DOI Artikel:
Purgold, Karl: Archaïkon aetōma ek tēs Akropoleōs
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.13162#0099
155
ΑΡΧΑΪΚΟΝ ΑΕΤΩΜΑ ΕΚ ΤΗΣ ΑΚΡΟΠΟΛΕΩΣ
156
έκ του αριστερού της πλακός κρασπέδου, έφ οδ
απεικονίζεται κεφαλή οφεως λίαν άνεωγμένας τάς
γνάθους έχουσα και λείψανον ετέρου τοιούτου. Εις
δε τό ύπέρτερον κράσπεδον της πλακός πρός τά δε-
ξιά φαίνεται μέρος τοΟ άποτεθραυσμένου άριστεροΟ
αχίονος του Ηρακλέους έκτεινομένου προς μίαν
των κεφαλών της "Υδρας. Ούτω δέ εχομεν τον
ακριβή προσδιορισμών τοΟ ύψους εις το όποιον πρέ-
πει νά τοποθετηθη το άνω σώμα τοΟ ήρωος μετά
τοΟ τεμαχίου του βραχ_ίονος.
Πρός το τεμάχιον τοΟτο προσαρμόζει πάλιν μεθ
δλου τοΟ ρήγματος εν άλλο, έφ' οδ διεσώθη το έμ-
προσθεν άκρον τοΟ ροπάλου τοΟ Ηρακλέους και τό
όποιον δεικνύει τό πρός τά δεξιά καθήκον ύπέρτε-
ρον κράσπεδον του άετώματος. Τρία άλλα προσαρ-
μόζοντα τεμάχια μετά τριών πρός άριστεράν
έστραμμένων κεφαλών οφεων προσήρμοζον πρός
τοΟτο και παρείχον ήμίν συνεχόμενα ούτω τήν πρός
τά άνω φερομένην γραμμήν του άετώματος, εις δέ
τό κατά πρώτον μνημονευθέν κατώτατον τεμάχιον
τοΟ σώματος τοΟ οφεως άκολουθοΰσι πρός τά δεξιά
δύο μεγάλα συνεχόμενα τεμάχια έκ του κάτω κρα-
σπέδου του άναγλύφου, μεταξύ των οποίων κατά-
τά άνω προσαρμόττει μικρότατόν τι πάντοθεν άπο
τετριμμένον τεμάχ_ιον, έφ' οδ σπείραί τίνες λαιμοΟ
οφεως.
Πρός τό τελευταίον κατώτερον τεμάχιον τό τε-
μνόμενον πρός τά δεξιά ύπό τοΟ καθέτου κρασπέ-
δου της πλακός, εφαρμόζει εν άλλο προς δεξιάν
έπίσης άποληγον τεμάχιον, τό οποίον οιετηρήθη
έπι τοΟ άνω πλαγίως ανιόντος κρασπέδου τοΟ άε-
τώματος, εις τρόπον ώστε εχομεν οι'αύτοΟ πλήρη
σχεδόν κατά τό μάλλον ή ήττον δέκα μεγάλα τε-
μάχια μιας πλακός διά του δεξιού κρασπέδου της
οποίας δεν συνεπληρουτο έντελώς ή παράστασις τοΟ
τέρατος. Έκ των λοιπών μερών τοΟ σώματος του
οφεως διεσώθησαν προσέτι πέντε μικρά τεμάχια,
τών οποίων ό'μως εν μόνον δύναται νά καταλάβη
ώρισμένην θέσιν, τήν θέσιν εις ήν άπεικονίσθη έν
τω πίνακι' επειδή προέρχεται έκ τοΟ κρασπέδου
της επομένης πλακάς και αποτελεί ακριβώς τήν
συνέχειαν τών σπειρών τοΟ σώματος τοΟ όφεως.
Τά λοιπά εΐνε λίαν ασήμαντα, ώστε νά συμπλη-
ρωθή έξ αύτών ή συνεχομένη πλάξ εις ήν άνήκουσι,
μόνον δέ ένός,τό όποΓον ώσαύτως διέσωσεν εν τεμά-
χιον του κρασπέδου,δύναται νάπροσδιορισθή ή θέσις.
Ανήκει δηλαδή εις τά κεκλιμένον ύπέρτερον κρά-
σπεδον του άετώματος, διότι δεικνύει έπι της έπι-
φανείας τοϋ* κρασπέδου γραμμήν ήρέμα προεκτει-
νομένην, άκολουθοΟσαν τήν τοΟ άλλου τεμαχίου
του άνω άετώματος, ούχι ό'μως και τάς έπι της επι-
φανείας τομάς τών καθ' έκαστα πλακών.
Ούτω λοιπόν εχομεν έν τοίς μέχρι τοοδε έξετα-
σθεΐσι τεμαχ/'οις λείψανα διασωθέντα έκ τεσσάρο,ιν
πλακών, έκ τών οποίων τά δύο,ανήκοντα εις τό δε-
ξιάν ήμισυ τοΟ άετώματος, έπληροΟντο διά μόνου
τοΟ ύπερμεγέθους σώματος της "Τδρας' ένώ άμφό-
τερα τά τοΟ άριστεροΟ περιελάμβανον τό έκ τοΟ μύ-
θου σπουδαιότερον μέρος της παραστάσεως, δηλαδή
τον μαχόμενον ήρωα, τονήνίοχόν του και τήν συνω-
ρίδα. Έκ τών ίππων διεσώθη προσέτι μικρόν τι τε-
μάχιον μετά του έμπροσθίου μέρους κεφαλής, ήτις,
ώς ή πρός τά κάτω κεκλιμένη γραμμή τοΟ λαιμοΟ
δεικνύει, ήτο κεκυφυΐα πρός τό έδαφος. Έπι τοΟ
τεμαχίου δέ τούτου τοϋ κάτω κρασπέδου τοΟ άνα-
γλύφου διεσώθη έξέχον περιθώριον πλάτους 3 έκα-
τοστ., τό όποιον παρατηρείται ομοίως έξέχον και
εις άλλα τινα μέρη της γραμμής της βάσεως τοΟ
άναγλύφου, δηλαδή μεταξύ τών διαβεβηκότων σκε-
λών τοΟ Ηρακλέους, ύπό τους πόδας του* ηνιόχου,
και ύπό τον τροχόν του άρματος, περαιτέρω τοΰ
οποίου έξηκολούθει και ύπό τάςκνήμαςτών ίππων,
ενθα νΟν εινε συντετριμμένον.
Τούναντίον δέ έπι της τρίτης τών σωζομένων
πλακών δεν σώζεται τό έξέχον τοΟτο περιθώριον,
έπειδή ένταυθα αί σπείραι τοΟ σώματος και του λαι-
μού της "Τδρας καθήκουσιν εϊ'ς τινα μέρη μέχρι
της έσχάτης πρός τά κάτω άκρας, ενθα και συνα-
πολήγουσι τω τέλει της πλακός. Έπι τοΟ τεμα-
χίου δέ έκείνου , έφ' ού άπεικονίζεται ή κεφαλή
του ίππου, σώζεται πρός τά άριστερά τό ύπόλοι-
πον στενών τίνων ταινιών άνυψουμένων και έπι τί-
νος άλλου μεγαλειτέρου τεμαχίου, όπερ άν τις ακρι-
βώς έξετάση, βλέπει δτι προσήρμοζεν άκριβώς μά-
λιστα κατά μέρος τι του" ρήγματος του πρός τά
προηγούμενον. Κατά τό σχήμα των δμοιάζουσιν αί
ΑΡΧΑΪΚΟΝ ΑΕΤΩΜΑ ΕΚ ΤΗΣ ΑΚΡΟΠΟΛΕΩΣ
156
έκ του αριστερού της πλακός κρασπέδου, έφ οδ
απεικονίζεται κεφαλή οφεως λίαν άνεωγμένας τάς
γνάθους έχουσα και λείψανον ετέρου τοιούτου. Εις
δε τό ύπέρτερον κράσπεδον της πλακός πρός τά δε-
ξιά φαίνεται μέρος τοΟ άποτεθραυσμένου άριστεροΟ
αχίονος του Ηρακλέους έκτεινομένου προς μίαν
των κεφαλών της "Υδρας. Ούτω δέ εχομεν τον
ακριβή προσδιορισμών τοΟ ύψους εις το όποιον πρέ-
πει νά τοποθετηθη το άνω σώμα τοΟ ήρωος μετά
τοΟ τεμαχίου του βραχ_ίονος.
Πρός το τεμάχιον τοΟτο προσαρμόζει πάλιν μεθ
δλου τοΟ ρήγματος εν άλλο, έφ' οδ διεσώθη το έμ-
προσθεν άκρον τοΟ ροπάλου τοΟ Ηρακλέους και τό
όποιον δεικνύει τό πρός τά δεξιά καθήκον ύπέρτε-
ρον κράσπεδον του άετώματος. Τρία άλλα προσαρ-
μόζοντα τεμάχια μετά τριών πρός άριστεράν
έστραμμένων κεφαλών οφεων προσήρμοζον πρός
τοΟτο και παρείχον ήμίν συνεχόμενα ούτω τήν πρός
τά άνω φερομένην γραμμήν του άετώματος, εις δέ
τό κατά πρώτον μνημονευθέν κατώτατον τεμάχιον
τοΟ σώματος τοΟ οφεως άκολουθοΰσι πρός τά δεξιά
δύο μεγάλα συνεχόμενα τεμάχια έκ του κάτω κρα-
σπέδου του άναγλύφου, μεταξύ των οποίων κατά-
τά άνω προσαρμόττει μικρότατόν τι πάντοθεν άπο
τετριμμένον τεμάχ_ιον, έφ' οδ σπείραί τίνες λαιμοΟ
οφεως.
Πρός τό τελευταίον κατώτερον τεμάχιον τό τε-
μνόμενον πρός τά δεξιά ύπό τοΟ καθέτου κρασπέ-
δου της πλακός, εφαρμόζει εν άλλο προς δεξιάν
έπίσης άποληγον τεμάχιον, τό οποίον οιετηρήθη
έπι τοΟ άνω πλαγίως ανιόντος κρασπέδου τοΟ άε-
τώματος, εις τρόπον ώστε εχομεν οι'αύτοΟ πλήρη
σχεδόν κατά τό μάλλον ή ήττον δέκα μεγάλα τε-
μάχια μιας πλακός διά του δεξιού κρασπέδου της
οποίας δεν συνεπληρουτο έντελώς ή παράστασις τοΟ
τέρατος. Έκ των λοιπών μερών τοΟ σώματος του
οφεως διεσώθησαν προσέτι πέντε μικρά τεμάχια,
τών οποίων ό'μως εν μόνον δύναται νά καταλάβη
ώρισμένην θέσιν, τήν θέσιν εις ήν άπεικονίσθη έν
τω πίνακι' επειδή προέρχεται έκ τοΟ κρασπέδου
της επομένης πλακάς και αποτελεί ακριβώς τήν
συνέχειαν τών σπειρών τοΟ σώματος τοΟ όφεως.
Τά λοιπά εΐνε λίαν ασήμαντα, ώστε νά συμπλη-
ρωθή έξ αύτών ή συνεχομένη πλάξ εις ήν άνήκουσι,
μόνον δέ ένός,τό όποΓον ώσαύτως διέσωσεν εν τεμά-
χιον του κρασπέδου,δύναται νάπροσδιορισθή ή θέσις.
Ανήκει δηλαδή εις τά κεκλιμένον ύπέρτερον κρά-
σπεδον του άετώματος, διότι δεικνύει έπι της έπι-
φανείας τοϋ* κρασπέδου γραμμήν ήρέμα προεκτει-
νομένην, άκολουθοΟσαν τήν τοΟ άλλου τεμαχίου
του άνω άετώματος, ούχι ό'μως και τάς έπι της επι-
φανείας τομάς τών καθ' έκαστα πλακών.
Ούτω λοιπόν εχομεν έν τοίς μέχρι τοοδε έξετα-
σθεΐσι τεμαχ/'οις λείψανα διασωθέντα έκ τεσσάρο,ιν
πλακών, έκ τών οποίων τά δύο,ανήκοντα εις τό δε-
ξιάν ήμισυ τοΟ άετώματος, έπληροΟντο διά μόνου
τοΟ ύπερμεγέθους σώματος της "Τδρας' ένώ άμφό-
τερα τά τοΟ άριστεροΟ περιελάμβανον τό έκ τοΟ μύ-
θου σπουδαιότερον μέρος της παραστάσεως, δηλαδή
τον μαχόμενον ήρωα, τονήνίοχόν του και τήν συνω-
ρίδα. Έκ τών ίππων διεσώθη προσέτι μικρόν τι τε-
μάχιον μετά του έμπροσθίου μέρους κεφαλής, ήτις,
ώς ή πρός τά κάτω κεκλιμένη γραμμή τοΟ λαιμοΟ
δεικνύει, ήτο κεκυφυΐα πρός τό έδαφος. Έπι τοΟ
τεμαχίου δέ τούτου τοϋ κάτω κρασπέδου τοΟ άνα-
γλύφου διεσώθη έξέχον περιθώριον πλάτους 3 έκα-
τοστ., τό όποιον παρατηρείται ομοίως έξέχον και
εις άλλα τινα μέρη της γραμμής της βάσεως τοΟ
άναγλύφου, δηλαδή μεταξύ τών διαβεβηκότων σκε-
λών τοΟ Ηρακλέους, ύπό τους πόδας του* ηνιόχου,
και ύπό τον τροχόν του άρματος, περαιτέρω τοΰ
οποίου έξηκολούθει και ύπό τάςκνήμαςτών ίππων,
ενθα νΟν εινε συντετριμμένον.
Τούναντίον δέ έπι της τρίτης τών σωζομένων
πλακών δεν σώζεται τό έξέχον τοΟτο περιθώριον,
έπειδή ένταυθα αί σπείραι τοΟ σώματος και του λαι-
μού της "Τδρας καθήκουσιν εϊ'ς τινα μέρη μέχρι
της έσχάτης πρός τά κάτω άκρας, ενθα και συνα-
πολήγουσι τω τέλει της πλακός. Έπι τοΟ τεμα-
χίου δέ έκείνου , έφ' ού άπεικονίζεται ή κεφαλή
του ίππου, σώζεται πρός τά άριστερά τό ύπόλοι-
πον στενών τίνων ταινιών άνυψουμένων και έπι τί-
νος άλλου μεγαλειτέρου τεμαχίου, όπερ άν τις ακρι-
βώς έξετάση, βλέπει δτι προσήρμοζεν άκριβώς μά-
λιστα κατά μέρος τι του" ρήγματος του πρός τά
προηγούμενον. Κατά τό σχήμα των δμοιάζουσιν αί