Hē En Athēnais Archaiologikē Hetaireia [Hrsg.]: Ephēmeris archaiologikē (1909)

ΤΙΣ Η ΝΗΣΟΣ ΨΥΤΤΑΛΕΙΑ;

Ό καθηγητής κ. Κ. ^. Βθίοοίι έν διατριβή αύ- σαν, τούτο δέ, επειδή έγένοντο μέσαι νύκτες, άνη-

τοΰ περί της έν Σαλαμΐνι Ναυμαχίας (Κΐΐο 1908 γον μεν το άπ'έσπέρης κέρας κυκλούμενοι προς τήν

σελ. 477) υποστηρίζει ό'τι Ψυττάλεια έκαλεΐτο κατά Σαλαμίνα, άνήγον δέ οί άμφι τήν Κέον τε καΐ τήν

τήν άρ/αιότητα ή έν τοις στενοΐς νησις του'Αγίου Κυνόσουραν τεταγμένοι, κατεΐχόν τε μέχρι Μουνυ-

Γεωργίου ένθα νυν το λοιμοκαθαρτήριον, ή δέ κα- χίης πάντα τον πορθμόν τήσι νηυσιν » (VIII 76).

κώς σήμερον, κατά τον κ. Ββίοοίι, όνομαζομένη Η πρώτη κίνησις δεν είνε αναμφιβόλως, ώς οί πα-

Ψυττάλεια (κοινώς Λυψοκουτάλα) ήτο ή Κέος, ραδεχόμενοι τήν κατά μήκος τών στενών παράταξιν

άπαξ μόνον παρ' Ήροδότω αναφερομένη. Τήν όνο- νομίζουσι, κίνησις σκοποΟσα τον άποκλεισμόν τών

ματοθεσίαν ταύτην προσαρμόζει εις τήν θεωρίαν πόρων. Αληθώς ή κίνησις αύτη έγένετο προ της

της κατά τον άξονα τών στενών άντιπαρατάξεως αναγγελίας του Σικκίνου και μετά τό πολεμικόν

τών αντιπάλων στόλων , ήν ούτω αποδέχεται. συμβούλιον κατά τό οποίον μόνον περι του ώφελί-

(Πρβλ. έν τούτοις Βθίοοίι - Οτίθοϊι. Οθδοΐι. I 375). μου ή ου της ναυμαχίας, ουδόλως δέ περι άπο-

Και άλλοτε, νομίζω, είχεν έγερθή αμφιβολία τις κλεισμοΟ τών Ελλήνων συνεζήτησαν, ώς φαίνεται

περι της θέσεως της Ψυτταλείας. έ-ξ όλης της παρ' Ήροδότω άφηγήσεως τών κατά

Ή γνώμη αύτη φαίνεται μοι εντελώς πεπλανη- τό συμβούλιον διαμειφθέντων (VIII 67 καιέφ.) και

μένη, νομίζω δέ τουναντίον οτι ορθώς ονομάζεται τούτο διότι δέν ύπώπτευον μέχρι της στιγμής εκεί-

Ψυττάλεια ή γνωστή σήμερον υπό τό όνομα Λυ- νης πιθανήν φυγήν τών Ελλήνων. Αφ' ετέρου πα-

ψοκουτάλα νησίς. ρατηρητέον οτι καίτοι ή κίνησις αύτη έλαβε χώ-

Έξετάσωμεν αληθώς τήν γνώμην ταύτην πρώ- ραν έν καιρώ ημέρας, άφου ή ναυμαχία άνεβλήθη

τον έν σχέσει προς τήν ναυμαχίαν εις ήν ή νησις διότι οί Πέρσαι υπελόγιζον ότι δέν θά έπήρκει ή

αύτη σπουδαίως παρενέβη, παρορώντες τήν άνα- ημέρα διά νά ναυμαχήσωσιν, έν τούτοις κατά τήν

λο γίαν ήτις υπάρχει μεταξύ της παλαιάς όνομα- νύκτα ακόμη οί Έλληνες «ή δε σαν δ ούκω, ότι

σίας Ψνττάλεΐα και της συγχρόνου Λνψοκοντάλα. σφέας περιεκυκλουντο τήσι νηυσιν οί βάρβαροι,

Ο Ηρόδοτος διακρίνει χρονολογικώς προ της άλλ' ώσπερ της ήμέρης ώρεον αυτούς τεταγμέ-

ναυμαχίας δύο κινήσεις του έν Φαλήρω εύρισκομέ- νους, έδόκεον κατά χώρην είναι» (VIII 78). Δε-

νου περσικού στόλου. Πρώτον, μετά τό πολεμικόν δομένου επομένως ό'τι κρύφα έν καιρώ ημέρας ήτο

συμβούλιον καθ'ό συνεζητήθη άν είνε συμφέρουσα ή αδύνατον νά ειγον άποκλεισθή οί Ελληνες, είνε

ναυμαχία, «επειδή δέ παρήγγελλον άναπλώειν, άνή- φανερόν ότι ή πρώτη κίνησις τών Περσών δέν είχε

γον τάς νέας έπι τήν Σαλαμίνα και παρεκρίθησαν σκοπόν τον άποκλεισμόν τών Ελλήνων οίτινες άπό

οιαταχθέντες κατ' ήσυχίην » (VIII 70) και δεύτε- της ημέρας έγνώριζον ό'τι ουδαμώς άπεκλείοντο υπό

ρον, μετά τήν κίνησιν ταύτην, και τήν άναγγε- του Περσικού στόλου, ένώ τήν αύγήν ακόμη συνε-

λίαν ήν εφερεν εις τον Ξέρξην ό Σίκκινος, καθ'ήν ζήτουν περι φυγής, αλλά τήν έπι τών πλοίων έπι-

ο'ι Ελληνες έσκόπουν νά διαφύγωσιν έκ τών στε- βίβασιν τών πληρωμάτων και τήν καθόλου παρα-

νών ττρος τόν πορθμόν, «τούτο μέν ές τήν νησίδα σκευήν και προδιάταξιν του στόλου διά τήν άνα-

την Ψυττάλειαν, μεταξύ Σαλαμίνος τε κειμένην βληθεΐσαν κατόπιν ναυμαχίαν («παρεκρίθησαν».

και της ήπείρου, πολλούς τών Περσέων άπεβίβα- Πρβλ. Αίσχ. Πέρσαι 369-387). Ή δευτέρα όμως