DOI issue:
Archiwalia
DOI article:Turowski, Andrzej: List, który zaginął
DOI Page / Citation link: https://doi.org/10.11588/diglit.43310#0276
274
Andrzej Turowski
nej. Techniki artystyczne, a wśród nich fotografia, była pretekstem, ponieważ
jako medium była popularna w kręgu konceptualistów. W końcu listopada
1976 roku również Krzysztof Wodiczko miał wykłady dla studentów histo-
rii sztuki Uniwersytetu Poznańskiego. Wystąpienia Wodiczki w Poznaniu
potocznie nazywane były „historią obrazów", ponieważ w ich trakcie poprzez
związek linii z obrazami pokazywał artysta „historię religijnego, politycznego
i artystycznego przedstawiania i zaangażowania". Linia traciła w jego pracy
artystycznej niewinność, stając się elementem ideologicznej gry obejmują-
cej znaczenia i ich krytykę. Wodiczce chodziło o Benjamina, którego szkice
historyczne zostały po raz pierwszy opublikowane po polsku w roku 1975
w Wydawnictwie Poznańskim. Zgodnie z przekonaniami Benjamina czynił
Wodiczko z obrazu narzędzie „demaskacji i konstrukcji".
Zagadnienia, o których mówili wykładowcy z punktu widzenia artysty,
były w środowisku pracowników i studentów poznańskiej historii sztuki
szeroko dyskutowane. Istotną rolę odegrały tutaj trzy międzynarodowe sesje
naukowe zainicjowane przez poznański Instytut Historii Sztuki. Pierwsza
poświęcona była krytyce instytucjonalnej historii sztuki w kontekście nie-
mieckich dyskusji na temat dzieła sztuki „między nauką a światopoglądem"
(1973), druga dotyczyła historii awangardy lat 20. XX wieku w Europie Środ-
kowej i Południowo-Wschodniej (1980), gdzie pojawił się problem geografii
artystycznej, trzecia została poświęcona Walterowi Benjaminowi ( 1981 ), a jej
pokłosiem było tłumaczenie na język polski kluczowego tekstu dotyczącego
powiązań między Benjaminem i Aby Warburgiem. Te dwie ostatnie sesje od-
były się w gorącej atmosferze rozpolitykowania i napięć związanych najpierw
z rejestracją Solidarności, a potem Niezależnego Zrzeszenia Studentów. Se-
minarium Benjaminowskie w marcu 1981 roku miało miejsce niemal zaraz
po zakończeniu strajków studenckich (luty), w trakcie których - wśród wielu
innych postulatów - powróciło domaganie się jeszcze silniejszego powiązania
historii sztuki z polityczną i artystyczną współczesnością. W tym też kontek-
ście, o ile sobie dobrze przypominam, pojawiła się idea zaproszenia Tadeusza
Kantora na wykłady z historii sztuki do Poznania.
Inicjatywa mogła wyjść z mojej strony, choć dobrze tego nie pamiętam.
Czasy były bardzo gorące. Gdy siedzieliśmy na dmuchanych materacach
w salach wykładowych, gdzie strajkując, koczowaliśmy i dyskutowaliśmy, po-
mysły pojawiały się jeden po drugim. Mogłem też być tylko pośrednikiem.
Z Kantorem byłem bardzo blisko związany od początku lat 70. Występowa-
łem w teatrze Cricot, brałem z nim udział w międzynarodowych warsztatach
awangardy, przyjaźniłem się i współpracowałem w Galerii Foksal. Organizo-
wałem jego wystawy, pisałem o nim artykuły. Pomysł zaproszenia Kantora na
wykład (lub wykłady wchodziło w rachubę tylko kilka) mógł w tamtym cza-
Andrzej Turowski
nej. Techniki artystyczne, a wśród nich fotografia, była pretekstem, ponieważ
jako medium była popularna w kręgu konceptualistów. W końcu listopada
1976 roku również Krzysztof Wodiczko miał wykłady dla studentów histo-
rii sztuki Uniwersytetu Poznańskiego. Wystąpienia Wodiczki w Poznaniu
potocznie nazywane były „historią obrazów", ponieważ w ich trakcie poprzez
związek linii z obrazami pokazywał artysta „historię religijnego, politycznego
i artystycznego przedstawiania i zaangażowania". Linia traciła w jego pracy
artystycznej niewinność, stając się elementem ideologicznej gry obejmują-
cej znaczenia i ich krytykę. Wodiczce chodziło o Benjamina, którego szkice
historyczne zostały po raz pierwszy opublikowane po polsku w roku 1975
w Wydawnictwie Poznańskim. Zgodnie z przekonaniami Benjamina czynił
Wodiczko z obrazu narzędzie „demaskacji i konstrukcji".
Zagadnienia, o których mówili wykładowcy z punktu widzenia artysty,
były w środowisku pracowników i studentów poznańskiej historii sztuki
szeroko dyskutowane. Istotną rolę odegrały tutaj trzy międzynarodowe sesje
naukowe zainicjowane przez poznański Instytut Historii Sztuki. Pierwsza
poświęcona była krytyce instytucjonalnej historii sztuki w kontekście nie-
mieckich dyskusji na temat dzieła sztuki „między nauką a światopoglądem"
(1973), druga dotyczyła historii awangardy lat 20. XX wieku w Europie Środ-
kowej i Południowo-Wschodniej (1980), gdzie pojawił się problem geografii
artystycznej, trzecia została poświęcona Walterowi Benjaminowi ( 1981 ), a jej
pokłosiem było tłumaczenie na język polski kluczowego tekstu dotyczącego
powiązań między Benjaminem i Aby Warburgiem. Te dwie ostatnie sesje od-
były się w gorącej atmosferze rozpolitykowania i napięć związanych najpierw
z rejestracją Solidarności, a potem Niezależnego Zrzeszenia Studentów. Se-
minarium Benjaminowskie w marcu 1981 roku miało miejsce niemal zaraz
po zakończeniu strajków studenckich (luty), w trakcie których - wśród wielu
innych postulatów - powróciło domaganie się jeszcze silniejszego powiązania
historii sztuki z polityczną i artystyczną współczesnością. W tym też kontek-
ście, o ile sobie dobrze przypominam, pojawiła się idea zaproszenia Tadeusza
Kantora na wykłady z historii sztuki do Poznania.
Inicjatywa mogła wyjść z mojej strony, choć dobrze tego nie pamiętam.
Czasy były bardzo gorące. Gdy siedzieliśmy na dmuchanych materacach
w salach wykładowych, gdzie strajkując, koczowaliśmy i dyskutowaliśmy, po-
mysły pojawiały się jeden po drugim. Mogłem też być tylko pośrednikiem.
Z Kantorem byłem bardzo blisko związany od początku lat 70. Występowa-
łem w teatrze Cricot, brałem z nim udział w międzynarodowych warsztatach
awangardy, przyjaźniłem się i współpracowałem w Galerii Foksal. Organizo-
wałem jego wystawy, pisałem o nim artykuły. Pomysł zaproszenia Kantora na
wykład (lub wykłady wchodziło w rachubę tylko kilka) mógł w tamtym cza-