184

MICHAi HAAKE

Ryc. 3. Leon Tarasewicz, 1984 [„Odra” 1987, nr 12; Tarasewicz, BWA Katowice 1995; Leon
Tarasewicz, Malmô Konsthall Malmô 1992; Nowosielski, Tarasewicz, Smoczynski, CSW
Warszawa 1997]

dotyczy tych zwiaszcza obrazôw Friedricha, ktôre przedstawiajg pojedyn-
czg postac wpatrzong w pejzaz, a to ze wzglpdu na oszczpdnosc rozwigza-
nia i zawartg w nim mozliwosc „iatwego” zrezygnowania z postaci na
rzecz bezposredniego odniesienia do widza, przy zachowaniu rozrysu par-
tii krajobrazu (por. il. 3 z Friedricha Szaser w lesie). Mogly tez dzieia te
byc przechowywane w muzeum pamipci Tarasewicza jako rozwigzanie
szczegôlnie sugestywnie oddajgce bezmiar natury. W obrazie Tarasewi-
cza powstaje jednoczesnie napipcie mipdzy zawartym w okreslonym
ksztalcie miejscem osadzenia widza a rozproszeniem, uwolnieniem ele-
mentôw w pozostaiych partiach obrazu.

Dla tak pomyslanej strategii okreslenia percepcji widza istotne jest
rozegranie centrum obrazu. W wielu pracach jego wlasciwosc spinajgca
kompozycjp zostaje umniejszana. Formy, przemierzajgce w jednolitym
ciggu piaszczyznp, zdajg sip przeslaniac srodek pola bgdz go omijac.
W innych centrum zostaje wskazane, ale jawi sip niejako na moment,
wlgczone w dominujgcy bieg form. Na plôtnach przedstawiajgcych stada