Instytut Sztuki (Warschau) [Hrsg.]; Państwowy Instytut Sztuki (bis 1959) [Hrsg.]; Stowarzyszenie Historyków Sztuki [Hrsg.]: Biuletyn Historii Sztuki (13.1951)

IRENA JAKIMOWICZ


Ryc. 21. Krajobraz nadwiślański, olej, ok. 1866—8, własność prywatna w Krakowie.
(Fot. Wl. Gomuła).

pracą — flisacy. To ożywienie widoku potęguje radość żywych inten-
sywnych barw, ostro wyodrębniających cieszące oko malarza przedmio-
ty —- od czerwonych i żółtych murów, poprzez zieleń do jaskrawego błę-
kitu pogodnego nieba letniego.
Z biegiem czasu widoki zabytków schodzą na plan dalszy, by znik-
nąć niebawem zupełnie. Wyjątkiem będzie malowany w r. 1873, na za-
mówienie zresztą, ,,Widok zamku w Montresor"4S. Znamiennym przy-
kładem formy szczątkowej może być ,,'Widok Bodzentyna“(?) z ok. 1855
roku w którym najważniejszy jest młyn wodny na pierwszym planie,
a ruiny zamku i katedra ledwo majaczą w głębi poza rzeką.
Najistotniejszą część twórczości pejzażowej stanowią drobne roz-
miarami pejzażyki wiejskie, w których najlepiej wyraziła się osobowość
Szermentowskiego i które znalazły swą kontynuację i pełnię realizacji
w najlepszych jego utworach z następnych okresów. Najwcześniejszy zna-
ny — akwarela z r. 1853 ujawnia już bezpośredniość studium natury
i bystrość obserwatora. Zdradza to choćby taki szczegół, jak cień od nie-
/lH znany z reprodukcji w Kłosach 1874, II, s. 385.
akwarela, dawniej własność M. Sommera, Warszawa, zaginiony, znany z re-
produkcji w Sztukach Pięknych, 1934, s 419.

30