DOI Heft:
Nr. 4
DOI Artikel:Rozprawy
DOI Artikel:Suchodolska, Maria: Realistyczny obraz wsi polskiej w twórczości Jana Piotra Norblina
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.37707#0500
MARIA SUCHODOLSKA
II. 35. Garncarz, 1792, piórko, sepia. Muz. Nar. w Krak., zb. Czart. 1046.
(Fot. L. Sempoliński)
II. 36. Siciarz, piórko, tusz. Muz. Nar. w Warsz., zb. Gol. 570. (Fot. L. Sempoliński)
nie lub przesunięcie ku widzowi, pozwalają obserwować ludzi ze wsi na
terenie miasta we wzajemnych stosunkach, w gawędach, naradach, sto-
sunkach handlowych lub jako biernych obserwatorów scen, rozgrywają-
cych się przed ich oczami (ii. 38). To jakieś separujące się jednocześnie
uczestnictwo wsi w mieście, to poczucie osamotnienia na obcym terenie
wydobył Norblin z genialną lekkością i prawdą, (Alb. Cz. 1113, kobiety
w mieście).
W scenach zabaw ludowych w karczmach, na tle ścisłej etnograficz-
nie architektury wnętrza z piecami, kominami i belkowanymi stropami,
daje artysta trzy kontrastujące ze sobą światy: pierwszy — to ochoczo
bawiąca się i tańcząca z temperamentem młodzież, drugi — to audytorium
siedzącej na ławach i stojącej pod ścianami publiczności, przyglądającej się
z zaciekawieniem tańcom jako jedynej produkcji artystycznej, z jaką wieś
spotkać się miała sposobność. Trzeci świat — pozornie obojętny na wszyst-
ko, co się wokoło dzieje — to świat spokojnych, bacznych na wszystko
szynkarzy, (Alb. Cz. 1062. Karczma w Opolu, il. 37, 40).
Przeciwstawienie tych światów, wydobyte plastycznie artystycznymi
środkami39 i siłą wyrazu, a jednocześnie złączenie w jakiś syntetycznie od-
dany nastrój zabawy ludowej z jej dynamiką i barwnością, jest jedną
z właściwości sztuki Norblina, zdolnej analizą budować syntezy, jest za-
sługą realistycznego talentu i owocem wżycia się w polski świat ludowy.
39 Jasność i czytelność kompozycji, której tematem jest tłum i ruch. Wydoby-
cie głębi obrazu przez rozmieszczenie poszczególnych grup osób w różnej
odległości od widza. Mistrzowskie operowanie światłocieniem, który łącznie ze sto-
sowaniem techniki bądź malarskiej, bądź rysunkowej, nietylko podkreśla głąb obrazu,
ale również uwypukla plastyczność postaci, a obraz przez wydobycie światłem jego
istotnych treści i artystycznych walorów czyni czytelnym.
120
II. 35. Garncarz, 1792, piórko, sepia. Muz. Nar. w Krak., zb. Czart. 1046.
(Fot. L. Sempoliński)
II. 36. Siciarz, piórko, tusz. Muz. Nar. w Warsz., zb. Gol. 570. (Fot. L. Sempoliński)
nie lub przesunięcie ku widzowi, pozwalają obserwować ludzi ze wsi na
terenie miasta we wzajemnych stosunkach, w gawędach, naradach, sto-
sunkach handlowych lub jako biernych obserwatorów scen, rozgrywają-
cych się przed ich oczami (ii. 38). To jakieś separujące się jednocześnie
uczestnictwo wsi w mieście, to poczucie osamotnienia na obcym terenie
wydobył Norblin z genialną lekkością i prawdą, (Alb. Cz. 1113, kobiety
w mieście).
W scenach zabaw ludowych w karczmach, na tle ścisłej etnograficz-
nie architektury wnętrza z piecami, kominami i belkowanymi stropami,
daje artysta trzy kontrastujące ze sobą światy: pierwszy — to ochoczo
bawiąca się i tańcząca z temperamentem młodzież, drugi — to audytorium
siedzącej na ławach i stojącej pod ścianami publiczności, przyglądającej się
z zaciekawieniem tańcom jako jedynej produkcji artystycznej, z jaką wieś
spotkać się miała sposobność. Trzeci świat — pozornie obojętny na wszyst-
ko, co się wokoło dzieje — to świat spokojnych, bacznych na wszystko
szynkarzy, (Alb. Cz. 1062. Karczma w Opolu, il. 37, 40).
Przeciwstawienie tych światów, wydobyte plastycznie artystycznymi
środkami39 i siłą wyrazu, a jednocześnie złączenie w jakiś syntetycznie od-
dany nastrój zabawy ludowej z jej dynamiką i barwnością, jest jedną
z właściwości sztuki Norblina, zdolnej analizą budować syntezy, jest za-
sługą realistycznego talentu i owocem wżycia się w polski świat ludowy.
39 Jasność i czytelność kompozycji, której tematem jest tłum i ruch. Wydoby-
cie głębi obrazu przez rozmieszczenie poszczególnych grup osób w różnej
odległości od widza. Mistrzowskie operowanie światłocieniem, który łącznie ze sto-
sowaniem techniki bądź malarskiej, bądź rysunkowej, nietylko podkreśla głąb obrazu,
ale również uwypukla plastyczność postaci, a obraz przez wydobycie światłem jego
istotnych treści i artystycznych walorów czyni czytelnym.
120