DOI Artikel:
Lepiarczyk, Józef: Juliusz Ross: (1920 - 1976)
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.20407#0166
W r. 1945 otrzymał płatną praktykę w Cen-
tralnym Biurze Inwentaryzacji Zabytków w Kra-
kowie i równocześnie rozpoczął studia historii
sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim. Z ramie-
nia Centralnego Biura Inwentaryzacji Zabytków
uczestniczył w jesieni r. 1945 w akcji rewindyka-
cyjnej na Dolnym Śląsku, organizowanej przez
Naczelną Dyrekcję Muzeów i Ochrony Zabyt-
ków.
W latach 1947—1950 pełnił funkcje asystenta-
-wolontariusza Zakładu Archeologii Klasycznej
Uniwersytetu Jagiellońskiego. W lecie r. 1949
pełnił obowiązki zastępcy instruktora na ogólno-
polskim obozie inwentaryzacyjnym studentów hi-
storii sztuki w Sulejowie. Ponadto pracował spo-
łecznie w czasie studiów jako kierownik sekcji
wycieczkowej Koła Historyków Sztuki Studen-
tów UJ oraz członek Komisji Kulturalno-Oświa-
towej Bratniej Pomocy Studentów UJ. W tym
też czasie zorganizował pierwszą powojenną za-
graniczną wycieczkę studentów historii sztuki UJ
do Czechosłowacji (1948). W dniu 1 IV 1950 zło-
żył egzamin magisterski na podstawie pracy o pa-
łacu w Narolu, stanowiącej przyczynek do dzie-
jów architektury pałacowej w Polsce w 2 poło-
wie w. XVII. Przez cały czas trwania studiów
uniwersyteckich pobierał stypendium Minister-
stwa Oświaty. Od 1 marca 1950 pełnił obowiązki
kontraktowego asystenta młodszego przy Kate-
drze Historii Sztuki UJ, zaś z dniem 1 X 1951 zo-
stał mianowany starszym asystentem przy Kate-
drze Historii Sztuki Nowożytnej UJ. W latach
1952—1953 przebywał jako stypendysta nauko-
wy Ministerstwa Oświaty i Szkolnictwa Wyższe-
go w Czechosłowacji. W czasie pobytu w tym kra-
ju nawiązał liczne i trwałe kontakty z tamtej-
szymi wyższymi uczelniami i instytucjami nau-
kowymi oraz muzealnymi i konserwatorskimi,
a także indywidualne, zorganizował wymianę po-
między Instytutem Historii Sztuki UJ a Biblio-
teką Uniwersytecką w Pradze, uzyskał dla Uni-
wersytetu w Krakowie dar w postaci około dwu-
stu książek z zakresu historii sztuki, głównie cze-
skich i słowackich, wygłaszał odczyty o sztuce
polskiej i osiągnięciach ochrony zabytków w Pol-
sce. Przede wszystkim zaś zajął się badaniem
i opracowaniem związków artystycznych polsko-
-czeskich i polsko-słowackich w przeszłości oraz
poloników w Czechosłowacji. Odszukał rękopis
dzieła Mikołaja Kopernika De revolutionibus or-
bium coelestium i rysunek Michała Anioła ze
zoioru Stanisława Augusta oraz opracował dział
polski w Galerii Karaska w Pradze. Wynikiem
pobytu w Czechosłowacji są liczne rozprawy i ar-
tykuły opublikowane w Biuletynie Historii Sztu-
ki, w Studiach Renesansowych i innych wydaw-
nictwach periodycznych lub seryjnych.
W r. 1956 zorganizował wycieczkę wymienną
Slovenskeho Pamiatkoveho Ustavu w Bratysła-
wie do Polski i Stowarzyszenia Historyków Sztu-
ki na Słowację. W latach 1957—1963 wyjeżdżał
kilkakrotnie na Spisz i Szarysz na zaproszenie
Słowackiej Akademii Nauk, wytwórni filmów po-
pularnonaukowych w Bratysławie oraz z wy-
cieczką naukową krakowskiego Oddziału Stowa-
rzyszenia Historyków Sztuki (1963). W grudniu
1958 i 1959 przebywał jako stypendysta Minister-
stwa Oświaty i Szkolnictwa Wyższego na Wę-
grzech celem badania związków artystycznych
polsko-węgierskich od w. XIV do XVIII oraz
zapoznania się z osiągnięciami konserwatorskimi.
Nawiązał wówczas liczne kontakty z muzeami
i poszczególnymi naukowcami.
Jako starszy asystent UJ prowadził ćwicze-
nia z zakresu historii sztuki starożytnej, historii
sztuki powszechnej średniowiecznej i nowożyt-
nej, wykłady ze wstępu do historii sztuki (wraz
z ćwiczeniami) oraz na temat fotografii doku-
mentalnej. W ramach tego ostatniego zajęcia zor-
ganizował liczne pokazy naukowe filmów zagra-
nicznych o sztuce. Ogromnie łubiany przez mło-
dzież i zżyty z nią na stopie koleżeńskiej, nie
skąpił jej opieki i pomocy oraz konsultacji.
Brał też udział w licznych sesjach naukowych
organizowanych przez Państwowy Instytut Sztu-
ki (Kraków 1953) oraz Stowarzyszenia History-
ków Sztuki (Poznań 1955, Kraków 1956, 1960,
1970, Wrocław 1968, Łódź 1972), wygłaszając re-
feraty, które następnie zostały ogłoszone dru-
kiem. Ponadto wystąpił na sesji naukowej zorga-
nizowanej przez Wojewódzką Radę Narodową w
Rzeszowie, Oddział Lubelski Stowarzyszenia Hi-
storii Sztuki i Muzeum w Łańcucie (1970). Nadto
przedstawiał swe prace i komunikaty na posie-
dzeniach Komisji Teorii i Historii Sztuki Oddzia-
łu Krakowskiego PAN i Stowarzyszenia History-
ków Sztuki.
W r. 1961 (30 XI) po jedenastoletniej pracy w
Instytucie Historii Sztuki Uniwersytetu Jagiel-
lońskiego przeszedł na stanowisko wykładowcy na
Wydziale Konserwacji Dzieł Sztuki Akademii
Sztuk Pięknych w Krakowie, przygotowując jed-
nocześnie rozprawę doktorską na temat związ-
ków artystycznych krajów zachodniosłowiańskich
w okresie 1500—1650 (drukowaną w Studiach
Renesansowych, III). Stopień doktora nauk hu-
manistycznych uzyskał w r. 1965. W r. 1951 zo-
stał członkiem Oddziału Krakowskiego Stowa-
rzyszenia Historyków Sztuki; od r. 1957 był
członkiem Wojewódzkiej Rady Ochrony Dóbr
158
tralnym Biurze Inwentaryzacji Zabytków w Kra-
kowie i równocześnie rozpoczął studia historii
sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim. Z ramie-
nia Centralnego Biura Inwentaryzacji Zabytków
uczestniczył w jesieni r. 1945 w akcji rewindyka-
cyjnej na Dolnym Śląsku, organizowanej przez
Naczelną Dyrekcję Muzeów i Ochrony Zabyt-
ków.
W latach 1947—1950 pełnił funkcje asystenta-
-wolontariusza Zakładu Archeologii Klasycznej
Uniwersytetu Jagiellońskiego. W lecie r. 1949
pełnił obowiązki zastępcy instruktora na ogólno-
polskim obozie inwentaryzacyjnym studentów hi-
storii sztuki w Sulejowie. Ponadto pracował spo-
łecznie w czasie studiów jako kierownik sekcji
wycieczkowej Koła Historyków Sztuki Studen-
tów UJ oraz członek Komisji Kulturalno-Oświa-
towej Bratniej Pomocy Studentów UJ. W tym
też czasie zorganizował pierwszą powojenną za-
graniczną wycieczkę studentów historii sztuki UJ
do Czechosłowacji (1948). W dniu 1 IV 1950 zło-
żył egzamin magisterski na podstawie pracy o pa-
łacu w Narolu, stanowiącej przyczynek do dzie-
jów architektury pałacowej w Polsce w 2 poło-
wie w. XVII. Przez cały czas trwania studiów
uniwersyteckich pobierał stypendium Minister-
stwa Oświaty. Od 1 marca 1950 pełnił obowiązki
kontraktowego asystenta młodszego przy Kate-
drze Historii Sztuki UJ, zaś z dniem 1 X 1951 zo-
stał mianowany starszym asystentem przy Kate-
drze Historii Sztuki Nowożytnej UJ. W latach
1952—1953 przebywał jako stypendysta nauko-
wy Ministerstwa Oświaty i Szkolnictwa Wyższe-
go w Czechosłowacji. W czasie pobytu w tym kra-
ju nawiązał liczne i trwałe kontakty z tamtej-
szymi wyższymi uczelniami i instytucjami nau-
kowymi oraz muzealnymi i konserwatorskimi,
a także indywidualne, zorganizował wymianę po-
między Instytutem Historii Sztuki UJ a Biblio-
teką Uniwersytecką w Pradze, uzyskał dla Uni-
wersytetu w Krakowie dar w postaci około dwu-
stu książek z zakresu historii sztuki, głównie cze-
skich i słowackich, wygłaszał odczyty o sztuce
polskiej i osiągnięciach ochrony zabytków w Pol-
sce. Przede wszystkim zaś zajął się badaniem
i opracowaniem związków artystycznych polsko-
-czeskich i polsko-słowackich w przeszłości oraz
poloników w Czechosłowacji. Odszukał rękopis
dzieła Mikołaja Kopernika De revolutionibus or-
bium coelestium i rysunek Michała Anioła ze
zoioru Stanisława Augusta oraz opracował dział
polski w Galerii Karaska w Pradze. Wynikiem
pobytu w Czechosłowacji są liczne rozprawy i ar-
tykuły opublikowane w Biuletynie Historii Sztu-
ki, w Studiach Renesansowych i innych wydaw-
nictwach periodycznych lub seryjnych.
W r. 1956 zorganizował wycieczkę wymienną
Slovenskeho Pamiatkoveho Ustavu w Bratysła-
wie do Polski i Stowarzyszenia Historyków Sztu-
ki na Słowację. W latach 1957—1963 wyjeżdżał
kilkakrotnie na Spisz i Szarysz na zaproszenie
Słowackiej Akademii Nauk, wytwórni filmów po-
pularnonaukowych w Bratysławie oraz z wy-
cieczką naukową krakowskiego Oddziału Stowa-
rzyszenia Historyków Sztuki (1963). W grudniu
1958 i 1959 przebywał jako stypendysta Minister-
stwa Oświaty i Szkolnictwa Wyższego na Wę-
grzech celem badania związków artystycznych
polsko-węgierskich od w. XIV do XVIII oraz
zapoznania się z osiągnięciami konserwatorskimi.
Nawiązał wówczas liczne kontakty z muzeami
i poszczególnymi naukowcami.
Jako starszy asystent UJ prowadził ćwicze-
nia z zakresu historii sztuki starożytnej, historii
sztuki powszechnej średniowiecznej i nowożyt-
nej, wykłady ze wstępu do historii sztuki (wraz
z ćwiczeniami) oraz na temat fotografii doku-
mentalnej. W ramach tego ostatniego zajęcia zor-
ganizował liczne pokazy naukowe filmów zagra-
nicznych o sztuce. Ogromnie łubiany przez mło-
dzież i zżyty z nią na stopie koleżeńskiej, nie
skąpił jej opieki i pomocy oraz konsultacji.
Brał też udział w licznych sesjach naukowych
organizowanych przez Państwowy Instytut Sztu-
ki (Kraków 1953) oraz Stowarzyszenia History-
ków Sztuki (Poznań 1955, Kraków 1956, 1960,
1970, Wrocław 1968, Łódź 1972), wygłaszając re-
feraty, które następnie zostały ogłoszone dru-
kiem. Ponadto wystąpił na sesji naukowej zorga-
nizowanej przez Wojewódzką Radę Narodową w
Rzeszowie, Oddział Lubelski Stowarzyszenia Hi-
storii Sztuki i Muzeum w Łańcucie (1970). Nadto
przedstawiał swe prace i komunikaty na posie-
dzeniach Komisji Teorii i Historii Sztuki Oddzia-
łu Krakowskiego PAN i Stowarzyszenia History-
ków Sztuki.
W r. 1961 (30 XI) po jedenastoletniej pracy w
Instytucie Historii Sztuki Uniwersytetu Jagiel-
lońskiego przeszedł na stanowisko wykładowcy na
Wydziale Konserwacji Dzieł Sztuki Akademii
Sztuk Pięknych w Krakowie, przygotowując jed-
nocześnie rozprawę doktorską na temat związ-
ków artystycznych krajów zachodniosłowiańskich
w okresie 1500—1650 (drukowaną w Studiach
Renesansowych, III). Stopień doktora nauk hu-
manistycznych uzyskał w r. 1965. W r. 1951 zo-
stał członkiem Oddziału Krakowskiego Stowa-
rzyszenia Historyków Sztuki; od r. 1957 był
członkiem Wojewódzkiej Rady Ochrony Dóbr
158