Instytut Sztuki (Warschau) [Hrsg.]; Państwowy Instytut Sztuki (bis 1959) [Hrsg.]; Stowarzyszenie Historyków Sztuki [Hrsg.]: Biuletyn Historii Sztuki (13.1951)

TWÓRCZOŚĆ JÓZEFA SZERMENTOWSKIEGO


Ryc. 25. Pieniny, olei, 1863. Muzeum Narodowe w Krakowie.

0
ono wyraźnie od Ruysdaela, którego wpływ na Szermentowskiego w la-
tach 1860—61 jest uderzający, ogranicza się zresztą w swej formie bez-
pośredniej prawie wyłącznie do tych lat. Kontakt ten nie pozostaje bez
wpływu i na kolor, który w takich obrazach, jak ,,Las dębowy" 57 prze-
siąka częściowo „muzealnym" brunatnym tonem. Drzewa te to przeważnie
dęby o zwartych gęstych koronach i dramatycznie pokręconych, częściowo
uschłych gałęziach, wyrastające najczęściej spośród wielkich głazów i ry-
sujące się ostro sylwetą na tle nieba. Dąb będzie zresztą Szermentowskiego
długo interesował jako ten typ drzewa, które pozwala na wyraźne okre-
ślenie kształtu w całej jego bryłowatości.
W obrazach tych, jak zaginiony „Pejzaż" z r. 1860 ze zbiorów To-
warzystwa Zachęty Sztuk Pięknych, „Odpoczynek oracza" ss, „Las dę-
bowy" Szermentowski zatraca częściowo swą oryginalność, popada w pe-
wną sztuczność i stylizację. Bezpośrednie nawiązywanie w tym okresie do
wzorów Ruysdaela daje w wyniku obrazy o charakterze w pewnym sensie
kosmopolitycznym, bardzo przypominające twórczość wielu malarzy eu-
f" olej, Muzeum Narodowe w Warszawie.
58 olej, j. w.

37