Instytut Sztuki (Warschau) [Hrsg.]; Państwowy Instytut Sztuki (bis 1959) [Hrsg.]; Stowarzyszenie Historyków Sztuki [Hrsg.]: Biuletyn Historii Sztuki (13.1951)

MARIA SUCHODOLSKA


II. 31. Łapanie gęsi na sprzedaż, akw. Muz. Nar. w Krak., zb. Czart.: Costumes
Polonais 1804, 1691. (Fot. L. Sempoliński)

szym, bezapelacyjnym". Dziedzic sądził zazwyczaj według własnego inte-
resu i własnej najczęściej fantazji.;i8
Pan sprawował władzę nad poddanymi albo bezpośrednio, albo za po-
średnictwem wybieranych przez siebie administratorów, ekonomów (il. 21),
włodarzy, sołtysów. Ludzie ci, umocnieni władzą pana i zaszczyceni jego
wyborem, byli często najsroższymi ciemiężcami ludzi w pracy i w sądzie.
Z ich to najczęściej oskarżenia popadali chłopi pod srogie sądownictwo
pańskie. Sądownictwo szlacheckie, nie kontrolowane przez żadną wyższy
instancję, szafowało karami cielesnymi, lub organizowanymi na prędce,
hańbiącymi sposobami umieszczania w ,,Kabacie", ,,Kunie", lub „Gąsio-
rze". Ten sposób karania odbywający się w asystencji ludności wsi, nie-
ludzki, wstrząsający, poniżający, widzimy przedstawiony na akwareli za-
38 Bystroń J. St., Dzieje obyczajów w dawnej Polsce, Warszawa [1932], I.
s. 252—53.

116