DOI issue:
Nr. 4
DOI article:Rozprawy
DOI article:Suchodolska, Maria: Realistyczny obraz wsi polskiej w twórczości Jana Piotra Norblina
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.37707#0481
REALISTYCZNY OBRAZ WSI POLSKIEJ W TWÓRCZOŚCI NORBLINA
V. 13. Flisacy, tusz, sepia. Muz. Nar. w Warsz., zb. Gol. 855. (Fot. L. Sempoliński)
Wielokierunkowość uzdolnień malarskich Norblina pozwalających
łączyć w jedno tyle najdalej od siebie stojących pierwiastków, wybitnie
humanistyczny i postępowy charakter jego późniejszej sztuki dowodzą, iż
był on synem i wyrazicielem swojej epoki,15 wychowankiem Francji Ency-
klopedystów, którzy wpłynęli niewątpliwie na ukształtowanie się jego
realistycznego umysłu i materialistycznego pojmowania świata. Te właśnie
indywidualne właściwości talentu i światopoglądowe tendencje, po-
głębione studiami nad Rembrandtem, wciągnęły Norblina w falę realizmu,
który za wzorem Holandii zaczął nurtować sztukę francuską od połowy
XVIII w. i zbliżyły go do rzędu malarzy bystro oddających w swej sztuce
istotne przejawy życia ówczesnej Francji. Sztuka i nazwiska: Et. Jeaurot,
E. Bouchardon, J. B. Lallemand, A. i G. de Saint Aubin, J. M. Moreau —
stały się bliskie Norblinowi.10
Norblin w swym realiźmie poszedł jednak znacznie dalej, niż źródła
inspirujące jego sztukę. Odtwarzał on barwne sceny z życia ludu tętniące
temperamentem, dawał postacie ludzi prawdziwych, czujących, świado-
mych tego, co ich otacza; dawał charakterystyczne widoki Polski, pejzaże
z natury dobrze odczutej. Przez otaczające go życie wsi polskiej w czasie
licznych pobytów w wiejskich rezydencjach magnackich, głównie Czar-
toryskich w Puławach lub pośród spotykanych w Warszawie wieśniaków
z najróżniejszych części kraju,17 szedł Norblin z otwartymi oczami.
Żadna scena rodzajowa, frapująca malarza swą barwnością, siłą ruchu, nie-
la Norblin wykonał szereg szkiców z życia politycznego Francji rewolucyjnej,
m.in.: Zgromadzenie Stanów Generalnych w sali Gry w Piłkę w 1789 r. w Wersalu;
studium sanscullota; scenę uliczną w Rewolucji Francuskiej.
16 Batowski Z., j.w., s. 103.
17 Norblin nie znał Pomorza i Wielkopolski.
103
V. 13. Flisacy, tusz, sepia. Muz. Nar. w Warsz., zb. Gol. 855. (Fot. L. Sempoliński)
Wielokierunkowość uzdolnień malarskich Norblina pozwalających
łączyć w jedno tyle najdalej od siebie stojących pierwiastków, wybitnie
humanistyczny i postępowy charakter jego późniejszej sztuki dowodzą, iż
był on synem i wyrazicielem swojej epoki,15 wychowankiem Francji Ency-
klopedystów, którzy wpłynęli niewątpliwie na ukształtowanie się jego
realistycznego umysłu i materialistycznego pojmowania świata. Te właśnie
indywidualne właściwości talentu i światopoglądowe tendencje, po-
głębione studiami nad Rembrandtem, wciągnęły Norblina w falę realizmu,
który za wzorem Holandii zaczął nurtować sztukę francuską od połowy
XVIII w. i zbliżyły go do rzędu malarzy bystro oddających w swej sztuce
istotne przejawy życia ówczesnej Francji. Sztuka i nazwiska: Et. Jeaurot,
E. Bouchardon, J. B. Lallemand, A. i G. de Saint Aubin, J. M. Moreau —
stały się bliskie Norblinowi.10
Norblin w swym realiźmie poszedł jednak znacznie dalej, niż źródła
inspirujące jego sztukę. Odtwarzał on barwne sceny z życia ludu tętniące
temperamentem, dawał postacie ludzi prawdziwych, czujących, świado-
mych tego, co ich otacza; dawał charakterystyczne widoki Polski, pejzaże
z natury dobrze odczutej. Przez otaczające go życie wsi polskiej w czasie
licznych pobytów w wiejskich rezydencjach magnackich, głównie Czar-
toryskich w Puławach lub pośród spotykanych w Warszawie wieśniaków
z najróżniejszych części kraju,17 szedł Norblin z otwartymi oczami.
Żadna scena rodzajowa, frapująca malarza swą barwnością, siłą ruchu, nie-
la Norblin wykonał szereg szkiców z życia politycznego Francji rewolucyjnej,
m.in.: Zgromadzenie Stanów Generalnych w sali Gry w Piłkę w 1789 r. w Wersalu;
studium sanscullota; scenę uliczną w Rewolucji Francuskiej.
16 Batowski Z., j.w., s. 103.
17 Norblin nie znał Pomorza i Wielkopolski.
103