Instytut Sztuki (Warschau) [Hrsg.]; Państwowy Instytut Sztuki (bis 1959) [Hrsg.]; Stowarzyszenie Historyków Sztuki [Hrsg.]: Biuletyn Historii Sztuki (13.1951)

MARIA SUCHODOLSKA


II. 29. Wędzenie szynek na wsi, tusz. Muz. Nar. w Krak., zb. Czart. 1573.
(Fot. L. Sempoliński)

filozofowie, kalecy, zawodowi wędrowni lirnicy. Zewnętrzny wygląd,
wyrażający się w postawie, układzie figury, ruchach, w ubiorze zwraca-
jącym uwagę przechodniów, w nachalnych gestach zniewalających do
ofiar — nie wyczerpuje charakterystyki żebraków norblinowskich. Ten
wielki świat prymitywności i wyrafinowania zarazem, te jakieś zawody
życiowe, skłaniające do obrania takiej właśnie drogi, te wewnętrzne
skąplikowane skłonności i zamiłowania, wydobył Norblin w całym bo-
gactwie, sile i humanistycznej prawdzie. Obok żebractwa, ofiarami ustro-
ju, zmuszonymi do opuszczenia wsi ojczystej i przerzucenia się w inne,
obce dla siebie warunki, była jeszcze inna kategoria ludności wiejskiej —
chłopi emigrujący do miasta w poszukiwaniu pracy i łatwiejszych za-
robków.
Tam, oddaleni od wsi, zgubieni w obcym tłumie, zabezpieczeni od
kary za ucieczkę od pracy na roli — tworzyli grupę „ludzi luźnych11, „nie
mających żadnej osiadłości, stanu, profesji, rzemiosła, służby, ani żadnego

114