BOGUSŁAW KOPYDŁOWSKI
II. 7. Popiersie żeliwne Jacka Małachowskiego, wykonane w którejś z hut koneckich,
w latach od 1764 do 1770. Pochodzi z pałacu w Białaczowie. Muz. Nar. w Warsz.
(Fot. E. Kozłowska)
odgrywają w jej charakterze decydującego znaczenia. Wiadomo przecież,
że modele przysyłane były do hut wraz z obstalunkiem odlewu, za wyko-
nanie czego osobno płacono majstrowi, gdyż wykraczało to poza jego po-
winności 13. Również i sposób odlewania płyt nie był skomplikowaną czyn-
nością. O ile model drewniany odpowiadał wymaganiom płaskiego odcisku
w ,,piasku“ lub ,,glinie“, sama czynność wypełniania formy płynnym me-
talem ograniczała się do kontroli równomiernego rozłożenia warstwy że-
liwa. W wypadku jednak popiersia trudności techniczne komplikowały
się na skutek konieczności zastosowania składanej formy. To zaś pocią-
gało za sobą odpowiednie opracowanie powierzchni kompozycji, czyli wy-
magało porozumienia artysty z majstrem hutniczym w celu ustalenia
elementów plastycznych, możliwych do osiągnięcia w odlewie żeliwnym.
Dla tych powodów popiersie Jacka Małachowskiego, pomijając w tej
13 Osiński, j. w., s. 50 i 56.
192
II. 7. Popiersie żeliwne Jacka Małachowskiego, wykonane w którejś z hut koneckich,
w latach od 1764 do 1770. Pochodzi z pałacu w Białaczowie. Muz. Nar. w Warsz.
(Fot. E. Kozłowska)
odgrywają w jej charakterze decydującego znaczenia. Wiadomo przecież,
że modele przysyłane były do hut wraz z obstalunkiem odlewu, za wyko-
nanie czego osobno płacono majstrowi, gdyż wykraczało to poza jego po-
winności 13. Również i sposób odlewania płyt nie był skomplikowaną czyn-
nością. O ile model drewniany odpowiadał wymaganiom płaskiego odcisku
w ,,piasku“ lub ,,glinie“, sama czynność wypełniania formy płynnym me-
talem ograniczała się do kontroli równomiernego rozłożenia warstwy że-
liwa. W wypadku jednak popiersia trudności techniczne komplikowały
się na skutek konieczności zastosowania składanej formy. To zaś pocią-
gało za sobą odpowiednie opracowanie powierzchni kompozycji, czyli wy-
magało porozumienia artysty z majstrem hutniczym w celu ustalenia
elementów plastycznych, możliwych do osiągnięcia w odlewie żeliwnym.
Dla tych powodów popiersie Jacka Małachowskiego, pomijając w tej
13 Osiński, j. w., s. 50 i 56.
192