l. 1. S. Scœuola. ſf. ſi quis teſtam. lib. ideõque heredibus eo nomine
2. ff. eod. ſed competit extra ordinem accuſatio
compilata hereditatis priuata, non publica ex S. C. & Oratione D. Marci,l.1.
ff eod. l. 3. ff. de extraord. crim. loco deficientis actionis, vt ait l. vltim.
huius titu. id eſt, loco pœnalis actionis, loco actionis furti: qua ratione famoſa
etiam eſt perinde, atque furti actio, in cuius locum ſuccedit: l.infamem. ff. de pu-
blic. iud l. ſi te. ſuprà ex quib cauſirr. inf. Et datur etiam priuigno in vitricum,
& nouercam, qui, quave expilauit hereditatem extranei ei delatam, l.2. & 3 ſicut
furti, l.3. & I1. ſuprà de fur & vi bonorum raptoruml.vltim titu. ſequent quia
his perſonis honos non debetur tantus, vt parcere debeamus famoſis iudiciis aduerſus
eos. At non datur priuigno in nouercam, qua expilauit hereditatem mariti. Puto
nec in vitricum, qui expilauit hereditatem vxoris: quia nec expilare videtur,
qui attrectat quod viuo coniuge ſocietas vita in ſua poteſtate fecit: nec poſt ad-
prehenſam poſſeſſionem daretur actio furti, cuius inſtar hac accuſatio obtinet, ea-
démque ratione non dabitur heredi extranes in maritum, vel vxorem, qui, quave
compilauit hereditatem defuncti, l. 4. hoc titu. l. penultim. ff. cod. l.heres. ſf.
de neg. geſt. l quamuis. ſuprà de fur. Eadem ratio ſocietatis facit, vt non de-
tur coheredi in horedem, l. 1hoc titu. l. 3. ſuprà famil. erciſcund.l. marito. ff. pro

non competit actio furti. l.

XXXII.

ſocio. qua de re Obſer, vicefima. CVIAE.

Poſt aditam hereditatem, & ap-
prehenſam poſſeſſionem ceſſat hoc
crimen: & de ſpecie ad ſpeciem non
admittitur compenſatio: & de com-
penſato reiecto poteſt principaliter
moueri quaeſtio, SALYe,

& ANT.AA. Euphrate.

d0

Xpilataæ
dem hereditatis
crimen intẽrare
non potes: quan-

f qui-

communis

1LA..... e2
ided non agitur crimi-
naliter: quia non fecit

ſeruum eius, qui duxit

cum in periculum tra-
dendo prafecto vigi-
lum. Item pro eoff.
de iniur. l. prator. 5. j.
Sed ſpeciale in crimi-
ne iniuriarum, cum
vtroq; modo agitur ad
vindictam. Item pro
coff de fur. l. interdum.
ij. S. qui furem. ſed ibi
non fuit accuſatus: ſed
in ciuili ductus fuit non
ordinario iure. Tu dic,
ſecundum Ioan. idem
in priuatis criminibus,
quod publicis. & pro
nobis hac lex, vbi di-
cit, quo in genere, &c.
licèt P. pro ſe ibi ex-
ponat: vt ibi notaui.
Item pro nobis ſu-
prà de condic. ob tur-
pem cau. l. quod eui-
tandi. Vltimô oppono,
quod non prius vna via,
quam alia, ſed ambæ ſi-
mul decidi debeant: vt
ſuprà de ordin. iudic. l.
iij. Sed ibi in modum
exceptionis opponeba-
tur crimen.
5Prid. Ral. Ian InC.
Theod. eſt D. prid. Idus
Ianuarij Treu. Valente
VI. & Valentiniano II.
AA. Coss. Aliàs, Data
I1. Ral. Ianuar. Aliàs
Tiberiade, Valente VI.
& Valentiniano IIl,
AA. Coss. CVIAC.

DE CRIMINE
expilatæ here-
ditatis.

Supra de ordinariis &
publicis criminibus tra-
ctauit:nunc ponit de pri-
uato, & extraordinarie
crimine. Az0. Extraor-
dinarium eſt, vtff. cod.
l.1.
Xpilata. J Primôa
reſpondet tacitæ
quaſtioni. Secundô al-
teri immediate ſubie-
ctæ. Tertid dubium re-
mouet. ſecunda ibi, ſed
cum de his. tertia ibi.
exhibitis. SALYc.
fExpilata. Tibi, b &
Titio delata eſt here-
ditas: & ci prcſente te
data ſunt claues cõmu-
nis arce, per quod vide-
tur quilibet apprehen-
diſſe poſſeſſionem:licet
ergo poſtea res teneat
que ſunt in arca: non
crimine expilatæ here-
ditatis: ſed actione ad
exhibẽdum ages. in qua
licèt tu alias res teneas
eiuſdem hereditatis, nõ
habetur compenſatio,
cum ſpeciei ad ſpeciem
non fiat: ſed rebus exhi-
bitis coram delegatis
iudicibus, directa que-
ſtione: ſcilicet rei vin-
dicatione ad res, vel
econtrà ſibi ad illas,
quas habes, apud or-

dinarios agerur.
Tradi
 
Annotationen