DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.8821#0018
BlBLIOTHEC/E
tum Maximum obtinuit Paulus V. maximo Am-
brosiant Bibliotheca bono, atque compcndio. Re-
ditum in patriam est , nihiloque segmus ses cura
ta. August.-e Taurinorum Joannes Franciscns
Ambrosian^e
A
LlBER I.
quas faipsit tius consilium Federici mdicaverat Aliobrogum
animo Caroli Borromai
ita in Cardinalem Ca-
Vercellis 7
Idus Jan
Exliteiis 3
IdusFcbr.
exque ler-
vantur in
Tablino
Biblio.
Duci : cujus ut adhuc
9 sanctimonia obversabatur
roli patruelem studia sua omnia facile confercbat.
Commendavit magnificentisiimis verbis illius
propositum : mandatumque, ut Federico aliquot
antiquae epigraphas mitterentur. Ex eadem urbc
Metamorphoses Ovidianae vemstissimis exscriptse
notis, aliiquecodices magni nominis, & sumptus
Mediolanum tranimissi. Eodem tcmpore Justus
Lipsius , scriptor eruditislimus Bibhothccse eri-
genda: consilium probavit : eamque Itrufturam
majori emolumento futuram dixit, quam infanas
domos, £5? saftigiata Pario silice palatia. Compa-
randi autem libros curam gnavi homines insere-
ceperant, ad quos literas dederat Cardinalis, ni-
mirum Bartholomaus Georgius Mantua ,• Jacobus
Barotius Venetiis , de quibus antca scripsimus.
Et quidem a Barotio acceperat Cardinalis lemma-
ta orationum Divi Joannis Chryfoftomi, qux an-
tiquisiimis voluminibus continebantur ; ex quo
itidem Barotio intellexerat libros graece scriptos
Byzantio delatos Fenetias fuisse , iumptuosos ni-
mium , ideoque chariores Cardinali, cujus ma-
gnificentiam sumptus magnitudo vehementius
incitaret. Regio Lepidi Camillus Bosius tertio Cal.
sextiles exemplaria permulta deferenda Borromao
curavit. Erant vero autographa Caroli Sigonii
scriptoris clarissimi, archetypum Annibalis Cari,
quo Italica lingua rhetoricas Arisiotelis institutio-
nes donaverat: ad haec latini commentarn m Por-
phyrtum-mzmbnm descripti. Duo panter hoc
tempore Episcopi Ambrofance BMiotheca com-
modis serviebant : Marcus Curneiius Patavi-
norum Prafful de qua;rendis Hebrseorum li-
bris erat maxime solicitus: Raphael Zacynthi, 2c
Cephaleni.? Episcopus per epistolam se curaturum
zante,eCe-promiserat) uc l1Dri omnes exquircrentur, quot
Ex°Soij 3. quot insula; illx servarent: donoque dederat codi-
cai. sexti- cem peckrico, in quo grascis literis exaratee fue-
rant orationes Leonis imperatoris nondum typis
10vulgatai. Hec exterorum hominummunificcncia:
par civium. CcenobittE Cisiercienses aerarium san-
clius Bibliothecse iis opibus auxere, quales ne
Vaticanis quidem scriniis continentur. Cumenim
librum philyra contextum tot urbis casibus eri-
puisset fortuna, ac veluti Cumana vatis codices
in Ambrosiano Ccenobio condidisset, Monachsi
' decirno no-
' no Cal. Se-
Constanti-
nopoli.
Keggio.
E* literis
14. Cal.
oaobr.
lcs.
tradidere
centia;,
magnum
Borromao , majon nescias munisi-
an muneris pretio. Utrumque profe6io
nam abhinc annos mille & trecentos
exaratus codex antiquitatem Judaicam a Flavio Jo-
fepho tradicam latino sermone narrat ; dcscripsit
autem singula in cortice Russinus Aquilejensis,
De Ruffino ^'v* Hkronymi squalis. Literae eminent adhuc
Gennadius, toto operc, nec alicubi blattam senserunt; quod
riafapSu autcm maxime mirere, magnificentissima Medio-
in libro, lanensium Bibliotheca unicum librum suis in forulis
TiUmsiriL servat. Porro illud autographumdelatum ad Infu-
Ecchs* frres fuisse ab Attila . postquam cvztixtAquilejam,
Scnplcrihm, • • n . •■ r 1 • n r \
& de hoc conjicit Puruellus; neque eam conjecturam tutuem
t?c°n'us in11" arbitramur ; nitct liber argenteis umbilicis, ac
diiTertationepraefert titulum tantae munificentiae testem. Ea-
2^n$.4s® apparandae Bibliothecx cura, procedentibus
viiiainiu annis, sequuta est Federicum : necPrincipcm co-
BaGnSS gitatio ejusmodi dimisit, nisi cum rebus humanis
& joannes est cxemptus ; his vero studiis ferebatur Cardi-
Hcnticus a ,. . r , r ■ /~
pssaumcrn nahs etiam ad extretoas iuperi mans oras. Corcyra
^ nliico totius officinas diligenter interrogavit Vincentius
Chalcus Archiepiscopus (quamquam. 8c alio loco conquisiuo
Patrix.
Corcyrea fastis Ambrofianis addet plurimum) sed ^1?".* in
temporum magis, quam pelagi tempestatibus plu- tmiv'c°i Pr,g.
ra volumina perierant. Asturum se tamen per li- £x7iPiiusiil
teras idcm Antistes memorabat cum ccenobitis ter.s 13.
Eptri : ut, cum lbi primum desaeviissct pestis,,SbinF*
libri compararentur : ieque eandem operam in in- za'ltc-
sula Zacyvthi adhibuisse, sed ne libellum quidem
expiscatum. Apud Corcyreos cum spes omnis de-
collasset, affuliit alibi. Bubiemi Joannes Stephanus
Ferrerius Ferccllarum Episcopus, quem a Ger- 1 r
manica legatione Pontifex Maximus revocabat1"21-
in Italiam, antcquam iteringrederetur, obtuleratEx .litcr!s
ro iuam operam Cardinali , hbrosque se o-
mnes, quosvellet , delaturum spoponderat. IpsiPtemb-
ctiam cucullataefamilia:hominesFranciscani , qui
Genua morabantur , licet rerum omnium egen- ,;ter.
tissimi , has opes librorum prodigebant: & Bo- EWeiBet-"
bien/e Ccenobium Benediclini Ordinis libroruml?™^,.15"
spemfccerat, quos deinde munificeoblatosacce-& s.cai.'
pimus. Adco nemo se in officiorum certamine e^^^,
vinci patitur , si paulo humanior sit. In huncfere cai. Febr.'
modum sensim supellex librariaditescebat, aucla-
rium nobilius paulo postacceptura. Ingenti enim
incremcnto rebus au£bis , decus aliud desiderari^""'l5°7'
videbatur, 6c ornamentum ad tuendas potius Ii-
teras , quam haec prssidia literarum. Haclenus
multos eise intellexerat conditor Borromaus, qui
thecas libris refercirent, nullos(nisi Deus prarsen-
ti ope respiceret mulasj fore , qui libros scribe-
rent ad implendas thecas: hanc copiam variorum
codicum etiam a privatis hominibus jadari, pro-
poni pretio , & blattis interdum esse ludibrio,
quibus cum infeliciter versentur : majus aliquid
excogitandum , quod magnitudine sua omnes,
minime vinceret Federicum : secum jam inde ra-
tioncm inivisse quemadmoduradebacchantem ha:-
reticorum audaciam cohiberet: eadem hominesli-
terarum negligentes posse conciliari musis ; tot >
malis prajscntissimum fore amuletum , si virorum
sapientem ccetus cogerct: fieri utique bono pu-
blico , cum ingenuis artibus mysta; excoluntur;
scientiarum autem disciplinis excultos Bibliothec<e
Ambrofiana emancipandos , ubi nec scriben-
tium, nec sbribendi exempla desiderentur : Se-
minariensem sobolem in hancspem adolescere pos-
se. Huc igitur animum , & vota convertit Bor- 12.
romaus , & Collegium Ambrosianum instituit ^°Sani
hocenim nomine ccetum maluit insignire. Pli-instimtio.-
cuerat quidem scholte appellatio; sed ea vulgaris,"oMnesUs!c-
& grcgaria videbatur, a priscis nimirum Philo- Pn3nus Me-
sophis usurpata: tum veropuerilibusludiscogno-tocJ.'"
E minem csse noverat, eamque olere Grammaticos.^"? 8' hi'
o <~\ 1 • ivt r • - r ,- 'storiarum
cc (Jrbilu virgas. Ncc ipccie lpsa venerandi no-caP. 12. &
minis improbaverat titulum Academias: sednon-centut-s"
dum hsec appellatio aequabat gravitatem ccetus,^ S"
siv.e ascribendos homines, siveipsiusconditorisfi-
mam spectares. Collegii nominehunc conventum
sapientum virorum nuncupavit recentiori appel-
lationc, quali duojam nobilia juris , 8c medicse
artis consultorum Collegia urbis nomenlatiusad
exteros propagarent. Cxterum cum Fidei Catho-
licse defensio ageretur totius Ecclesia: commodo,
evocavit cx Mediolanenst Clericorum Seminario sso-
rentissimum quemque, quem adoptaretCollegio,
nostrates tamcn, autcerte provinciae, agriveiWs-
diolanensis accolas, quo hifubrum dignitati stude-
rent impensius. Seminarium frequentissimam ve-
luti sacrae juventutis coloniam deduxerat D. Ca-
rolus initi Pontisicatus auspicio; immo ne multi-
tudini adolescentum deesset, quos Ecclesia ad
templorutn praefefturas, £c sacerdotia expeflraret,
tria in urbe condidit , unum alendis adolesccnti-
bus ingenio promptis , duo aliquanto grandiorip^GjJss.
xtate hominibus ad veteris Canonica ardcs3 2c adsi,no"P-s-
P. P. Bofcba. A 2
tum Maximum obtinuit Paulus V. maximo Am-
brosiant Bibliotheca bono, atque compcndio. Re-
ditum in patriam est , nihiloque segmus ses cura
ta. August.-e Taurinorum Joannes Franciscns
Ambrosian^e
A
LlBER I.
quas faipsit tius consilium Federici mdicaverat Aliobrogum
animo Caroli Borromai
ita in Cardinalem Ca-
Vercellis 7
Idus Jan
Exliteiis 3
IdusFcbr.
exque ler-
vantur in
Tablino
Biblio.
Duci : cujus ut adhuc
9 sanctimonia obversabatur
roli patruelem studia sua omnia facile confercbat.
Commendavit magnificentisiimis verbis illius
propositum : mandatumque, ut Federico aliquot
antiquae epigraphas mitterentur. Ex eadem urbc
Metamorphoses Ovidianae vemstissimis exscriptse
notis, aliiquecodices magni nominis, & sumptus
Mediolanum tranimissi. Eodem tcmpore Justus
Lipsius , scriptor eruditislimus Bibhothccse eri-
genda: consilium probavit : eamque Itrufturam
majori emolumento futuram dixit, quam infanas
domos, £5? saftigiata Pario silice palatia. Compa-
randi autem libros curam gnavi homines insere-
ceperant, ad quos literas dederat Cardinalis, ni-
mirum Bartholomaus Georgius Mantua ,• Jacobus
Barotius Venetiis , de quibus antca scripsimus.
Et quidem a Barotio acceperat Cardinalis lemma-
ta orationum Divi Joannis Chryfoftomi, qux an-
tiquisiimis voluminibus continebantur ; ex quo
itidem Barotio intellexerat libros graece scriptos
Byzantio delatos Fenetias fuisse , iumptuosos ni-
mium , ideoque chariores Cardinali, cujus ma-
gnificentiam sumptus magnitudo vehementius
incitaret. Regio Lepidi Camillus Bosius tertio Cal.
sextiles exemplaria permulta deferenda Borromao
curavit. Erant vero autographa Caroli Sigonii
scriptoris clarissimi, archetypum Annibalis Cari,
quo Italica lingua rhetoricas Arisiotelis institutio-
nes donaverat: ad haec latini commentarn m Por-
phyrtum-mzmbnm descripti. Duo panter hoc
tempore Episcopi Ambrofance BMiotheca com-
modis serviebant : Marcus Curneiius Patavi-
norum Prafful de qua;rendis Hebrseorum li-
bris erat maxime solicitus: Raphael Zacynthi, 2c
Cephaleni.? Episcopus per epistolam se curaturum
zante,eCe-promiserat) uc l1Dri omnes exquircrentur, quot
Ex°Soij 3. quot insula; illx servarent: donoque dederat codi-
cai. sexti- cem peckrico, in quo grascis literis exaratee fue-
rant orationes Leonis imperatoris nondum typis
10vulgatai. Hec exterorum hominummunificcncia:
par civium. CcenobittE Cisiercienses aerarium san-
clius Bibliothecse iis opibus auxere, quales ne
Vaticanis quidem scriniis continentur. Cumenim
librum philyra contextum tot urbis casibus eri-
puisset fortuna, ac veluti Cumana vatis codices
in Ambrosiano Ccenobio condidisset, Monachsi
' decirno no-
' no Cal. Se-
Constanti-
nopoli.
Keggio.
E* literis
14. Cal.
oaobr.
lcs.
tradidere
centia;,
magnum
Borromao , majon nescias munisi-
an muneris pretio. Utrumque profe6io
nam abhinc annos mille & trecentos
exaratus codex antiquitatem Judaicam a Flavio Jo-
fepho tradicam latino sermone narrat ; dcscripsit
autem singula in cortice Russinus Aquilejensis,
De Ruffino ^'v* Hkronymi squalis. Literae eminent adhuc
Gennadius, toto operc, nec alicubi blattam senserunt; quod
riafapSu autcm maxime mirere, magnificentissima Medio-
in libro, lanensium Bibliotheca unicum librum suis in forulis
TiUmsiriL servat. Porro illud autographumdelatum ad Infu-
Ecchs* frres fuisse ab Attila . postquam cvztixtAquilejam,
Scnplcrihm, • • n . •■ r 1 • n r \
& de hoc conjicit Puruellus; neque eam conjecturam tutuem
t?c°n'us in11" arbitramur ; nitct liber argenteis umbilicis, ac
diiTertationepraefert titulum tantae munificentiae testem. Ea-
2^n$.4s® apparandae Bibliothecx cura, procedentibus
viiiainiu annis, sequuta est Federicum : necPrincipcm co-
BaGnSS gitatio ejusmodi dimisit, nisi cum rebus humanis
& joannes est cxemptus ; his vero studiis ferebatur Cardi-
Hcnticus a ,. . r , r ■ /~
pssaumcrn nahs etiam ad extretoas iuperi mans oras. Corcyra
^ nliico totius officinas diligenter interrogavit Vincentius
Chalcus Archiepiscopus (quamquam. 8c alio loco conquisiuo
Patrix.
Corcyrea fastis Ambrofianis addet plurimum) sed ^1?".* in
temporum magis, quam pelagi tempestatibus plu- tmiv'c°i Pr,g.
ra volumina perierant. Asturum se tamen per li- £x7iPiiusiil
teras idcm Antistes memorabat cum ccenobitis ter.s 13.
Eptri : ut, cum lbi primum desaeviissct pestis,,SbinF*
libri compararentur : ieque eandem operam in in- za'ltc-
sula Zacyvthi adhibuisse, sed ne libellum quidem
expiscatum. Apud Corcyreos cum spes omnis de-
collasset, affuliit alibi. Bubiemi Joannes Stephanus
Ferrerius Ferccllarum Episcopus, quem a Ger- 1 r
manica legatione Pontifex Maximus revocabat1"21-
in Italiam, antcquam iteringrederetur, obtuleratEx .litcr!s
ro iuam operam Cardinali , hbrosque se o-
mnes, quosvellet , delaturum spoponderat. IpsiPtemb-
ctiam cucullataefamilia:hominesFranciscani , qui
Genua morabantur , licet rerum omnium egen- ,;ter.
tissimi , has opes librorum prodigebant: & Bo- EWeiBet-"
bien/e Ccenobium Benediclini Ordinis libroruml?™^,.15"
spemfccerat, quos deinde munificeoblatosacce-& s.cai.'
pimus. Adco nemo se in officiorum certamine e^^^,
vinci patitur , si paulo humanior sit. In huncfere cai. Febr.'
modum sensim supellex librariaditescebat, aucla-
rium nobilius paulo postacceptura. Ingenti enim
incremcnto rebus au£bis , decus aliud desiderari^""'l5°7'
videbatur, 6c ornamentum ad tuendas potius Ii-
teras , quam haec prssidia literarum. Haclenus
multos eise intellexerat conditor Borromaus, qui
thecas libris refercirent, nullos(nisi Deus prarsen-
ti ope respiceret mulasj fore , qui libros scribe-
rent ad implendas thecas: hanc copiam variorum
codicum etiam a privatis hominibus jadari, pro-
poni pretio , & blattis interdum esse ludibrio,
quibus cum infeliciter versentur : majus aliquid
excogitandum , quod magnitudine sua omnes,
minime vinceret Federicum : secum jam inde ra-
tioncm inivisse quemadmoduradebacchantem ha:-
reticorum audaciam cohiberet: eadem hominesli-
terarum negligentes posse conciliari musis ; tot >
malis prajscntissimum fore amuletum , si virorum
sapientem ccetus cogerct: fieri utique bono pu-
blico , cum ingenuis artibus mysta; excoluntur;
scientiarum autem disciplinis excultos Bibliothec<e
Ambrofiana emancipandos , ubi nec scriben-
tium, nec sbribendi exempla desiderentur : Se-
minariensem sobolem in hancspem adolescere pos-
se. Huc igitur animum , & vota convertit Bor- 12.
romaus , & Collegium Ambrosianum instituit ^°Sani
hocenim nomine ccetum maluit insignire. Pli-instimtio.-
cuerat quidem scholte appellatio; sed ea vulgaris,"oMnesUs!c-
& grcgaria videbatur, a priscis nimirum Philo- Pn3nus Me-
sophis usurpata: tum veropuerilibusludiscogno-tocJ.'"
E minem csse noverat, eamque olere Grammaticos.^"? 8' hi'
o <~\ 1 • ivt r • - r ,- 'storiarum
cc (Jrbilu virgas. Ncc ipccie lpsa venerandi no-caP. 12. &
minis improbaverat titulum Academias: sednon-centut-s"
dum hsec appellatio aequabat gravitatem ccetus,^ S"
siv.e ascribendos homines, siveipsiusconditorisfi-
mam spectares. Collegii nominehunc conventum
sapientum virorum nuncupavit recentiori appel-
lationc, quali duojam nobilia juris , 8c medicse
artis consultorum Collegia urbis nomenlatiusad
exteros propagarent. Cxterum cum Fidei Catho-
licse defensio ageretur totius Ecclesia: commodo,
evocavit cx Mediolanenst Clericorum Seminario sso-
rentissimum quemque, quem adoptaretCollegio,
nostrates tamcn, autcerte provinciae, agriveiWs-
diolanensis accolas, quo hifubrum dignitati stude-
rent impensius. Seminarium frequentissimam ve-
luti sacrae juventutis coloniam deduxerat D. Ca-
rolus initi Pontisicatus auspicio; immo ne multi-
tudini adolescentum deesset, quos Ecclesia ad
templorutn praefefturas, £c sacerdotia expeflraret,
tria in urbe condidit , unum alendis adolesccnti-
bus ingenio promptis , duo aliquanto grandiorip^GjJss.
xtate hominibus ad veteris Canonica ardcs3 2c adsi,no"P-s-
P. P. Bofcba. A 2