Instytut Sztuki (Warschau) [Editor]; Państwowy Instytut Sztuki (bis 1959) [Editor]; Stowarzyszenie Historyków Sztuki [Editor]: Biuletyn Historii Sztuki (13.1951)

AKTUALIZM I AKTUALIZACJA W MALARSTWIE POLSKIM XVII WIEKU


Ryc. 5. Koronacja Maryny Mniszchówny. Muz. Hist., Moskwa.

namalowany „według Gwagnina"s,i. Zaszło tu jakieś nieporozumienie.
Cztery pierwsze łacińskie wydania kroniki Gwagnina wyszły w latach
1578—1584, a więc historii o Marynie i Samozwańcu być w nich nie może;
piąte wydanie ukazało się wprawdzie w r. 1626 w Leydzie, ale w wielkim
skrócie i z pominięciem interesującej nas tu sprawy. Można więc brać pod
uwagę jedynie polskie wydanie kroniki, przetłumaczonej i uzupełnionej
przez Marcina Paszkowskiego, a wydanej w Krakowie w r. 1611 pt.:
„Kronika Sarmacyey Europskiey“, w której znajduje się specjalny rozdział
z osobną paginacją pt. ,,Kronika W. X. Moskieivskiego i państw do niego
należących“. Autor opowiada tam o podróży Maryny Mniszchówny do
Moskwy, ale o jej zaślubinach pisze tyle tylko: „Gdy do aktu (zaślubin)
przyszło, wesele z takim dostatkiem było, które jeśli byśmy mieli opiso-
wać, musielibyśmy drugą kronikę o nim składać".M Dalej mowa już o na-
padzie bojarów na Kreml. O uroczystościach koronacyjnych — ani słowa.
Skądże więc zagadkowy napis na obrazie „prout Goagninus testatur“?
Być może, iż malarz, czy jego mocodawca ,nie dość uważnie prze-
czytał kronikę i pomylił dwa fakty. Oto Gwagnin, nieco wcześniej opi-
33 M. Sokołowski w Sprawozdaniach Komisji H. S., t. VII, s. CXV i nast.
Również Mańkowski, Z. c.
34 Kronika, s. 76.

71