DOI article:
Kabbadias, Panagiōtēs: Epigraphai ek tōn peri tēn Akropolin anaskaphōn
DOI Page / Citation link: https://doi.org/10.11588/diglit.14647#0012
3 ΕΠΙΓΡΑΦΑΙ
βιάδης εινε δ προτείνας εις τον δήμον τό προκεί-
μενον ψήφισμα.
Τό μέσον πρός έρμηνείαν των έν τω ψηφίσματι
τούτω παρέχει ήμϊν τό έν στ. 5 σωζόμενον γεω-
γραφικόν όνομα ζ1α</9Γθϋο. Μόνος των αρχαίων ό
Θουκυδίδηο αναφέρει χωρίον τι ΔαφνοΟντα (έν τη
Ιωνία, παρά τάς Κλαζομενάς) έν σχέσει πρός ιστο-
ρικόν γεγονός, εις ό προφανώς αναφέρονται τά έν
τω προκειμένω ψηφίσματι .
Μετά τήν πανωλεθρίαν των Αθηναίων έν Σικε-
λία (413 π. Χ.) άπεστάτησαν οί Χϊοι έν πρώτοις,
άλλοι τε τών συμμάχων και οί Κλαζομένιοι (412)·
άλλά τους Κλα'ζομενίους καθυπέταξαν έκ νέου οί
Αθηναίοι εύθύς μετ' ολίγον, τών αιτίων της άπο-
στασίας απελθόντων εις ΔαφνοΟντα. « Οί δέ Αθη-
«ναϊοι τά τε έν τη Λέσβω πάλιν κατεστήσαντο
«καί, πλεύσαντες έξ αύτής, Κλα'ζομενίων τήν έν
«τηήπείρω Πολίχναν τειχιζομένην έλόντες, διε-
« κόμισαν πάλιν αυτούς ές τήν έν τη νήσω πόλιν,
«πλήν τών αιτίων της αποστάσεως" ούτοι δέ ές
« Ααφνονντα άπήλθον" καί αύθις Κλαζομενα'ι προσ"
« εχωρησαν Αθηναίοι;» [Θονκνά. Η', 23). Έν
τούτοις Ό τών Λακεδαιμονίων ναύαρχος Άστύοχος
έπειράθη και έκ δευτέρου, άλλ' εις μάτην, νά κυ-
ριεύση τάς Κλαζομενάς. «Ό δ' Άστύοχος - - -
«προσβαλών Πτελεώ καί ούχ έλών, παρέπλευσεν
« έπί Κλαζομενάς· καί έκέλευεν αύτών τούς τά Α-
« θηναίων φρονοΟντας άνοικίζεσθαι ές τόν ΔαφνοΟν-
«τα, καί προσχωρεϊν σφίσι' ξυνεκέλευε δέ καί Τα-
« μώς, Ιωνίας ύπαρχος ών' ώς δ' ούκ έσήκουον,
« έσβολήν ποιησάμενος τη πόλει ού'ση άτειχίστω,
«καί ού δυνάαενος έλεϊν, άπέπλευσεν άνέμω με-
«γάλω, αύτός μεν είς Φώκαιαν καί Κύμην, αί δέ
« άλλαι νήες κατήραν ές τάς έπικειμένας ταϊς Κλα-
« 'ζομεναϊς νήσους Μαράθουσσαν καί ΙΙήλην καί Δρύ-
«μουσσαν καί ό'σα ΰπεξέκειτο αύτόθι τών Κλαζο-
«μενίων, ημέρας έμμείναντες δια τούς ανέμους
«οκτώ τά μεν διήρπασαν καί άνάλο:>σαν, τά δέ έσ-
«βαλόυ,ενοι απέπλευσαν ές Φώκαιαν καί Κύμην,
« ώς Άστύοχον » [Θονχυδ. Η', 31). Άλλά οιατί
ό Άστύοχος έκέλευε νυν τούς τά τών Αθηναίων
φρονοΟντας Κλα'ζομενίους νά άπέλθωσιν είς Δα-
φνοΟντα, άφ' ού εις ΔαφνοΟντα εϊχον ήδη άπέλθει
κατά τά ανωτέρω ύπό τοΟ αύτοΟ θουκυόίδου ίστο-
ρούμενα, οί φρονοΟντες τά τών Λακεδαιμονίων ; Τήν
ΑΘΗΝΩΝ 4
λυσιν της απορίας ταύτης παρέχει ήμϊν τά προκεί-
μενον ψήφισμα. Φαίνεται δηλ. ό'τι άφ' ού οί Αθη-
ναίοι υπέταξαν τούς άποστατήσανταςΚλαζομενίους,
προσεγ^ώρΊ]σοιν αύτοΐς εύθύς μετ' ολίγον καί οί τότε
είς ΔαφνοΟντα άπελθόντες (ό'περ ό Θουκυδίδης παρέ-
λειψε νάάναφέρη) καί ούτω συνήφθησαν πράς τού-
τους αί συνθήκαι περί ων γίνεται λόγος έν τω προ-
κειμένω ψηφίσματι. Εύλόγως άρα ό Άστύοχος
έκέλευεν ύστερον τούς έμμένοντας πιστούς τοις
Άθηναίοις Κλαζομενίους νά άπέλθωσιν είς Δα-
φνοΟντα, διότι οί έκεϊ πρότερον άπελθόντες ήσαν
πλέον όμόφρονες αύτοϊς, ούχί φίλοι τών Λακεδαι-
μονίων.
Έν ω δέ ταΟτα έγίνοντο, ο Αλκιβιάδης, ό'στις
μετά τοΟ στόλου τών Λακεδαιμονίων είχεν έκπλεύ-
σει είς Ιωνίαν, ύποπτος γενόμενος τοις Λακεδαι-
μονίοις καί φοβούμενος κυρίως τήν κατ' αύτοΟ
προσωπικήν ε'χθραν τοΟ Άγιδος, κατέφυγεν είς τόν
Τισσαφέρνην καί έπειρατο νά πείση τοΟτον δπως
γείνη φίλος τών Αθηναίων έλπίζων ό'τι διά τοΟ
τρόπου τούτου ήθελε κατορθώσει νά έπιτύ/η τήν
είς Αθήνας κάθοδον αύτοΟ' συνεννοήθη δέ πρός
τοΟτο μετά τοΟ έν Σάμω στρατοπέδου τών Αθη-
ναίων, της δέ συνεννοήσεως ταύτης άποτέλεσμα
ήτο ή κατάλυσις της δημοκρατίας έν Αθήναις, ή
διάστασις τών έν Σάμω Αθηναίων πρός τούς έν
Αθήναις καί ή Οπό τών έν Σάμφ άνάκλησις τοΟ
Άλκιβιάδου καί έκλογή αύτοΟ είς στρατηγόν (411
π. Χ.). Άλλ' ό Αλκιβιάδης φρονίμως ποιών δεν
έπλευσε μετά τών έν Σάμω είς τάς όλιγαρχουμέ-
νας Αθήνας, άλλά μετ' ολίγον επλευσεν είς Έλ-
λήσποντον έ'νθα μετά τών λοιπών Αθηναίων ένί-
κησε τούς Πελοποννησίους παρά τήν Άβυδον βοη-
θούμενους ύπό τοΟ Φαρναβάζου. Άπελθών δέ τότε
πρός τον Τισσαφέρνην δπως έπιδείξη αύτώ τήν εαυ-
τού ίσχύν, έφυλακίσθη Οπό τούτου, έδραπέτευσεν
ό'μως μετά ένα μήνα καί κατέφυγεν είς Κλαζομε-
νάς (Ξενοφών, ΈΙΛηνικά I, 1, 10. Πλούταρχος,
Άΐκίβίάδης 28, 10), ο'θεν άπελθών άφίκετο έγ-
καίρως είς το στρατόπεδον τών Αθηναίων καί
συνετέλεσεν εις τήν κατατρόπωσιν τών Πελοποννη-
σίων παρά τήν Κύζικον (410 π. Χ.). Καθυπέταξεν
είτα τάς άποστατησάσας Σηλυμβρίαν, Καλχηδόνα
καί Βυζάντιον καί ούτω πλήρης δόξης κατήλθεν
είς Αθήνας κατά Μάϊον τοΟ 408 π. Χ., οπού ειχε
βιάδης εινε δ προτείνας εις τον δήμον τό προκεί-
μενον ψήφισμα.
Τό μέσον πρός έρμηνείαν των έν τω ψηφίσματι
τούτω παρέχει ήμϊν τό έν στ. 5 σωζόμενον γεω-
γραφικόν όνομα ζ1α</9Γθϋο. Μόνος των αρχαίων ό
Θουκυδίδηο αναφέρει χωρίον τι ΔαφνοΟντα (έν τη
Ιωνία, παρά τάς Κλαζομενάς) έν σχέσει πρός ιστο-
ρικόν γεγονός, εις ό προφανώς αναφέρονται τά έν
τω προκειμένω ψηφίσματι .
Μετά τήν πανωλεθρίαν των Αθηναίων έν Σικε-
λία (413 π. Χ.) άπεστάτησαν οί Χϊοι έν πρώτοις,
άλλοι τε τών συμμάχων και οί Κλαζομένιοι (412)·
άλλά τους Κλα'ζομενίους καθυπέταξαν έκ νέου οί
Αθηναίοι εύθύς μετ' ολίγον, τών αιτίων της άπο-
στασίας απελθόντων εις ΔαφνοΟντα. « Οί δέ Αθη-
«ναϊοι τά τε έν τη Λέσβω πάλιν κατεστήσαντο
«καί, πλεύσαντες έξ αύτής, Κλα'ζομενίων τήν έν
«τηήπείρω Πολίχναν τειχιζομένην έλόντες, διε-
« κόμισαν πάλιν αυτούς ές τήν έν τη νήσω πόλιν,
«πλήν τών αιτίων της αποστάσεως" ούτοι δέ ές
« Ααφνονντα άπήλθον" καί αύθις Κλαζομενα'ι προσ"
« εχωρησαν Αθηναίοι;» [Θονκνά. Η', 23). Έν
τούτοις Ό τών Λακεδαιμονίων ναύαρχος Άστύοχος
έπειράθη και έκ δευτέρου, άλλ' εις μάτην, νά κυ-
ριεύση τάς Κλαζομενάς. «Ό δ' Άστύοχος - - -
«προσβαλών Πτελεώ καί ούχ έλών, παρέπλευσεν
« έπί Κλαζομενάς· καί έκέλευεν αύτών τούς τά Α-
« θηναίων φρονοΟντας άνοικίζεσθαι ές τόν ΔαφνοΟν-
«τα, καί προσχωρεϊν σφίσι' ξυνεκέλευε δέ καί Τα-
« μώς, Ιωνίας ύπαρχος ών' ώς δ' ούκ έσήκουον,
« έσβολήν ποιησάμενος τη πόλει ού'ση άτειχίστω,
«καί ού δυνάαενος έλεϊν, άπέπλευσεν άνέμω με-
«γάλω, αύτός μεν είς Φώκαιαν καί Κύμην, αί δέ
« άλλαι νήες κατήραν ές τάς έπικειμένας ταϊς Κλα-
« 'ζομεναϊς νήσους Μαράθουσσαν καί ΙΙήλην καί Δρύ-
«μουσσαν καί ό'σα ΰπεξέκειτο αύτόθι τών Κλαζο-
«μενίων, ημέρας έμμείναντες δια τούς ανέμους
«οκτώ τά μεν διήρπασαν καί άνάλο:>σαν, τά δέ έσ-
«βαλόυ,ενοι απέπλευσαν ές Φώκαιαν καί Κύμην,
« ώς Άστύοχον » [Θονχυδ. Η', 31). Άλλά οιατί
ό Άστύοχος έκέλευε νυν τούς τά τών Αθηναίων
φρονοΟντας Κλα'ζομενίους νά άπέλθωσιν είς Δα-
φνοΟντα, άφ' ού εις ΔαφνοΟντα εϊχον ήδη άπέλθει
κατά τά ανωτέρω ύπό τοΟ αύτοΟ θουκυόίδου ίστο-
ρούμενα, οί φρονοΟντες τά τών Λακεδαιμονίων ; Τήν
ΑΘΗΝΩΝ 4
λυσιν της απορίας ταύτης παρέχει ήμϊν τά προκεί-
μενον ψήφισμα. Φαίνεται δηλ. ό'τι άφ' ού οί Αθη-
ναίοι υπέταξαν τούς άποστατήσανταςΚλαζομενίους,
προσεγ^ώρΊ]σοιν αύτοΐς εύθύς μετ' ολίγον καί οί τότε
είς ΔαφνοΟντα άπελθόντες (ό'περ ό Θουκυδίδης παρέ-
λειψε νάάναφέρη) καί ούτω συνήφθησαν πράς τού-
τους αί συνθήκαι περί ων γίνεται λόγος έν τω προ-
κειμένω ψηφίσματι. Εύλόγως άρα ό Άστύοχος
έκέλευεν ύστερον τούς έμμένοντας πιστούς τοις
Άθηναίοις Κλαζομενίους νά άπέλθωσιν είς Δα-
φνοΟντα, διότι οί έκεϊ πρότερον άπελθόντες ήσαν
πλέον όμόφρονες αύτοϊς, ούχί φίλοι τών Λακεδαι-
μονίων.
Έν ω δέ ταΟτα έγίνοντο, ο Αλκιβιάδης, ό'στις
μετά τοΟ στόλου τών Λακεδαιμονίων είχεν έκπλεύ-
σει είς Ιωνίαν, ύποπτος γενόμενος τοις Λακεδαι-
μονίοις καί φοβούμενος κυρίως τήν κατ' αύτοΟ
προσωπικήν ε'χθραν τοΟ Άγιδος, κατέφυγεν είς τόν
Τισσαφέρνην καί έπειρατο νά πείση τοΟτον δπως
γείνη φίλος τών Αθηναίων έλπίζων ό'τι διά τοΟ
τρόπου τούτου ήθελε κατορθώσει νά έπιτύ/η τήν
είς Αθήνας κάθοδον αύτοΟ' συνεννοήθη δέ πρός
τοΟτο μετά τοΟ έν Σάμω στρατοπέδου τών Αθη-
ναίων, της δέ συνεννοήσεως ταύτης άποτέλεσμα
ήτο ή κατάλυσις της δημοκρατίας έν Αθήναις, ή
διάστασις τών έν Σάμω Αθηναίων πρός τούς έν
Αθήναις καί ή Οπό τών έν Σάμφ άνάκλησις τοΟ
Άλκιβιάδου καί έκλογή αύτοΟ είς στρατηγόν (411
π. Χ.). Άλλ' ό Αλκιβιάδης φρονίμως ποιών δεν
έπλευσε μετά τών έν Σάμω είς τάς όλιγαρχουμέ-
νας Αθήνας, άλλά μετ' ολίγον επλευσεν είς Έλ-
λήσποντον έ'νθα μετά τών λοιπών Αθηναίων ένί-
κησε τούς Πελοποννησίους παρά τήν Άβυδον βοη-
θούμενους ύπό τοΟ Φαρναβάζου. Άπελθών δέ τότε
πρός τον Τισσαφέρνην δπως έπιδείξη αύτώ τήν εαυ-
τού ίσχύν, έφυλακίσθη Οπό τούτου, έδραπέτευσεν
ό'μως μετά ένα μήνα καί κατέφυγεν είς Κλαζομε-
νάς (Ξενοφών, ΈΙΛηνικά I, 1, 10. Πλούταρχος,
Άΐκίβίάδης 28, 10), ο'θεν άπελθών άφίκετο έγ-
καίρως είς το στρατόπεδον τών Αθηναίων καί
συνετέλεσεν εις τήν κατατρόπωσιν τών Πελοποννη-
σίων παρά τήν Κύζικον (410 π. Χ.). Καθυπέταξεν
είτα τάς άποστατησάσας Σηλυμβρίαν, Καλχηδόνα
καί Βυζάντιον καί ούτω πλήρης δόξης κατήλθεν
είς Αθήνας κατά Μάϊον τοΟ 408 π. Χ., οπού ειχε