ΓΛΥΠΤΑ ΕΡΓΑ ΕΞ ΕΛΕΥΣΙΝΟΣ
210
χειρός, ήτις, αν και αύτη έσώζετο, Οά ήτο δυνα- χάσμα τι ένυπάρχον έν τη λαμπρά περί του είρη-
τόν ίσως ασφαλώς έκ των δύο τούτων συμπλη- μένου αθλητού πραγματεία του Βηιηη1, καθόσον
ρούντων άλληλα ν' άναπλάσωμεν δια της φαντα- δηλ. τούτο μάλιστα έδείκνυε πολλήν την όμοιό-
σίας το εν εκείνο, ού και ταύτα είναι αντίγραφα τητα προς τον δισκοβόλον ΕαηοβΠοίί εν τε τω σχη-
κα! το Έλευσινιακόν έργον έλευθερωτέρα μίμησις. ματισμώ του προσώπου και έν τη διαπλάσει των
Περί του Λονδινείου έργου εχει γίνει προ πολ- γυμνών μερών του σώματος,
λου λόγος ύπο του ΡβΙβΓ86Π μάλιστα1 προς την Και δτι μεν το έργον, ού νυν συν τω Έλευσι-
του Ρπβίΐβποΐΐδ γνώμην άντιστρατευσαμένου και νιακώ τρία εχομεν αντίγραφα δεν εικονίζε παΐδα
προσπαΟήσαντος ν απόδειξη έν αύτώ μάλλον τον ττροαίειφόμενον. ήτοι τή δεξιά ελαιον εις τήν άρι-
Δορυφόρον του Πολυκλείτου" «Εικονίζει δε το ά- στεράν '/έοντα, φανερόν έκ του έν Λονδίνω μάλι-
γαλμα τούτο » λέγει ό ΡθίθΓδθΠ « γυμνόν εφηβον στα αντιγράφου" άλλα και τό της Συλλογής Βα-
νεανικώτεοον και άβρότερον του αθλητού εκείνου » ταοοο άντίγοαφον μαρτυρεί σαφώς, ώς ήδη έρρήθη,
ι II I I ι ι ι I ι ι - 7 · ι I I I I I 7
ι του είκονιζομένου δια του της Νεαπόλεως άγάλ- ότι ή αριστερά του νειρ καθ δμοιον τρόπον έπι τον
ματος δηλ., ό ο Ρπβάβποΐΐδ ώς τδν Δορυφορον τού γλουτόν έστηρίζετο και μόνον περί του Ελευσινια-
Πολυκλείτου άπέδειξε) « άλλ' ίκανώς ρωμαλέον δια κου άντιγοάφου ήδύνάτο νά ύπαρξη αμφιβολία,
νϊπΙίί,βΓ ριιβΓίιιη, οιά τήν παλαίστραν και τήν στρα- αφού κατά τον άριστερόν γλουτόν, σωζόμενον κατά
τιωτικήν ύπηρεσίαν. Στηρίζεται έπι του αριστερού το πλείστον, ούδαμοΰ παρατηρούνται ιννη έρει-
σκέλους, ενώ το δεξιδν ψαύει οιά του ποοος το έ'οα- σματίοϋ' αλλά και τούτου το σωζόαενον μέρος του
αος έν τη άβιάστω και όλως φυσική έκείνη αδράνεια ρρανίονος μαρτυρεί ίκανώς σαφώς δτι έπίσης ήν
1 Ί Ί ι · ι ιΙ II I ι I I /. - I ι ι ι 1-1
τη οχι άσυνήθει έν τοις άρχαίοις εργοις' 6 δεξιός βρα- καΟειμένος καθέτως προς τα κάτω, ει και ή χειρ
χίων έξέλιπεν όλως, άλλ ό κατ αυτόν ώμος ύψω- ίσως άλλου που ή εις τον γλουτόν δι έρεισματίου
μένος δπως είναι, ή όλη στάσις και προς τούτοις ή έστηρίζετο. Περί παιδός λοιπόν άΟλητοΰ προαίει-
κεφαλή μικρόν τι προς τά δεξιά κεκλιμένη ούδεμίαν φομένον εις τον άγώνα δεν πρόκειται, ταύτην δέ
καταλείπουσιν άμφιβολίαν, οτι ήρείδετο έπι δόρατος τήν γνώμην υποστηρίζει ακόμη και αύτη της κε1
ιι Μ ι ^ I I Γ I 11 ΓΙ I ι -
ή έπι κοντού, όπεο ή δεξιά νε'·2 έκράτει εις ΰψος πε- φαλής ή ποός τά κάτω και τά δεζια κλίσις, ένώ δ
1 Γ I ^ Λ. Γ I ' Τ ■ ι ι ^ I ι - 5 - ' ι
ρίπου της κορυφής του κρανίου" ό αριστερές 3ρα- αθλητής του Μονάγου στρέφει τήν κεφαλήν ποός
Γ ι ■ ι ι ι ■ ι ι ι · I I II· / „ ι , I ι I I ^
νιων ήν καθειμένος αδρανής, ώστε και έν τοις ρρα- τά κάτω και τά άοιΰτεοα παρακολουθών ούτω,
/^, I ι · ι I · 7 -II > ί ι 7
νίοσι έπικρατεΐ ή αυτή άντίΟεσις ηρεμίας και έν- ώς εικός, οιά τού βλέμματος τήν είς τήν άριστε-
τάσεως και μόνον ή θέσις άντηλλάχθη ». Εξαίρων ράν χυσιν του έλαίου. Αλλά τί τότε εικονίζε τό
δέ κατωτέρω το έργον ό ΡθίβΓδθη δια τήν ευγενή έργον, ού τρία ενομεν αντίγραφα μαοτυροΰντα οτι
ι ι I ιιι ι ι 7 Γ Λ. I I ι ι ι ι ι
αυτού έν τώ συνόλω μορφήν, το θαυμασίως άκρι- ούτε τυναΐον ούτε τυναίου τινός τεννίτου ήν πό-
ι ι I I Τ * ' I I Λ. Α· /1
βές περίγραμμα και τάς λαμπράς του αναλογίας νημα ;
παρατηρεί ιδίως δτι ή κεφαλή αυτού κατά τον Οτε το πρώτον συμπληρωθέντος τού άγάλμα-
σχηματισμόν του κρανίου της προς τήν τού κάλου- τος και δια της έπιΟέσεως της ανηκούσης και προσ-
μένου Θησέως τού άνατολικού αετώματος τού αρμοζούσης αύτώ κεφαλής ήρχισα νά σκέπτωμαι
Παρθενώνος μάλιστα προσομοιάζει. πεοί του πράγματος δμολογώ δτι εις άπορίαν έγε-
Γ ·ι ιι- ι ιιι-ι! - ιΙ
Περί τού έργου της Συλλογής τού Βαταοοο νόμην μή δυνάμενος νά έξηγήσω τά των χει
οων
ι
έκαμε λόγον το πρώτον ό Ηβ11)ΐ£2 και ύπολαβών και τά κατά τον δεξιον κρόταφον λείψανα τοΟ έοει-
Γ I I σ ι ι Τ ι
οτι ο εικονιζόμενος έκράτει τή υψωμένη δεξιά λη- σματίου έκείνου. Οτι ήδύνατο νά ήναι και άθλη-
κύΟιον, έξ ού εχεεν ελαιον εις τήν άριστεράν , δτι τού είκών μοί έπήλθε κατά νούν, αλλά και πώς
έπραττε δηλ. δ,τι ο άθλητής τού Μονάχου,άπέδωκε ούτος εΐκονίζετο δεν ήδυνάμην νά έννοήσω σαφώς
το έ'ργον εις τον Μύρωνα και συνεπέρανεν δτι το δτε κατ εύτυχή συγκαιρίαν έ'πεσεν ύπο τούς οφΟαλ-
εύρημα ήν πολύτιμον άτε συμπληρουν κατ αύτόν μούς μου το ύπο Μίΐα έν ταΐς Β. Μίΐΐ1ΐθί1ιιη§θη
4 , , Γ, . ,„„„ . ,η. ,ηα (1888, σελ. 199) δημοσιευθέν απλούν σχεδίασμα
1 ΑΓοΙίίβοΙ. ΖειΙυηκ, 1863, σελ. 131-132. 1 ' ' η Λ ι
2 Παράβ. ΒαΙΙβΙΙίπο άβΙΠηδίΗιιΙο, 1885, σελ. 76. 1 Παράβ. Αηηαΐί άβΙΓΙηδΙϊΙϋΙο ,1879, σελ. 201-222.
210
χειρός, ήτις, αν και αύτη έσώζετο, Οά ήτο δυνα- χάσμα τι ένυπάρχον έν τη λαμπρά περί του είρη-
τόν ίσως ασφαλώς έκ των δύο τούτων συμπλη- μένου αθλητού πραγματεία του Βηιηη1, καθόσον
ρούντων άλληλα ν' άναπλάσωμεν δια της φαντα- δηλ. τούτο μάλιστα έδείκνυε πολλήν την όμοιό-
σίας το εν εκείνο, ού και ταύτα είναι αντίγραφα τητα προς τον δισκοβόλον ΕαηοβΠοίί εν τε τω σχη-
κα! το Έλευσινιακόν έργον έλευθερωτέρα μίμησις. ματισμώ του προσώπου και έν τη διαπλάσει των
Περί του Λονδινείου έργου εχει γίνει προ πολ- γυμνών μερών του σώματος,
λου λόγος ύπο του ΡβΙβΓ86Π μάλιστα1 προς την Και δτι μεν το έργον, ού νυν συν τω Έλευσι-
του Ρπβίΐβποΐΐδ γνώμην άντιστρατευσαμένου και νιακώ τρία εχομεν αντίγραφα δεν εικονίζε παΐδα
προσπαΟήσαντος ν απόδειξη έν αύτώ μάλλον τον ττροαίειφόμενον. ήτοι τή δεξιά ελαιον εις τήν άρι-
Δορυφόρον του Πολυκλείτου" «Εικονίζει δε το ά- στεράν '/έοντα, φανερόν έκ του έν Λονδίνω μάλι-
γαλμα τούτο » λέγει ό ΡθίθΓδθΠ « γυμνόν εφηβον στα αντιγράφου" άλλα και τό της Συλλογής Βα-
νεανικώτεοον και άβρότερον του αθλητού εκείνου » ταοοο άντίγοαφον μαρτυρεί σαφώς, ώς ήδη έρρήθη,
ι II I I ι ι ι I ι ι - 7 · ι I I I I I 7
ι του είκονιζομένου δια του της Νεαπόλεως άγάλ- ότι ή αριστερά του νειρ καθ δμοιον τρόπον έπι τον
ματος δηλ., ό ο Ρπβάβποΐΐδ ώς τδν Δορυφορον τού γλουτόν έστηρίζετο και μόνον περί του Ελευσινια-
Πολυκλείτου άπέδειξε) « άλλ' ίκανώς ρωμαλέον δια κου άντιγοάφου ήδύνάτο νά ύπαρξη αμφιβολία,
νϊπΙίί,βΓ ριιβΓίιιη, οιά τήν παλαίστραν και τήν στρα- αφού κατά τον άριστερόν γλουτόν, σωζόμενον κατά
τιωτικήν ύπηρεσίαν. Στηρίζεται έπι του αριστερού το πλείστον, ούδαμοΰ παρατηρούνται ιννη έρει-
σκέλους, ενώ το δεξιδν ψαύει οιά του ποοος το έ'οα- σματίοϋ' αλλά και τούτου το σωζόαενον μέρος του
αος έν τη άβιάστω και όλως φυσική έκείνη αδράνεια ρρανίονος μαρτυρεί ίκανώς σαφώς δτι έπίσης ήν
1 Ί Ί ι · ι ιΙ II I ι I I /. - I ι ι ι 1-1
τη οχι άσυνήθει έν τοις άρχαίοις εργοις' 6 δεξιός βρα- καΟειμένος καθέτως προς τα κάτω, ει και ή χειρ
χίων έξέλιπεν όλως, άλλ ό κατ αυτόν ώμος ύψω- ίσως άλλου που ή εις τον γλουτόν δι έρεισματίου
μένος δπως είναι, ή όλη στάσις και προς τούτοις ή έστηρίζετο. Περί παιδός λοιπόν άΟλητοΰ προαίει-
κεφαλή μικρόν τι προς τά δεξιά κεκλιμένη ούδεμίαν φομένον εις τον άγώνα δεν πρόκειται, ταύτην δέ
καταλείπουσιν άμφιβολίαν, οτι ήρείδετο έπι δόρατος τήν γνώμην υποστηρίζει ακόμη και αύτη της κε1
ιι Μ ι ^ I I Γ I 11 ΓΙ I ι -
ή έπι κοντού, όπεο ή δεξιά νε'·2 έκράτει εις ΰψος πε- φαλής ή ποός τά κάτω και τά δεζια κλίσις, ένώ δ
1 Γ I ^ Λ. Γ I ' Τ ■ ι ι ^ I ι - 5 - ' ι
ρίπου της κορυφής του κρανίου" ό αριστερές 3ρα- αθλητής του Μονάγου στρέφει τήν κεφαλήν ποός
Γ ι ■ ι ι ι ■ ι ι ι · I I II· / „ ι , I ι I I ^
νιων ήν καθειμένος αδρανής, ώστε και έν τοις ρρα- τά κάτω και τά άοιΰτεοα παρακολουθών ούτω,
/^, I ι · ι I · 7 -II > ί ι 7
νίοσι έπικρατεΐ ή αυτή άντίΟεσις ηρεμίας και έν- ώς εικός, οιά τού βλέμματος τήν είς τήν άριστε-
τάσεως και μόνον ή θέσις άντηλλάχθη ». Εξαίρων ράν χυσιν του έλαίου. Αλλά τί τότε εικονίζε τό
δέ κατωτέρω το έργον ό ΡθίβΓδθη δια τήν ευγενή έργον, ού τρία ενομεν αντίγραφα μαοτυροΰντα οτι
ι ι I ιιι ι ι 7 Γ Λ. I I ι ι ι ι ι
αυτού έν τώ συνόλω μορφήν, το θαυμασίως άκρι- ούτε τυναΐον ούτε τυναίου τινός τεννίτου ήν πό-
ι ι I I Τ * ' I I Λ. Α· /1
βές περίγραμμα και τάς λαμπράς του αναλογίας νημα ;
παρατηρεί ιδίως δτι ή κεφαλή αυτού κατά τον Οτε το πρώτον συμπληρωθέντος τού άγάλμα-
σχηματισμόν του κρανίου της προς τήν τού κάλου- τος και δια της έπιΟέσεως της ανηκούσης και προσ-
μένου Θησέως τού άνατολικού αετώματος τού αρμοζούσης αύτώ κεφαλής ήρχισα νά σκέπτωμαι
Παρθενώνος μάλιστα προσομοιάζει. πεοί του πράγματος δμολογώ δτι εις άπορίαν έγε-
Γ ·ι ιι- ι ιιι-ι! - ιΙ
Περί τού έργου της Συλλογής τού Βαταοοο νόμην μή δυνάμενος νά έξηγήσω τά των χει
οων
ι
έκαμε λόγον το πρώτον ό Ηβ11)ΐ£2 και ύπολαβών και τά κατά τον δεξιον κρόταφον λείψανα τοΟ έοει-
Γ I I σ ι ι Τ ι
οτι ο εικονιζόμενος έκράτει τή υψωμένη δεξιά λη- σματίου έκείνου. Οτι ήδύνατο νά ήναι και άθλη-
κύΟιον, έξ ού εχεεν ελαιον εις τήν άριστεράν , δτι τού είκών μοί έπήλθε κατά νούν, αλλά και πώς
έπραττε δηλ. δ,τι ο άθλητής τού Μονάχου,άπέδωκε ούτος εΐκονίζετο δεν ήδυνάμην νά έννοήσω σαφώς
το έ'ργον εις τον Μύρωνα και συνεπέρανεν δτι το δτε κατ εύτυχή συγκαιρίαν έ'πεσεν ύπο τούς οφΟαλ-
εύρημα ήν πολύτιμον άτε συμπληρουν κατ αύτόν μούς μου το ύπο Μίΐα έν ταΐς Β. Μίΐΐ1ΐθί1ιιη§θη
4 , , Γ, . ,„„„ . ,η. ,ηα (1888, σελ. 199) δημοσιευθέν απλούν σχεδίασμα
1 ΑΓοΙίίβοΙ. ΖειΙυηκ, 1863, σελ. 131-132. 1 ' ' η Λ ι
2 Παράβ. ΒαΙΙβΙΙίπο άβΙΠηδίΗιιΙο, 1885, σελ. 76. 1 Παράβ. Αηηαΐί άβΙΓΙηδΙϊΙϋΙο ,1879, σελ. 201-222.