Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Polska Akademia Umieje̜tności <Krakau> / Komisja Historii Sztuki [Hrsg.]; Polska Akademia Nauk <Warschau> / Oddział <Krakau> / Komisja Teorii i Historii Sztuki [Hrsg.]
Folia Historiae Artium — 16.1980

DOI Artikel:
Samek, Jan: Porta angusta i nagrobki portalowe w Polsce: (Zapoznana symbolika wejścia w sztuce)
DOI Seite / Zitierlink: 
https://doi.org/10.11588/diglit.20405#0153
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
mylne pojęcie o proporcjach, rzuca się w oczy
wąskość pierwotnego portalu, który po przenie-
sieniu nagrobka nie spełniał już swej roli. Archi-
tekt, rekonstruując portal, umieścił w nim bo-
wiem, bez zrozumienia funkcji, tablicę z napi-
sem.

Program ikonograficzny nagrobka nie był roz-
budowany — poza złamanym obeliskiem, symbo-
lizującym znikomość ziemskiej sławy wobec wie-
czności, składały się nań figury alegoryczne i put-
ta uosabiające żal po śmierci zmarłego.

Dalsze dwa nagrobki, w których zastosowany
został motyw portalu, zachowały się znów w Kra-
kowie, mianowicie w katedrze na Wawelu. Są to
pomniki królów Michała Korybuta Wiśniowiec-
kiego i Jana III Sobieskiego oraz ich żon, usta-
wione na wschodniej ścianie ambitu katedry w
1. 1753—1760 sumptem Michała Kazimierza Ra-
dziwiłła, według projektu architekta Franciszka
Placidiego, przy udziale rzeźbiarza Mrowińskie-
go W

Nagrobki te mają skomplikowaną historię, któ-
rą warto tu przypomnieć. Inicjatywa budowy po-
mnika Jana III wyszła od królewicza Jakuba So-

6. Rzut poziomy kościoła Reformatów
w Węgrowie (wg Katalogu Zabytków
Sztuki w Polsce)

15 C e r c h o w i e i Kopera, o. c., III, s. 294 [tabl.
426]; S. Przybyszewski, Wiadomości do historii bu-
dowy pomników królów Michała Korybuta Wiśniowiec-

kiego i Jana III Sobieskiego w katedrze na Wawelu za-

czerpnięte z Archiwum Kapituły Metropolitalnej Kra-

kowskiej (Prace KHS, IX, 1948, s. 247, 250); J. L e-
p i a r c z y k, Architekt Franciszek Placidi (Rocznik

I

7. Epitafium Jana Dobrogosta Krasińskiego, przed r. 1701,
w kościele Reformatów w Węgrowie (fot. J. Langda)

bieskiego, gdy prowadził w tej sprawie korespon-
dencję w 1. 1732—1733 15 16. Sprawa nabrała real-
nych kształtów w związku z ofiarowaniem w r.
1753 przez Michała Radziwiłła funduszu na budo-
wę pomników królów Jana Sobieskiego i Michała
Korybuta Wiśniowieckiego 17. Ryła to stosunkowo
duża kwota 14 tysięcy złotych polskich, którą ka-
pituła uzyskała dnia 14 XII 1754 18. Początkowo
opiekował się budową kanonik koadiutor Marcin

Krak., XXXVII, 1965, s. 96, il. 53, 54); Wawel... (nagrob-
ki opracowała M. S k u b i s z e w s k a); s. 72, fig. 639, 690;
Białostocki, Symbolika drzwi..., s. 110, il. 3.

16 Przybyszewski, o. c., 247—248.

17 Tamże, s. 248.

18 Tamże.

10 — Folia Historiae Artium t. XVI

145
 
Annotationen