Instytut Sztuki (Warschau) [Hrsg.]; Państwowy Instytut Sztuki (bis 1959) [Hrsg.]; Stowarzyszenie Historyków Sztuki [Hrsg.]: Biuletyn Historii Sztuki (13.1951)

AKTUALIZM I AKTUALIZACJA W MALARSTWIE POLSKIM


Ryc. 13. Fragment ryc. 12: Malarze.

Wybitne piętno twórczości Hana, kwestionowanej, czy raczej po-
dawanej w wątpliwość przez niektórych badaczy,121 posiada obraz w ko-
ściele jeżewskim, malowany w r. 1627. Jest to również „Koronacja Matki
Boskiej1', oparta na pelplińskim schemacie kompozycyjnym (Ryc. 8). Tu-
taj jednak nawet postacie Madonny i Trójcy Świętej „pojęte są nawskroś
realistycznie, szaty nie mają miękkich fałd... lecz jakby skórzane lub prze-
mokłe, kładą się okrągło koło kolan".122 Partia dolna dzieli się również
na dwie grupy, z których lewa od widza przedstawia duchowieństwo na
czele z papieżem, a prawa — kilkunastu dostojników polskich w strojach
cudzoziemskich i krajowych. Twarze tych możnowładców o silnie indy-
widualnym, portretowym wyrazie, namalowane są z dużym talentem
i mogły wyjść tylko spod pędzla dobrego portrecisty. Bliższe badania z pe-
wnością pozwolą na odszyfrowanie poszczególnych postaci.
Kompozycję bardzo bliską pelplińskiej posiada obraz z kościoła
w Tucznie pod Wałczem.12’ Obraz ten również w parti dolnej, wśród osób,
adorujących Madonnę, umieszcza Zygmunta III i cesarza w otoczeniu kilku
senatorów polskich. Te ostatnie głowy są może jeszcze lepiej modelowane,
niż jeżewskie, co by wskazywało na autorstwo Hana, jakkolwiek przypi-
suje się je dotąd nieznanemu naśladowcy mistrza nyskiego.
Kontynuatorem do pewnego stopnia maniery Hana był gdańszczanin
Paweł Hack. W Złotowie znajduje się jego obraz, malowany w r. 1666,

121 Makowski, j. w., s. 111.
122 j. w.
123 Wiadomość tę zawdzięczam p. Helenie Kozakiewiczowej.

23