Hē En Athēnais Archaiologikē Hetaireia [Hrsg.]: Ephēmeris archaiologikē (1884 (1885))

57

ΑΓΑΛΜΑΤΑ ΕΞ ΕΠΙΔΑΥΡΟΥ

58

Τά κατά τούς ώμους άκρα των πτερύγων είνε
άποκεκομμένα ούτως, ώστε άποτελοΟσι μετά της
άνω επιφανείας των ωαων το αύτό σχεδόν δριζόν-
τιον έπίπεδον. ΤοΟτο δέ Οά έγένετο δι' έ'λλειψιν
χώρου, θά παρεμπόδιζε δηλ. ένταΰθα την έν τω
φυσικώ σχήματι διάπλασιν των πτερύγων ή προ-
εξέχουσα πλάξ τοΟ γείσου. Έκ τούτου δυνάμεθα
νά συμπεράνω μεν ότι δεν ήτο ολόκληρος ή Νίκη
έντός του" τριγωνικοΟ χώρου, άλλ' ή κεφαλή αύτής
έξεΓχε τοΟ γείσου του αετώματος" παρίστατο άρα
την στιγμήν έκείνην, καθ' ήν κατελθοΰσα ες ούρα-
νοΟ καταλάμβανε θέσιν έν τω άετώματι , έν έξε-
χοντί τινι μέρει αύτοΟ.

Ώς προς τό πτηνών δέ όπερ κρατεΓ έν τη δεξιά
χειρί, παρατηρητέον δτι μόνον έν τή Νίκη του
Παιωνίου, έφ' δσον γνωρίζω, παρίσταται ή Νίκη
μετά πτηνοΟ" άλλ' ώς προς τήν παράστασιν έκεί-
νην πιθανώς πως έλέχθη δ'τι διά του πτηνοΟ ήθέ-
λησεν δ Παιώνιος νά δηλώση τήν πτησιν, έν η
παρίστα τήν -θεάν, έν τή προκειμένη δμως περι-
πτώσει δ λόγος ούτος φαίνεται ήττον πιθανός, διότι
ή ήμετέρα Νίκη δέν ίπτατο πλέον εις τά αιθέρια
ΰψη, άλλά κατελάμβανε θέσιν έν τω άετώματι.
Ίσως το πτηνόν είνε άγνωστον ήμΐν μέχρι τοθδε
σύμβολον της Νίκης" και θά ήτο κατάλληλον όν-
τως σύμβολον της άδιαλείπτως ιπτάμενης και έν
κινήσει διατελούσης θεάς.

12. Γό άνω μέρος του κορμού γυμνού άα^οόο
(πίν. Δ'. άριθ. 12), πολεμιστοΟ ώς φαίνεται. Εύ-
ρέθη και τοΟτο έν τω αύτω τοίχω έντετειχισμενον,
έν ώ και ή Νίκη.

Έν τφ αύτω τοίχω εύρέθησαν προς τούτοις έν-
τετειχισμένα κεφαΙΊ} γυναικεία παρεμφερής την
μορφή ν τήύπ'άριθμόν 1 τοΟ Δ'πίνακος, αναμφιβό-
λως κεφαλή Άμαζόνος και αύτη, και άλλα τινά
τεμάχια, άτινα,ώς φαίνεται προέρχονται και ταΟτα
έκ των αετωμάτων του ναού (1)

ΑΝΑΤΟΛΙΚΟΝ ΑΕΤΩΜΑ.
Παρά τήν άνατολικήν τοΟ" ναοΟ πλευράν εύρε-

(1) Ή κεφαλή χοά τά ευρήματα τχϋτα 37)ρ.οσ'.ευ0ι{σοντα! εν τ5)
Έφηρ-ερίδι ταύττ) προσεχώς.

θησαν και έκ τοΟ άετώματος άναμφιβόλως προέρ-
χονται τά έξης :

1. Κορμός έγονατισμένης γυναικός (1).

2. Κεφαλή πωγωνοφόρου ανδρός (πίν. Δ'. άριθ.
7), Κενταύρου καταφανώς, ήν πολέμιος κρατεΓ
ήρπαγμένην από της κόμης, δμοιάζουσα ώς προς
τήν έ'κφρασιν και τήν μορφήν κεφαλή Κενταύρου
εν τινι τών μετοπών του Παρθενώνος (2).

3. Άκρα δεζια χεφ κρατοΟσα πραγμά τι (πίν.
Δ'. άριθ. 13),είδωλον θεότητός τίνος ώς φαίνεται.
Κατ' άκολουθίαν, άποβλέποντες εις τήν ζωοοόρον
τοΟ ναοΟ του" Απόλλωνος έν Φιγαλία, έν ή Λαπι-
θις φεύγουσα Κένταυρον κρατεί" εις τήν δεξιάν άγ·
κάλην τό είδωλον θεας, οιονεί έλεος παρ' αύτης
και δΓ αύτής αιτουμένη, δυνάμεθα νά συμπεράνω-
μεν δτι και τό προκείμενον τεμάχιον έκ τοιαύτης
τινός κατανυκτικής παραστάσεως προέρχεται.

Έτι δέ εύρέθησαν πολλά τεμάχια, ών σπου-
δαιότερα είνε τά έξης : τεμάχιον γυναικείας κεφα-
λής, τό μέτωπον δηλ. μετά τοΟ αριστερού" οφθαλ-
μού, έτερον τεμάχιον, ήτοι τά μέσον τοΟ κρανίου
μετά τοΟ μετώπου και τών δύο οφθαλμών, τό κα-
τώτερον μέρος τοΟ σώματος όκλάζοντος χλαμυδο-
φόρου άνδρός έπί τών ονύχων τών ποδών στηριζό-
μενου, άκρα δεξιά χειρ έχουσα έτέραν ήρπαγμένην
άπά τοΟ βραχίονος κ. έ.

Έξ δλων δέ τούτων κατάδηλον γίνεται δτι έν
τω άνατολικώ άετώματι είκονίζετο Κενταυρομα-
χία. Είκότως δ' ή Κενταυρομαχία κατείχε τό τι-
μιώτερον τών άετωμάτων τοΟ ναοΟ, διότι ίκανήν
ειχεν αύτη σχέσιν προς τον λατρευόμενον θεόν, άτε
τοΟ Ασκληπιού" διδαχθέντος τήν ίατρικήν τέχνην
παρά του Κενταύρου Χείροονος.

ΤΡΟΠΟΣ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ.

Καίτοι τά περιγραφέντα άγάλματα είνε συντε-
τριμμένα και τό μάρμαρον πολλαχώς έφθαρμένον,
ευκόλως δμως ένορα τις έν αύτοΐς έκ πρώτης όψεως
εργα της ύψιστης άκμης της ελληνικής τέχνης,
θαυμάσια είνε ή πλαστική διάπλασις τών μορφών,

(1) Ουτο; κείται εισέτι εν 'Επίδαύρω.

(2) Βλέπε ΑάοΙΓ ΜϊοΙιαεΙΪΒ ΡαιΊΐιβηυη πίν. 3. II·