DOI issue:
Nr. 1
DOI article:Rozprawy
DOI article:Jakimowicz, Irena: Twórczość Józefa Szermentowskiego: Ze studiów nad początkami realizmu w polskim malarstwie pejzażowym
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.37707#0041
TWÓRCZOŚĆ JÓZEFA SZERMENTOWSKIEGO
widocznego na obrazku drzewa. Inna znów akwarela — „Odlewnia żelaza
w Białogonie“(?) 10 nosi dokumentujący napis: „W dniu 2 Czerwca Szki-
cowane z natury1'. Studia tego rodzaju robione przez Szermentowskiego
i jego kolegów, jak Gerson, Kostrzewski, samodzielnie, mają tę wyższość
nad ówczesną metodą szkolną, zalecającą studium poszczególnych elemen-
tów pejzażowych, że ujmują dany motyw w całym jego naturalnym oto-
czeniu.
Pejzażyki takie, naogół z Kielecczyzny i Krakowskiego, mnożące się
zwłaszcza ok. 1855 r., jak „Widok wsi kieleckiej z okolic Dębna1151, „Pej-
zaż o zachodzie słońca11 ze zbiorów dr. Glazla w Krakowie, są przeważnie
bliskimi widokami bardzo prostych i zwyczajnych motywów wiejskiego
krajobrazu, jak chata wśród drzew z żurawiem, chata w opłotkach, młyn,
wiatrak, droga wśród lasu itp. Połączone są najczęściej z widokiem dale-
kim, z widniejącym na horyzoncie kościółkiem i pasmem lasu. Uderza
w tych obrazach wielka świeżość obserwacji, brak jakiegoś sztywnego
schematu kompozycyjnego, jednolitość ujęcia, czemu sprzyja pewna
5() własność prywatna, Kielce.
51 olej, własność Muzeum Narodowego w Warszawie, depozyt w Muzeum
Świętokrzyskim w Kielcach.
widocznego na obrazku drzewa. Inna znów akwarela — „Odlewnia żelaza
w Białogonie“(?) 10 nosi dokumentujący napis: „W dniu 2 Czerwca Szki-
cowane z natury1'. Studia tego rodzaju robione przez Szermentowskiego
i jego kolegów, jak Gerson, Kostrzewski, samodzielnie, mają tę wyższość
nad ówczesną metodą szkolną, zalecającą studium poszczególnych elemen-
tów pejzażowych, że ujmują dany motyw w całym jego naturalnym oto-
czeniu.
Pejzażyki takie, naogół z Kielecczyzny i Krakowskiego, mnożące się
zwłaszcza ok. 1855 r., jak „Widok wsi kieleckiej z okolic Dębna1151, „Pej-
zaż o zachodzie słońca11 ze zbiorów dr. Glazla w Krakowie, są przeważnie
bliskimi widokami bardzo prostych i zwyczajnych motywów wiejskiego
krajobrazu, jak chata wśród drzew z żurawiem, chata w opłotkach, młyn,
wiatrak, droga wśród lasu itp. Połączone są najczęściej z widokiem dale-
kim, z widniejącym na horyzoncie kościółkiem i pasmem lasu. Uderza
w tych obrazach wielka świeżość obserwacji, brak jakiegoś sztywnego
schematu kompozycyjnego, jednolitość ujęcia, czemu sprzyja pewna
5() własność prywatna, Kielce.
51 olej, własność Muzeum Narodowego w Warszawie, depozyt w Muzeum
Świętokrzyskim w Kielcach.