DOI Artikel:
Chatzēs, Antōnios Ch.: Eis Nikopoleōs epigraphas
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14365#0041
αε 1918
Εις έπιγραφάς Νικοπόλεως' υπδ Ά. Χατζή. 31
φέρουσι πώγωνα * (ΑΕ ε. ά. σ. 72) έν ω είναι φους προερχόμενον έκ Τβαηο, εφ' ού παρίσταται ή
γνωστόν δτι ούδαμου οί στρατιωτικοί άγιοι κατά Προσκύνησις των μάγων και άλλαι θρησκευτικαΙ
τους χρόνους τούτους εικονίζονται πωγωνοφόροι. παραστάσεις (ΡΓμ*// ε. ά. σ. 319, είκ. 295).
Τούτο νομίζω δτι πρέπει νά άποδοθή εις έπιχωριά- Έκ πάντων λοιπόν των άνωτέρω εξάγεται οτι πι-
ζουσαν έκεΐ συνήθειαν' διότι και εάν ετι αί δύο θανώτατα αί δυο αύται μορφαι είκονίζουσι στρατι-
αύται μορφαί δεν παριστώσιν άγιους πάλιν δεν ωτικούς άγιους και δή τον "Αγ. Δημήτριον και τον
συμφωνοΟσι προς τάς έν γένει παραστάσεις των "Αγ. Γεώργιον».
στρατιωτών κατά τους χρόνους τούτους, ώς άπο- Ούτω ή επιγραφή αύτη δια τάς ειδήσεις αυτής
δεικνύεται έκ των μικρογραφιών του έν τω Βατι- αποδεικνύεται ύψιστης σπουδαιότητας,
κανώ άποκειμένου ειληταρίου του Ίησου του Ναυή
(\νιι1ί£, ΑΙΜιΗδΙΙίοΙίΘ αηά βγζ&ηίϊηΪ8θ1ιβ Καηδί;, Γ.
πίν. XVII, 1). "Οτι δέ πράγματι οί δύο ούτοι στρα-
τιωτικοί άγιοι είκονίσβησαν κατά τύπον έπιχωριά- +Λίθον απαστράπτοντα θ((εο))ΰ χάριν έ'νθα κ((α!)) ένθα
ζοντα ίσως έν Νικοπόλει αποδεικνύεται έκ του γε- έκ θεμέθλων τολΰπευσε κ((αι)) άγλαΐην πόρε πάσαν
γονότος δτι δεν παρουσιάζουσι τον συνήθη τύπον Δουμέτιος περίπυστος, άμωμήτων ίερήων
τοΟ Άγιου Δημητρίου, δν εύρίσκομεν έπι τών όλί- άρχιερεύς πανάριστος, δλης πάτρης μέγα φέγ[γος].
γον μεταγενεστέρων ψηφιδωτών του έν Θεσσαλό- 5 αί5τΤ1 ή πύλγ1 τοΓ' *((υρίο))υ· δίκαιοι είσελθόντων.
νίκη ναοΟ, άλλ' άνήκουσιν εις άλλην εικονογράφε- ^[.]
κήν παράδοσιν σ/ετιζομένην, ώς είδομεν, προς
αιγυπτιακά πρότυπα, άτινα άλλως υπενθυμίζει και Ή επιγραφή έξεδόθη ύπο του Ά. Φιλαδελφέως
ή δλη διακόσμησις του δαπέδου. ' *ν Γ1ΑΕ 1915 σ. 89 (=ΑΕ 1917, σ. 48, είκ. σ.
Ή παρατηρηΟεΐσα τέλος όμοιότης μεταξύ τών 56 ά?· 11) κα1 το° Γ· Σωτηρίου ε. ά. σ. 14 και
δ' ~ « ,ι < ί ' ϊ 2ο' πο3. και σ. 2ο
υο μορφών, ήτις ομως, ως οεικνυουσιν αι οημο- γγ υ
σιευθεΐσαι απεικονίσεις, δεν είναι εντελής, διότι Κα' Επιγραφής ταύτης οί τέσσαρες πρώτοι
ουσιώδεις μεταξύ αυτών ύπάρχουσι διαφοραί ιδία στίχοι εχουσι το μέτρον, όπερ και ή Α'. Περί ταύ-
περι τήν κόμμωσιν, δέον μάλλον νά άποδοθή εις τγΗ 6 'Α· Φιλαδελφεύς παρατηρεί έν ΠΑΕ τάδε:
τήν άδυναμίαν του τεχνίτου. Τούτου άλλως παρα- (< · · ■ τΨ &<*οω&εϊσαν εύϋυς παρά το κατώφλων
δείγματα πλείστα παρέχουσιν αί τοιχογραφίαι τών τ^ς ^7άλΨ «Βασιλικής πύλης» ψηφιδωτήν επι-
έν Αίγύπτω άνακαλυφθεισών εκκλησιών, δπου γραψην μόλις και μετά μεγίστης δυσχέρειας ήδυ-
πάντα τα πρόσωπα τών διακοσμήσεων είναι σχεδόν ν^Ψ νά Αναγνώσω τών ψηφίων το πλείστον τε-
δμοια· (πρβ. Όαΐίοη ε. ά. σ. 284, είκ. 173). λείως φ&αρέντων έκ τής τριβής. Φαίνεται μάλιστα
Τέλος ή άντίρρησις δτι εικόνες αγίων δεν ήτο δτι *αΧ έπεοκενάσΦη αϋτη τό πάλαι άλλ' άτέ-
ουνατόν νά είκονισθώσιν έπι του έδάφους καταπί- Χνως> ^ °^ κα1 Ψ1Ψ^ ™'« είσιν δλως δυσδιάκριτα.
πτει έκ του γεγονότος οτι και άλλα ανάλογα πα- Ή επιγραφή αϋτη εχει μήκος μεν 1,80 πλάτος δε
ραδείγματα ύπάρχουσιν. Ούτω έπι ψηφιδωτοΟ δα- °>β2> αποτελείται δ' έκ πέντε (γρ. εξ) στίχων χω -
πέδου άνακαλυφΟέντος έν Ίεοουσαλήα κάτωθεν ριζομένων διά κυανών βα&ειών γραμμών, ο'ιου
παραστάσεως του Όρφέως ευρίσκονται δύο γυναι- χρώματος εισι και τα γράμματα».
κεΐαι μοροαί μετά Φωτοστέφανων φέοουσαι τάς ^ίς τήν έπιγραφήν ταύτην εχομεν νά παρατη-
έπιγραφάς Θεοδοσία και Γεωργία- (Ό&ΐίοη ε. ά. ρήσωμεν τά έξης:
σ. 421, είκ. 247). Επίσης έν τψμουσείω 8. Μ&Γίΐηο ^τίλ' 1·#&>ν=τον λίθινον ναόν (πρβ. και Δ'
τής Νεαπόλεως απόκειται τμήμα ψηφιδωτού έδά- στι'Χ' ^ λ· Λί^ον εΧ,εί ~Ψ παραλήγουσαν
βραχεΐαν το μετρικόν τούτο σφάλμα διωρθώθη έν
1 Αι επί τών παρειών και του πώγωνος παρατηρούμεναι σκιαί αί Δ' επιγραφή (οίκον)
υπο πάντων των περιγραψάντων τό ψηφιδωτόν θεωρηθεϊσαι ώς παρι- V / Ο > α 'αι ΐ' „ ,
στώααι πώγωνα πιθανόν να είναι /.αί άπλαί σ,.ιαί. Τούτο δύναται να ^ ™ ^ΨΦλθ)ν ^λυπευσε: Η λ. &εμε
σ-
έξαζριβωθί) μόνον δι' εξετάσεως αύτοΰ τούτου του μνημείου. ϋλων Οΐδάσκεΐ ήμας 5τΐ Ο έν τώ στί'/ω 3 μνημο·
30 7 18
Εις έπιγραφάς Νικοπόλεως' υπδ Ά. Χατζή. 31
φέρουσι πώγωνα * (ΑΕ ε. ά. σ. 72) έν ω είναι φους προερχόμενον έκ Τβαηο, εφ' ού παρίσταται ή
γνωστόν δτι ούδαμου οί στρατιωτικοί άγιοι κατά Προσκύνησις των μάγων και άλλαι θρησκευτικαΙ
τους χρόνους τούτους εικονίζονται πωγωνοφόροι. παραστάσεις (ΡΓμ*// ε. ά. σ. 319, είκ. 295).
Τούτο νομίζω δτι πρέπει νά άποδοθή εις έπιχωριά- Έκ πάντων λοιπόν των άνωτέρω εξάγεται οτι πι-
ζουσαν έκεΐ συνήθειαν' διότι και εάν ετι αί δύο θανώτατα αί δυο αύται μορφαι είκονίζουσι στρατι-
αύται μορφαί δεν παριστώσιν άγιους πάλιν δεν ωτικούς άγιους και δή τον "Αγ. Δημήτριον και τον
συμφωνοΟσι προς τάς έν γένει παραστάσεις των "Αγ. Γεώργιον».
στρατιωτών κατά τους χρόνους τούτους, ώς άπο- Ούτω ή επιγραφή αύτη δια τάς ειδήσεις αυτής
δεικνύεται έκ των μικρογραφιών του έν τω Βατι- αποδεικνύεται ύψιστης σπουδαιότητας,
κανώ άποκειμένου ειληταρίου του Ίησου του Ναυή
(\νιι1ί£, ΑΙΜιΗδΙΙίοΙίΘ αηά βγζ&ηίϊηΪ8θ1ιβ Καηδί;, Γ.
πίν. XVII, 1). "Οτι δέ πράγματι οί δύο ούτοι στρα-
τιωτικοί άγιοι είκονίσβησαν κατά τύπον έπιχωριά- +Λίθον απαστράπτοντα θ((εο))ΰ χάριν έ'νθα κ((α!)) ένθα
ζοντα ίσως έν Νικοπόλει αποδεικνύεται έκ του γε- έκ θεμέθλων τολΰπευσε κ((αι)) άγλαΐην πόρε πάσαν
γονότος δτι δεν παρουσιάζουσι τον συνήθη τύπον Δουμέτιος περίπυστος, άμωμήτων ίερήων
τοΟ Άγιου Δημητρίου, δν εύρίσκομεν έπι τών όλί- άρχιερεύς πανάριστος, δλης πάτρης μέγα φέγ[γος].
γον μεταγενεστέρων ψηφιδωτών του έν Θεσσαλό- 5 αί5τΤ1 ή πύλγ1 τοΓ' *((υρίο))υ· δίκαιοι είσελθόντων.
νίκη ναοΟ, άλλ' άνήκουσιν εις άλλην εικονογράφε- ^[.]
κήν παράδοσιν σ/ετιζομένην, ώς είδομεν, προς
αιγυπτιακά πρότυπα, άτινα άλλως υπενθυμίζει και Ή επιγραφή έξεδόθη ύπο του Ά. Φιλαδελφέως
ή δλη διακόσμησις του δαπέδου. ' *ν Γ1ΑΕ 1915 σ. 89 (=ΑΕ 1917, σ. 48, είκ. σ.
Ή παρατηρηΟεΐσα τέλος όμοιότης μεταξύ τών 56 ά?· 11) κα1 το° Γ· Σωτηρίου ε. ά. σ. 14 και
δ' ~ « ,ι < ί ' ϊ 2ο' πο3. και σ. 2ο
υο μορφών, ήτις ομως, ως οεικνυουσιν αι οημο- γγ υ
σιευθεΐσαι απεικονίσεις, δεν είναι εντελής, διότι Κα' Επιγραφής ταύτης οί τέσσαρες πρώτοι
ουσιώδεις μεταξύ αυτών ύπάρχουσι διαφοραί ιδία στίχοι εχουσι το μέτρον, όπερ και ή Α'. Περί ταύ-
περι τήν κόμμωσιν, δέον μάλλον νά άποδοθή εις τγΗ 6 'Α· Φιλαδελφεύς παρατηρεί έν ΠΑΕ τάδε:
τήν άδυναμίαν του τεχνίτου. Τούτου άλλως παρα- (< · · ■ τΨ &<*οω&εϊσαν εύϋυς παρά το κατώφλων
δείγματα πλείστα παρέχουσιν αί τοιχογραφίαι τών τ^ς ^7άλΨ «Βασιλικής πύλης» ψηφιδωτήν επι-
έν Αίγύπτω άνακαλυφθεισών εκκλησιών, δπου γραψην μόλις και μετά μεγίστης δυσχέρειας ήδυ-
πάντα τα πρόσωπα τών διακοσμήσεων είναι σχεδόν ν^Ψ νά Αναγνώσω τών ψηφίων το πλείστον τε-
δμοια· (πρβ. Όαΐίοη ε. ά. σ. 284, είκ. 173). λείως φ&αρέντων έκ τής τριβής. Φαίνεται μάλιστα
Τέλος ή άντίρρησις δτι εικόνες αγίων δεν ήτο δτι *αΧ έπεοκενάσΦη αϋτη τό πάλαι άλλ' άτέ-
ουνατόν νά είκονισθώσιν έπι του έδάφους καταπί- Χνως> ^ °^ κα1 Ψ1Ψ^ ™'« είσιν δλως δυσδιάκριτα.
πτει έκ του γεγονότος οτι και άλλα ανάλογα πα- Ή επιγραφή αϋτη εχει μήκος μεν 1,80 πλάτος δε
ραδείγματα ύπάρχουσιν. Ούτω έπι ψηφιδωτοΟ δα- °>β2> αποτελείται δ' έκ πέντε (γρ. εξ) στίχων χω -
πέδου άνακαλυφΟέντος έν Ίεοουσαλήα κάτωθεν ριζομένων διά κυανών βα&ειών γραμμών, ο'ιου
παραστάσεως του Όρφέως ευρίσκονται δύο γυναι- χρώματος εισι και τα γράμματα».
κεΐαι μοροαί μετά Φωτοστέφανων φέοουσαι τάς ^ίς τήν έπιγραφήν ταύτην εχομεν νά παρατη-
έπιγραφάς Θεοδοσία και Γεωργία- (Ό&ΐίοη ε. ά. ρήσωμεν τά έξης:
σ. 421, είκ. 247). Επίσης έν τψμουσείω 8. Μ&Γίΐηο ^τίλ' 1·#&>ν=τον λίθινον ναόν (πρβ. και Δ'
τής Νεαπόλεως απόκειται τμήμα ψηφιδωτού έδά- στι'Χ' ^ λ· Λί^ον εΧ,εί ~Ψ παραλήγουσαν
βραχεΐαν το μετρικόν τούτο σφάλμα διωρθώθη έν
1 Αι επί τών παρειών και του πώγωνος παρατηρούμεναι σκιαί αί Δ' επιγραφή (οίκον)
υπο πάντων των περιγραψάντων τό ψηφιδωτόν θεωρηθεϊσαι ώς παρι- V / Ο > α 'αι ΐ' „ ,
στώααι πώγωνα πιθανόν να είναι /.αί άπλαί σ,.ιαί. Τούτο δύναται να ^ ™ ^ΨΦλθ)ν ^λυπευσε: Η λ. &εμε
σ-
έξαζριβωθί) μόνον δι' εξετάσεως αύτοΰ τούτου του μνημείου. ϋλων Οΐδάσκεΐ ήμας 5τΐ Ο έν τώ στί'/ω 3 μνημο·
30 7 18