Hinweis: Dies ist eine zusätzlich gescannte Seite, um Farbkeil und Maßstab abbilden zu können.
0.5
1 cm
![facsimile](https://digi.ub.uni-heidelberg.de/diglitData/image/fha1971/4/p.jpg)
10. Tyniec, opactwo. Krzywizna pastorału opata starszego, stan przed konserwacją (fot. W. Gumuła)
tzw. szkotów (scotti) i ich książek liturgicznych
(libri scotti)13.
Wąż w ikon< -
tana i uzmysław E" n mc
wami Ewy w e~
zwiódł, i jadłair E-
tropności, zapev Er11
10-1/^ Pstnte.
ZZ
- T”
4-*
to
c
©
a
co
z: o
na pastorale z
- T—
— 0)
03
-C
o
•o
©
Tityre, cog
1 eL
mmmm
CC
Moribus es
i co
O
Astu serpei
—
L_
. - ^
c
0
5
o
"©
13 Barany-O
=-
O
£
14 Ch. Cahie
ologie, d’histoire et
— co
>
tures, emaux, Paris
— to
o
c
©
(o. c. III, s. 355,
©
— Tj-
O
o3
O
cu
©
O
Dla wyobrażenia Roztropności za pomocą węża,
mającej odnosić się do opata, nie bez znaczenia
był zapewne fakt, że sam Chrystus przyrównywał
się do węża (Jan 3:14) w słowach: „Et sicut Moyses
exaltavit serpentem in deserto, ita exaltari opportet
filium hominis"15.
Motyw kuli-jabłka w paszczy węża-smoka, bę-
dący aluzją do rajskiej pokusy, genetycznie jest
zapewne równocześnie przekształconym motywem
kuli lub perły Garudy, sfery w dziobie świętych
ptaków w Chinach i kuli kryształowej oprawionej
w złoto, o której Druidzi w Galii głosili, że jest
produktem wężów „pewnego krajucc; na Zachód
dostał się za pośrednictwem sztuki ludów ste-
powych16.
Zgodnie z średniowiecznymi zwyczajami, przy
15 W tym świetle uzupełnienia wymaga teza o negatywnej
symbolice głowy smoka i węża w dekoracji pastorału, posta-
wiona przez K. Józefowiczówną, Nieznany zabytek średnio-
wiecznej emalii z katedry poznańskiej (Studia Muzealne II,
1957, s. 39). Autorka uważa oba stworzenia za symbol poko-
nanego demona i uzmysłowienie grzechu.
16 E. Salin, Le civilisation merovingienne d'apres les sepul-
tures, les textes et le laboratoire, IV, Paris 1959, s. 94.
181
tzw. szkotów (scotti) i ich książek liturgicznych
(libri scotti)13.
Wąż w ikon< -
tana i uzmysław E" n mc
wami Ewy w e~
zwiódł, i jadłair E-
tropności, zapev Er11
10-1/^ Pstnte.
ZZ
- T”
4-*
to
c
©
a
co
z: o
na pastorale z
- T—
— 0)
03
-C
o
•o
©
Tityre, cog
1 eL
mmmm
CC
Moribus es
i co
O
Astu serpei
—
L_
. - ^
c
0
5
o
"©
13 Barany-O
=-
O
£
14 Ch. Cahie
ologie, d’histoire et
— co
>
tures, emaux, Paris
— to
o
c
©
(o. c. III, s. 355,
©
— Tj-
O
o3
O
cu
©
O
Dla wyobrażenia Roztropności za pomocą węża,
mającej odnosić się do opata, nie bez znaczenia
był zapewne fakt, że sam Chrystus przyrównywał
się do węża (Jan 3:14) w słowach: „Et sicut Moyses
exaltavit serpentem in deserto, ita exaltari opportet
filium hominis"15.
Motyw kuli-jabłka w paszczy węża-smoka, bę-
dący aluzją do rajskiej pokusy, genetycznie jest
zapewne równocześnie przekształconym motywem
kuli lub perły Garudy, sfery w dziobie świętych
ptaków w Chinach i kuli kryształowej oprawionej
w złoto, o której Druidzi w Galii głosili, że jest
produktem wężów „pewnego krajucc; na Zachód
dostał się za pośrednictwem sztuki ludów ste-
powych16.
Zgodnie z średniowiecznymi zwyczajami, przy
15 W tym świetle uzupełnienia wymaga teza o negatywnej
symbolice głowy smoka i węża w dekoracji pastorału, posta-
wiona przez K. Józefowiczówną, Nieznany zabytek średnio-
wiecznej emalii z katedry poznańskiej (Studia Muzealne II,
1957, s. 39). Autorka uważa oba stworzenia za symbol poko-
nanego demona i uzmysłowienie grzechu.
16 E. Salin, Le civilisation merovingienne d'apres les sepul-
tures, les textes et le laboratoire, IV, Paris 1959, s. 94.
181