Hē En Athēnais Archaiologikē Hetaireia [Hrsg.]: Ephēmeris archaiologikē (1886)

διορθώσεις

ΕΙΣ ΤΙΝΑ ΕΞ ΕΠΙΔΑΥΡΟΥ ΕΠΙΓΡΑΦΗ Ν ΚΑΙ ΕΙΣ ΧΩΡΙΟΝ ΤΙ ΤΟΥ ΠΑΥΣΑΝΙΟΥ

Εν τή Αρχ. Εφημερίδι τοΟ 1883, σελ. 229
έδημοσιεύθη ύη" άρ. 60 έξ Επιδαύρου επιγραφή
ιαματική, άλλως μεν άκεραία καί εύανάγνωστος,
δπως δέ δια μικρών γραμμάτων μεταγραφή παρέ-
χουσα τοσούτον ασαφή πολλαγοΰ και συγκεχυμε-
νην έ'ννοιαν, ώστε ό εκδότης ώνόμασεν αύτήν «ροΐ-
ροιιπ ελληνικών λέξεων», και ύπώπτευσεν δτι δ
άναΟέσας αυτήν «Κάρ ων δεν έγνώριζεν, ως φαί-
νεται, καλώς τήν έλληνικήν γλώσσαν». Ημείς νο-
μίζομεν δ'τι ή επιγραφή έχει χρείαν ένιαχοΟ μεν
όρΟοτέρας άναγνώσεως και στίξεως, άλλαχοΟ δέ
επαρκεστέρας έρμηνείας, ί'ν' άποβή τοιαύτη, δποϊαι
και αί λοιπαί τών αύτών χρόνων έπιγραφαί, δσαι
εΐνε καλώς διατετηρημέναι. ΤαΟτα δέ θέλομεν έν
τοΓς έξης έπιχειρήση.

Στιχ. 12. Εξεδόθη έστιγμένον τό χωρίον ώς
έξης : άνυπόδητον περιπατεϊν πριν ένβηναι έν τω
βαΧανείω, εις τό θεριών ύδωρ οϊνονπεριχέασθαι.
Ή στίξις αυτη σφόδρα ταράττει καί τήν έ'ννοιαν και
τήν σύνταξιν. ΆρκεΓ να ύποδείξη τις τήν έξης μό-
Λ/ην δρΟήν στίξιν : άνυπόδητον περιπατεϊν πριν
ένδήναι έν τω βαΧανείω εις τό θεραόν νδωρ'
οϊνον περιχέασθαι, ίνα γείνη καταφανής και ή
μόνη ορθή έννοια, δτι δ ασθενής έπρεπε να περι-
πατη ανυπόδητος, πριν έμβη εις τό θερμόν ύδωρ
το έν τω βαΧανείω και έπειτα να περιχνΰη οϊνον.

Στιχ. 14. κοινή θΰοαι ΆσκΧηπιω ήπιον η
έΧευσεινίαις. Ούδεμία αμφιβολία δτι ή άνάγνωσις
εινε ήμαρτημένη. Γράφε: ΆσκΧηπιω, Ήπιόνη,
'ΕΧενσεινίαις, πρβ. Παυσ. Β', 29, 1 «τέμενος
ο έστι ΆσκληπιοΟ και αγάλματα δ θεός αύτός και
Ήπιόνη' γυναίκα δέ είναι τήν Ήπιόνην Ασκλη-
πιοΟ φασιν.» Ίδ. και Β', 27, 5.

Στιχ. 19-20. παιδάριον δέ ήγεΐσθαι θυμια-
τήριον εχον άτμίζον και τον Ιερέα, λέγειν τε θε-
ραπεϋσαι χρή δέ άποδιδόναι τα ί'ατρα. Έξ ήμαρ-
τημένης στίξεως τε και άναγνώσεως άπέβη τό χω-
ρίον λίαν συγκεχυμένον και άδιανόητον. Τό ορθόν
£χει άναντιρρήτως ώς έξης: παιδάριον δέ ήγεΐσθαι

θυμιατήριον εχον άτμίζον, και τον ιερέα Λέγειν:
τεθεράπενσαι, χρή δέ άποδιδόναι τά ΐατρα. » Ό
άσθενής δηλ. είδε κατ' οναρ δτι παιδάριον προη-
γεϊτο κρατοΟν θυμιατήριον καπνίζον, καί δτι δ ιερεύς
είπε προς αυτόν: ατεθεράπευσαι, χρή δέ άποδιδό-
ναι τά ίατρα. » (1)

Στιχ. 23. 'Ηψατο δέμον και της δεξιάς χειρός
και τον μαστού. ΤαΟτα νομίζει δ έκδοτης δ'τι εινε
παρεμπίπτων λόγος καί υποκείμενον του ήψατο
εϊνε ό θεός. Καί περί μέν τοΟ παρεμπίπτοντος λό-
γου ί'σως έχει δίκαιον, περί δέ του θεοΟ ούδαμοΟ
ειπεν δ'τι ένεφανίσθη εις αυτόν κατ' οναρ. 'Εν τοις
προ μικροΟ είρημένοις οί μόνοι εμφανισθέντες ήσαν
τό παιδάριον καί δ ιερεύς, ούχί δέ δ θεός. Έκτος
οέ τούτου δεν φαίνεται ούδείς λόγος, δι' 6ν δ θεός
« ήψατο αύτοΟ και της δεξιάς χειρός καί του μα-
στού"», δστις οΰδέ άλλου μέλους ούδενός φαίνεται
δτι ήψατο. "Ημείς νομίζομεν δτι υποκείμενον τοΟ
ήψατο εινε ή νόσος, ήν έπασχεν δ άσθενής, τό άλ-
γος δπερ ήλγει. Ταύτην δέ τήν σημασίαν τοΟ άπτο-
μαι [πιάνω έντή καθομιλουμένη) εύρίσκομεν παρά
Θουκυδίδη Β', 48, 2' «και τό πρώτον έν τω Πει-
ραιεΐ ήψατο τών άνθρώπων (ή νόσος), καί Σοφοκλ.
Τραχιν. 1009 «ήπταίμου, τοτοτοΓ, ήδ' αύθ'έρπει
(ή νόσος) » καί Οΐδ. έπί Κολ. 955 «θανόντων δέ
ούδέν άλγος άπτεται » καί Ξενφ. Κ. Π. Α', 6,
25 « τών αύτών σωμάτων οί αύτοί πόνοι ούχ δμοίως
άπτονται άρχοντος τε άνδρός καί ίδιώτου. »

Στιχ. 23 καί έφεξής. ΤαΟτα δπως έξεδόθησαν
εινε καθ' ύπερβολήν άσαφή καί άκατάληπτα, ώς
καί αύτός δ έκδοτης ομολογεί, ούδ' εινε δυνατόν
νά πεισθη τις εις τάς έρμηνείας αύτοΟ. Τό χωρίον
θά λάβη τήν προσήκουσαν σαφήνειαν, δταν στιχθη
ώς έξης. Μετ' όΧίγον δέ υγιής ή χειρ έγένετο έπι-
μεϊναντ'ι μοι. Άνηθον μετ' ελαίου χρήσασθαι
προς τήν κεφαΧαΧγ'ιαν εϊπεν' ού μήν ηΧγουν
τήν κεφαΧην' συνέβη ουν φιΧοΧογήσαντί μοι

(1) Αύτη τε και ή προηγουμένη διο'ρΟωσις εγεινεν η3η μετά και άλ-
λων εξ ϋπό Α... έν τω Αιών. της 28 Μαρτίου 1884, άρ. 4434.