DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.26591#0338
328
RENAISSANCE IN ITALIË.
weder in de « moderne wereld » (97), al verhieven zich
daartegen ook enkele boetpredikers.
Pastor komt dan ook tot het volgende besluit :
« Wanneer men de humanisten in ’t algemeen be-
schouwt, moet men bekennen, dat de overdreven geestdrift
voor de Oudheid bij velen, misschien half bewust, eene
verzwakking van het godsdienstig gevoel ten gevolge had. »
Men werd onverschillig tegenover het onderscheid
tusschen heidensche en christelijke gedachten; ja, men
vond er behagen in ze te vermengen (102), en christelijke
gedachten in heidensche taal te kleeden : Jupiter moet
wijken voor God, de Hemel voor den Olymp.
Men riep Maria aan omgeven door Muzen : « Maria
opent de deur van den Olympus. »
De oprecht « christelijke humanist » Sannazaro ver-
mengt de engelen met de muzen, God de Vader is de Don-
deraar, de beheerscher van den Olymp, « de koning der
Goden ». Diva Maria is « de Godin-moeder. »
Bembo doet idem. Christus is een Heros, Maria
eene nymf — eene beeldspraak die hij zelfs als geheim-
schrijver van Leo X volhield (104). Cortesius, almede
een « christelijke humanist, » beweert dat de heidensche
leer onontbeerlijk is om sommige leerstukken des christen-
geloofs te verstaan, en « kleedt zijne dogmen in hei-
densch gewaad » (1 o5) ; Thomas van Aquinen wordt
als Apollo des christendoms geprezen, enz., enz., enz.
Na zoovele voorbeelden, die nog met honderd andere
konden vermeerderd worden, staat het geheel vast, dat,
indien de schrijver in zijn eerste deelen de uitdrukking
mare en valsche renaissance niet had gebruikt, hij nu wel
van dit onderscheid zou hebben afgezien, daar hij meerdere
voorbeelden aanhaalt van humanisten, die, ofschoon niet
van de Kerk afgevallen, toch in hun geheele richting
het heidendom pleegden en verdedigden, zooals Alberti,
Sannazaro, Sigismondo de Conti.
RENAISSANCE IN ITALIË.
weder in de « moderne wereld » (97), al verhieven zich
daartegen ook enkele boetpredikers.
Pastor komt dan ook tot het volgende besluit :
« Wanneer men de humanisten in ’t algemeen be-
schouwt, moet men bekennen, dat de overdreven geestdrift
voor de Oudheid bij velen, misschien half bewust, eene
verzwakking van het godsdienstig gevoel ten gevolge had. »
Men werd onverschillig tegenover het onderscheid
tusschen heidensche en christelijke gedachten; ja, men
vond er behagen in ze te vermengen (102), en christelijke
gedachten in heidensche taal te kleeden : Jupiter moet
wijken voor God, de Hemel voor den Olymp.
Men riep Maria aan omgeven door Muzen : « Maria
opent de deur van den Olympus. »
De oprecht « christelijke humanist » Sannazaro ver-
mengt de engelen met de muzen, God de Vader is de Don-
deraar, de beheerscher van den Olymp, « de koning der
Goden ». Diva Maria is « de Godin-moeder. »
Bembo doet idem. Christus is een Heros, Maria
eene nymf — eene beeldspraak die hij zelfs als geheim-
schrijver van Leo X volhield (104). Cortesius, almede
een « christelijke humanist, » beweert dat de heidensche
leer onontbeerlijk is om sommige leerstukken des christen-
geloofs te verstaan, en « kleedt zijne dogmen in hei-
densch gewaad » (1 o5) ; Thomas van Aquinen wordt
als Apollo des christendoms geprezen, enz., enz., enz.
Na zoovele voorbeelden, die nog met honderd andere
konden vermeerderd worden, staat het geheel vast, dat,
indien de schrijver in zijn eerste deelen de uitdrukking
mare en valsche renaissance niet had gebruikt, hij nu wel
van dit onderscheid zou hebben afgezien, daar hij meerdere
voorbeelden aanhaalt van humanisten, die, ofschoon niet
van de Kerk afgevallen, toch in hun geheele richting
het heidendom pleegden en verdedigden, zooals Alberti,
Sannazaro, Sigismondo de Conti.