DOI Heft:
Rozprawy
DOI Artikel:Kaninski, Harm-Heye: Das Wesen der Bilder vom Blick aus gedacht
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.29071#0195
DAS WESEN DER BILDER VOM BLICK AUS GEDACHT
193
można w spojrzeniu. Niniejsza refleksja ma za przedmiot spojrzenie i jego znaczenie
dla „istoty obrazów”, traktuje więc tym samym o oglądzie sztuki. Spojrzenie jest
czymś więcej niż zwykłym widzeniem. Przekonuje ono, że „istota obrazów“ (podobnie
jak zainteresowanie czy absurd) nie leży ani wyłącznie w zjawisku, ani jedynie
w pojęciach i ich kategoriach, lecz rozgrywa się w sposób procesualny w przestrzeni
pomiędzy nimi. Spojrzenie bowiem powstaje przez konfrontację, zatem nie istnieje
nigdy ani poza światem, ani poza ludzkim duchem.
Niniejszy tekst odwołuje się do koncepcji Jeana-Paula Sartre’a oraz Jacques’a
Lacana. Sartre postuluje rozdział pomiędzy okiem i spojrzeniem. Lacan powtarza tę
myśl w swych Séminaires i definiuje spojrzenie jako „odwrotną stronę świadomości”,
wirującą wokół uprzywilejowanego obiektu. W dyskusji z koncepcjami Sartre’a i La-
cana wykorzystane zostały dwa dalsze teksty, mianowicie esej Joan Copjecs pt. Der
Andere, wahrscheinlich, który podejmuje kluczowe wątki Sartrowskiej refleksji nad
spojrzeniem, oraz artykuł Sebastiana Leikerta pt. Für ein Spiegelstadium ohne
Spiegel, podejmujący dyskusję z centralnymi punktami teorii spojrzenia Lacana
i stanowiący doskonały przykład, w jaki sposób koncepcja Lacana może być realizo-
wana w ramach „praktycznej krytyki widzenia”.
193
można w spojrzeniu. Niniejsza refleksja ma za przedmiot spojrzenie i jego znaczenie
dla „istoty obrazów”, traktuje więc tym samym o oglądzie sztuki. Spojrzenie jest
czymś więcej niż zwykłym widzeniem. Przekonuje ono, że „istota obrazów“ (podobnie
jak zainteresowanie czy absurd) nie leży ani wyłącznie w zjawisku, ani jedynie
w pojęciach i ich kategoriach, lecz rozgrywa się w sposób procesualny w przestrzeni
pomiędzy nimi. Spojrzenie bowiem powstaje przez konfrontację, zatem nie istnieje
nigdy ani poza światem, ani poza ludzkim duchem.
Niniejszy tekst odwołuje się do koncepcji Jeana-Paula Sartre’a oraz Jacques’a
Lacana. Sartre postuluje rozdział pomiędzy okiem i spojrzeniem. Lacan powtarza tę
myśl w swych Séminaires i definiuje spojrzenie jako „odwrotną stronę świadomości”,
wirującą wokół uprzywilejowanego obiektu. W dyskusji z koncepcjami Sartre’a i La-
cana wykorzystane zostały dwa dalsze teksty, mianowicie esej Joan Copjecs pt. Der
Andere, wahrscheinlich, który podejmuje kluczowe wątki Sartrowskiej refleksji nad
spojrzeniem, oraz artykuł Sebastiana Leikerta pt. Für ein Spiegelstadium ohne
Spiegel, podejmujący dyskusję z centralnymi punktami teorii spojrzenia Lacana
i stanowiący doskonały przykład, w jaki sposób koncepcja Lacana może być realizo-
wana w ramach „praktycznej krytyki widzenia”.