DOI Heft:
Teoretyczno-historyczne perspektywy fotografii
DOI Artikel:Kanicki, Witold: Blackfaced white: rasowe przypadki negatywu
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.43310#0126
124
Witold Kanicki
5. Man Ray Noire et blanche, odbitka żelatynowo-srebrowa (wersja
negatywowa), w zbiorach Musée National d'Art Moderne, Centre Pom-
pidou, Paryż
wizualnych doświadczeń, podporządkowując ciało kobiety eksperymentom
fotochemicznym, a rezultaty ich działań odczytywane były głównie przez pry-
zmat formy To właśnie w ich twórczości dopatrzeć się można kontynuacji
dawnych patnarchalnych sposobów wykorzystania ciała kobiety w sztuce.
Inaczej było jednak w dobie dadaizmu i surrealizmu - a zatem nurtów, w wy-
padku których eksperymenty na polu estetycznym szły w parze z polityką
i ideologią27. Jeśli uwzględni się kontekst awangardowej aktywności politycz-
nej surrealistów, to uprzedmiotowiona twarz kobiety i dominująca nad nią
egzotyczna maska z obydwu wersji fotografii Man Raya odczytane być mogą
w zupełnie inny sposób. Jak słusznie zauważył David Bate, twórcy związani
z tym nurtem mocno angażowali się w negację polityki kolonialnej, a motywy
znane ze sztuki określanej niegdyś jako prymitywna (maski, artefakty obcych
kultur) nabierały w ich twórczości zupełnie innego znaczenia, zaprzeczając
postawom typowym dla modernistów28. Dla odróżnienia odmienności podej-
ścia do kultury Innego Bate zaproponował pojęcie egzotyzmu ( kontra stu jące-
27 Zgodnie z teorią Petera Bürgera pojęcie awangardy jest tutaj rozumiane jako prze-
ciwieństwo terminu „modernizm", por. idem, Teoria awangardy, tłum. J. Kita-Huber,
Kraków 2006.
28 D. Bate, Photography & Surrealism: Sexuality, Colonialism and Social Dissent, Lon-
don-New York 2004, s. IX.
Witold Kanicki
5. Man Ray Noire et blanche, odbitka żelatynowo-srebrowa (wersja
negatywowa), w zbiorach Musée National d'Art Moderne, Centre Pom-
pidou, Paryż
wizualnych doświadczeń, podporządkowując ciało kobiety eksperymentom
fotochemicznym, a rezultaty ich działań odczytywane były głównie przez pry-
zmat formy To właśnie w ich twórczości dopatrzeć się można kontynuacji
dawnych patnarchalnych sposobów wykorzystania ciała kobiety w sztuce.
Inaczej było jednak w dobie dadaizmu i surrealizmu - a zatem nurtów, w wy-
padku których eksperymenty na polu estetycznym szły w parze z polityką
i ideologią27. Jeśli uwzględni się kontekst awangardowej aktywności politycz-
nej surrealistów, to uprzedmiotowiona twarz kobiety i dominująca nad nią
egzotyczna maska z obydwu wersji fotografii Man Raya odczytane być mogą
w zupełnie inny sposób. Jak słusznie zauważył David Bate, twórcy związani
z tym nurtem mocno angażowali się w negację polityki kolonialnej, a motywy
znane ze sztuki określanej niegdyś jako prymitywna (maski, artefakty obcych
kultur) nabierały w ich twórczości zupełnie innego znaczenia, zaprzeczając
postawom typowym dla modernistów28. Dla odróżnienia odmienności podej-
ścia do kultury Innego Bate zaproponował pojęcie egzotyzmu ( kontra stu jące-
27 Zgodnie z teorią Petera Bürgera pojęcie awangardy jest tutaj rozumiane jako prze-
ciwieństwo terminu „modernizm", por. idem, Teoria awangardy, tłum. J. Kita-Huber,
Kraków 2006.
28 D. Bate, Photography & Surrealism: Sexuality, Colonialism and Social Dissent, Lon-
don-New York 2004, s. IX.