Blackfaced white: rasowe przypadki negatywu

123


4. Hans Bellmer, Lalka, 1934-1935, od-
bitka żelatynowo-srebrowa, w zbiorach
Metropolitan Museum of Art, Nowy Jork

Inaczej kwestie polaryzacji ras podjął Man Ray Jego praca Noire et Blanche
z roku 1926 (il. 5), która powstała zarówno w pozytywowej, jak i negatywowej
wersji, spotykała się czasem z interpretacjami doszukującymi się w mej głów-
nie uprzedmiotowienia ciała kobiety, której leżąca na płaskiej powierzchni
głowa upodabnia się do bezwładnej maski, poddanej (w wersji negatywowej)
dodatkowym formalnym ingerencjom25. Z perspektywy badań feministycz-
nych wynika natomiast, że wszelkie eksperymenty formalne, przeprowadza-
ne przez modernistycznych artystów (mężczyzn) na przedstawieniach ciała
kobiety, stanowić mogły przedłużenie patnarchalnej tradycji aktu w sztuce26.
W istocie wiele negatywowych aktów, wykonywanych przede wszystkim
przez fotografów aktywnych w kręgach powojennej „Fotografii Subiektywnej"
(takich jak np. Heinz Hajek-Halke czy Otto Steinert), zdaje się ograniczać do

25 W Chadwick, Fetishizing Fashion / Fetishizing Culture: Man Ray's „Noire et
blanche”, „Oxford Art Journal" 1995, 18(2), s. 3-17.
26 L. Nead, Akt kobiecy. Sztuka, obscena i seksualność, tłum. E. Franus, Poznań 1998,

s. 82.